Δημοσιεύματα στον τύπο για τα γεγονότα στη Ρούσαλκα
Με εκτενή ρεπορτάζ κάλυψε ο τύπος τόσο την ανοιχτή επιστολή των οργανώσεων στη διοίκηση της Λυρικής Σκηνής όσο και τα γεγονότα που διαδραματίστηκαν στην Ρούσαλκα, με την ομοφοβική λογοκρισία της Ορχήστρας και τη συγκέντρωση διαμαρτυρίας που οργάνωσε το 10% το Σάββατο. Δημοσιεύουμε τα κυριότερα ρεπορτάζ για το θέμα από τον τύπο της Τρίτης, 10 Μαρτίου και της Δευτέρας, 9 Μαρτίου.
Tρίτη, 10 Μαρτίου 2009
Τα Νέα
Για ομοφοβική συμπεριφορά εγκαλούν την ορχήστρα της ΕΛΣ μη-κυβερνητικές οργανώσεις
«Φάλτσο» για ένα φιλί
του Γιώργου Σαρηγιάννη
Με επιστολή που απέστειλαν στον πρόεδρο της ΕΛΣ, δεκατρείς μη-κυβερνητικές οργανώσεις εκφράζουν την οργή τους για το κείμενο που διένειμαν μέλη της ορχήστρας της Λυρικής Σκηνής για ένα ομοφυλοφιλικό φιλί στη γαλλική παραγωγή της όπερας του Ντβόρζακ «Ρούσαλκα».
Στην επιστολή που απευθύνεται προς τον Οδυσσέα Κυριακόπουλο, οι ομοφυλοφιλικές οργανώσεις κάνουν λόγο για υπέρβαση καθήκοντος εκ μέρους τη διανομή του κειμένου εκ μέρους της ορχήστρας της ΕΛΣ και τονίζουν πως «κυρίως ήταν ακραία πράξη λογοκρισίας».
«Με μεγάλη θλίψη και μεγαλύτερo θυμό βλέπουμε ότι στην ελληνική επικράτεια και δη στο θέατρό σας επιτρέπονται πρακτικές Ταλιμπάν εναντίον στην ελευθερία της Τέχνης» σημειώνουν με έμφαση και θέτουν τα εξής ερωτήματα:
«· Με ποια επαγγελματική αρμοδιότητα παρεμβαίνει το ΔΣ μιας ορχήστρας στη σκηνοθετική ερμηνεία της σκηνοθέτιδας;
»· Ποιος τους επιτρέπει να μοιράζουν φυλλάδια προσβλητικού περιεχομένου εναντίον συντελεστών που φιλοξενείτε από το εξωτερικό και εναντίον άλλων πολιτών;
»· Ποιος τους επιτρέπει να εκβιάζουν να μην κάνουν την εργασία για την οποία πληρώνονται από τους φορολογούμενους πολίτες μεταξύ αυτών και γκέι και λεσβιών- αποκαλώντας ένα φιλί 'ακραία σκηνή'».
Τέλος, υπενθυμίζουν πως ο σεξουαλικός προσανατολισμός όχι μόνο δεν είναι ακραίος αλλά προστατεύεται από μια σειρά νόμων, τόσο στη χώρα μας όσο και σε ευρωπαϊκό επίπεδο.
Το κείμενο υπογράφουν: η Ομοφυλοφιλική Λεσβιακή Κοινότητα Ελλάδας (ΟΛΚΕ), Ελεύθεροι Πολίτες Ενάντια Στην Ομοφοβία, Σύνθεση Ενημέρωση Ευαισθητοποίηση για το HIV/AIDS, Ελληνικό Παρατηρητήριο των Συμφωνιών του Ελσίνκι, Περιοδικό 10%, Περιοδικό Screw, City Uncovered, ΑΝΤΙΓΟΝΗ-Κέντρο Πληροφόρησης και Τεκμηρίωσης για το Ρατσισμό, Be Positive-εθελοντισμός για θέματα φύλου ισότητας και διακρίσεων, www.gayhellas.gr Πρωτοβουλία Νέων ΟΛΚΕ, Athens Pride.
την προκήρυξη που μοίραζαν την Παρασκευή στην είσοδο του θεάτρου «Ολύμπια» στους εισερχομένους για την πρεμιέρα της όπερας μέλη της Ορχήστρας της Λυρικής Ανέφεραν μεταξύ άλλων: «Όπως θα διαπιστώσετε παρακολουθώντας την παράσταση, η συγκεκριμένη σκηνοθετική απόδοση εκτός του ότι αλλοιώνει το libretto προσδίδει στον κεντρικό ήρωα του έργου ομοφυλοφιλικές τάσεις με ακραίες σκηνές, κάτι για το οποίο διαμαρτυρηθήκαμε εγγράφως στη Διοίκηση της Λυρικής». Το κείμενο κατέληγε με τη φράση «με έντονο προβληματισμό...».
Τα Νέα περιγράφουν όσα συνέβησαν μετά την ολοκλήρωση της παράστασης: Το φινάλε έγινε αρχικά δεκτό με θερμό χειροκρότημα από το κοινό, αλλά από τους εξώστες άρχισαν, σιγά-σιγά, να αναδύονται αποδοκιμασίες: «Ουου», «Αίσχος»...
Που επεκτάθηκαν και προς την πλατεία και δυνάμωσαν όταν άρχισαν οι ατομικοί χαιρετισμοί των καλλιτεχνών, οι οποίοι έγιναν δεκτοί με κραξίματα που προσπαθούσαν να επιβληθούν στα χειροκροτήματα και στα «μπράβο».
Το ίδιο συνέβη και με τον Τσέχο μαέστρο Γιάροσλαφ Κίζλινγκ. Η σκηνοθέτις Μαριόν Βασερμάν με νεύμα ζήτησε να μιλήσει. «Θέλω επίσημα να ευχαριστήσω...» πρόλαβε να πει στα γαλλικά και σε μία έκρηξη αγένειας τα γιουχαΐσματα τής απαγόρευσαν να συνεχίσει... Την ώρα που κάποιος από το κοινό, όρθιος, φώναζε: «Αυτή η ορχήστρα να πάει να παίξει στην Τεχεράνη!».
Το Σάββατο, στη δεύτερη παράσταση, οργανώθηκε διαμαρτυρία από μέλη της Ομοφυλοφιλικής και Λεσβιακής Κοινότητας Ελλάδας και το ιντερνετικό www. 10percent.gr, που θέλησαν να καταγγείλουν ως «ομοφοβική» την κίνηση των μουσικών της ΕΛΣ.
Κάποιοι μουσικοί, από το πιτ, τους προπηλάκισαν και τους πήραν τη σημαία του ουράνιου τόξου, κάποια κυρία φώναξε «ήρθαμε να διασκεδάσουμε και μας το χαλάτε», αλλά τελικά αφού ανέγνωσαν τη διαμαρτυρία αποχώρησαν από την αίθουσα και άρχισε η παράσταση, που κύλησε κανονικά, όπως και η κυριακάτικη.
Πηγή: Νέα
Ελευθεροτυπία
Ανοιχτή επιστολή στον Οδ. Κυριακόπουλο
Της ΦΩΤΕΙΝΗΣ ΜΠΑΡΚΑ
Με ανοιχτή επιστολή τους προς τον πρόεδρο της Λυρικής Σκηνής Οδ. Κυριακόπουλο 13 Μη Κυβερνητικοί Οργανισμοί (ΟΛΚΕ, Φεστιβάλ Υπερηφάνειας, Ελεύθεροι Πολίτες ενάντια στην Ομοφοβία, περιοδικό 10%, Ελληνικό Παρατηρητήριο των Συμφωνιών του Ελσίνκι κ.ά.) αναρωτιούνται με «ποια επαγγελματική αρμοδιότητα παρεμβαίνει το Δ.Σ. μιας ορχήστρας στη σκηνοθετική ερμηνεία της σκηνοθέτιδας; Ποιος τους επιτρέπει να μοιράζουν φυλλάδια προσβλητικού περιεχομένου εναντίον συντελεστών και άλλων πολιτών; Ποιος τους επιτρέπει να εκβιάζουν, να μην κάνουν την εργασία για την οποία πληρώνονται από τους φορολογούμενους πολίτες -μεταξύ αυτών γκέι και λεσβίες- αποκαλώντας ένα φιλί "ακραία σκηνή";»
«Θυμηθείτε και θυμίστε το και στους υπαλλήλους σας μουσικούς ότι ο σεξουαλικός προσανατολισμός όχι μόνο δεν είναι ακραίος αλλά προστατεύεται από μια σειρά νόμων, τόσο στη χώρα μας όσο και σε ευρωπαϊκό επίπεδο», καταλήγουν.
Εθνος
Επιστολή οργής από 13 οργανώσεις
Ανοιχτή επιστολή στον πρόεδρο της Εθνικής Λυρικής Σκηνής, Οδ. Κυριακόπουλο, για το «ομοφοβικό κείμενο του ΔΣ της ορχήστρας» στη «Ρούσαλκα» έστειλαν 13 ΜΚΟ (ανάμεσά τους και οι Ομοφυλοφιλική Λεσβιακή Κοινότητα Ελλάδας, Ελεύθεροι Πολίτες Ενάντια στην Ομοφοβία κ.ά.).
«Με την παρούσα θέλουμε να εκφράσουμε την οργή μας για το μεσαιωνικού περιεχομένου κείμενο, το οποίο μοίρασε το ΔΣ της ορχήστρας της Λυρικής Σκηνής για τη σκηνοθεσία της όπερας «Ρούσαλκα» την περασμένη Παρασκευή.
Εκτός των προσβολών που περιείχαν εναντίον μας, η συγκεκριμένη πράξη ήταν μια σαφής υπέρβαση καθήκοντος, κυρίως όμως ήταν ακραία πράξη λογοκρισίας στη βάση μάλιστα του τραμπουκισμού (κι ούτε καν μιας «νομιμοποιημένης» εξουσίας). Με μεγάλη θλίψη και μεγαλύτερο θυμό βλέπουμε ότι στην ελληνική επικράτεια και δη στο θέατρό σας επιτρέπονται πρακτικές Ταλιμπάν εναντίον στην ελευθερία της Τέχνης», σημειώνουν μεταξύ άλλων.
«Σας εγκαλούμε», προσθέτουν, «για το ότι ούτε ύστερα από τη διανομή αυτού του φυλλαδίου δεν πήρατε σαφή θέση και δεν διευκολύνατε τουλάχιστον να αναγνωστεί η θέση λεσβιών, γκέι και τρανσεξουαλικών ακτιβιστριών και ακτιβιστών που βρέθηκαν στη Λυρική Σκηνή το Σάββατο 07 Μαρτίου, ως ελάχιστη αποκατάσταση της λεκτικής επίθεσης που δεχτήκαμε από υπαλλήλους σας».
Πηγή: Έθνος
Καθημερινή
Λογοκρισία και φανατισμός δεν μπορεί να χαρακτηρίζουν την ΕΛΣ
Νελλη Aμπραβανελ
ΛΥΡΙΚΗ. Επεισόδια στιγμάτισαν την πρεμιέρα της όπερας «Ρούσαλκα», μιας συμπαραγωγής της Εθνικής Λυρικής Σκηνής και της Οπερας της Νίκαιας. Την Παρασκευή, μέλη της Ορχήστρας της Λυρικής διαμαρτυρήθηκαν για τις «ομοφυλοφιλικές τάσεις» της συγκεκριμένης σκηνοθετικής απόδοσης του έργου, ενώ την επομένη, κατά την έναρξη της παράστασης ακολούθησε άλλη διαμαρτυρία, κατά των «ομοφοβικών» τάσεων που εκφράστηκαν την προηγούμενη μέρα. Η «Κ» μίλησε με τον Οδυσσέα Κυριακόπουλο, πρόεδρο της Εθνικής Λυρικής Σκηνής, ο οποίος χαρακτήρισε τα γεγονότα του Σαββατοκύριακου «απαράδεκτα», υποστηρίζοντας ότι «δεν νοείται να κάνει κριτική η Ορχήστρα σε θέματα που αφορούν τη σκηνοθεσία. Ολοι έχουν το δικαίωμα να εκφράσουν την άποψή τους, αλλά όχι και να την επιβάλουν». Ο κ. Κυριακόπουλος τόνισε ότι «ήταν λάθος, τόσο ο τρόπος με τον οποίο μοιράζονταν οι "προκηρύξεις" των μελών της Ορχήστρας της Λυρικής την Παρασκευή το βράδυ, όσο και ο τρόπος με τον οποίο πραγματοποιήθηκε η δεύτερη παρέμβαση το Σάββατο». Καταλήγοντας ότι «όλη αυτή η φασαρία είναι υπερβολική», ο πρόεδρος της Λυρικής προσέθεσε ότι «προφανώς, η ομοφυλοφιλία είναι αποδεκτή από την κοινωνία μας. Η λογοκρισία και ο φανατισμός δεν μπορεί να χαρακτηρίζει έναν τόσο ιδιαίτερο χώρο σαν την Εθνική Λυρική Σκηνή, που προσφέρει τη δυνατότητα ελεύθερης έκφρασης».
Η ΕΛΣ, σε γραπτή επιστολή προς τα μέσα ενημέρωσης, υπογραμμίζει ότι «ουδεμία παρέμβαση έγινε στην ελεύθερη έκφραση της καλλιτεχνικής άποψης της σκηνοθέτιδας του έργου», διαχωρίζοντας τη θέση της από αυτήν της πλειοψηφίας των μελών του Δ.Σ. της Ορχήστρας της.
Πηγή: Καθημερινή
To Βήμα
Δίχασε το «ένοχο» φιλί της «Ρούσαλκα» - Εντονες αντιδράσεις αλλά και διαμαρτυρίες για «λογοκρισία» στην πρεμιέρα της όπερας του Ντβόρζακ από τη Λυρική Σκηνή
ΙΣΜΑΜ. ΤΟΥΛΑΤΟΥ
Aν, όντως, ο πραγματικός σκοπός της Τέχνης είναι να διχάζει, όπως έχει κατά καιρούς υποστηριχθεί, τότε η «Ρούσαλκα» τα κατάφερε. Η αυλαία της πανελλήνιας πρεμιέρας της όπερας του Ντβόρζακ η οποία δόθηκε την περασμένη Παρασκευή στο θέατρο Ολύμπια από την Εθνική Λυρική Σκηνή (σε συμπαραγωγή με την Οπερα της Νίκαιας) σημαδεύτηκε από έντονες αποδοκιμασίες αλλά και χειροκροτήματα σε έναν ιδιότυπο «αγώνα επικράτησης».
Προτού, ακόμη, αρχίσει η παράσταση, στους προσερχόμενους θεατές διενεμήθη κείμενο υπογεγραμμένο, «με έντονο προβληματισμό» όπως χαρακτηριστικά αναφέρεται, από το ΔΣ της Ορχήστρας της ΕΛΣ, όπου εκφράζονταν αντιρρήσεις για το εν λόγω ανέβασμα. «Οπως θα διαπιστώσετε, παρακολουθώντας την παράσταση» διαβάζουμε σχετικά «η συγκεκριμένησκηνοθετική απόδοση,εκτός του ότι αλλοιώνει το λιμπρέτο,προσδίδει στον κεντρικό ήρωα του έργου ομοφυλοφιλικές τάσεις με ακραίες σκηνές, κάτι για το οποίο διαμαρτυρηθήκαμε εγγράφως στη Διοίκηση της ΕΛΣ».
Υπό αυτό το πρίσμα, οι πρώτες αντιδράσεις που εκδηλώθηκαν στην Α΄ πράξη με το πολυσυζητημένο φιλί μεταξύ πρίγκιπα και κυνηγού κορυφώθηκαν με τις έντονες αποδοκιμασίες για τη νεαρή σκηνοθέτιδα Μαριόν Βάσερμαν στην αυλαία της παράστασης. Η προσπάθειά της να εξηγήσει από σκηνής τη συλλογιστική της να αντλήσει έμπνευση, όπως άλλωστε ανέφερε και στο πρόγραμμα της παράστασης, «από τον βίο του Λουδοβίκου Β΄,βασιλιά της Βαυαρίας»επιλέγοντας να δει τη Ρούσαλκα «μέσα από τα μάτια του πρίγκιπα», απλώς κατέστη αδύνατη. Ωστόσο η ένταση συνεχίστηκε και στη δεύτερη παράσταση, την επόμενη ημέρα, όταν περίπου 50 άτομα, μέλη της ΟΛΚΕ (Ομοφυλοφιλικό Λεσβιακό Κίνημα Ελλάδος) εμφανίστηκαν στο θέατρο πριν από την έναρξη και αξίωσαν να διαβάσουν κείμενο διαμαρτυρίας «για την πρωτοφανή λογοκρισία του έργου». Τελικά κατάφεραν μόνο να το μοιράσουν καθώς, όπως υποστηρίζουν, δέχθηκαν προπηλακισμούς από ορισμένους θερμόαιμους.
Σ ε δηλώσεις του προς «Το Βήμα» ο πρόεδρος του ΔΣ της Ορχήστρας Θόδωρος Μαυρομάτηςαρνείται κατηγορηματικά ότι η όλη ιστορία προκλήθηκε για λόγους προεκλογικής εκμετάλλευσης εν όψει των επικείμενων αρχαιρεσιών στο σωματείο του. Παράλληλα αναγνωρίζει ότι ακόμη και στους κόλπους της Ορχήστρας υπήρξαν αντιδράσεις ως προς το επίμαχο κείμενο το οποίο τελικά κυκλοφόρησε με απόφαση της πλειοψηφίας του ΔΣ. «Ωστόσο» υποστηρίζει «το χαρτί αυτό παρεξηγήθηκε.Θεωρώ απαράδεκτο το να μας παρουσιάζουν ως ομοφοβικούς ή ρατσιστές.Δεν έχουμε κανένα πρόβλημα με τους ανθρώπους που επιλέγουν σύντροφο από το ίδιο φύλο. Αυτό που θέλαμε ήταν να εκφράσουμε τη διαμαρτυρία μας για την παραποίηση του λιμπρέτου. Το κακό με την αυθαιρεσία ορισμένων σκηνοθετών έχει παραγίνει. Η "Ρούσαλκα" ανεβαίνει πρώτη φορά στην Ελλάδα και θεωρούμε ότι θα έπρεπε να έχει παρουσιαστεί όπως γράφτηκε».
Σε σχέση με την κατάσταση που δημιουργήθηκε γύρω από τη «Ρούσαλκα», ο πρόεδρος του ΔΣ της ΕΛΣ Οδυσσέας Κυριακόπουλος, ο καλλιτεχνικός διευθυντής Τζιοβάνι Πάκορ και τα μέλη του ΔΣ της ΕΛΣ σε ανακοίνωσή τους «δηλώνουν απερίφραστα ότι ουδεμία παρέμβασηέγινε στην ελεύθερη έκφραση της καλλιτεχνικής άποψης της σκηνοθέτιδας του έργου. Αυτό θαήταν τελείως αντίθετο προς τις αρχές που διέπουν τη Λυρική Σκηνή, η οποία είναι πνευματικόςχώρος ανάπτυξης της ελεύθερης καλλιτεχνικής δημιουργίας.Η λογοκρισία και ο φανατισμός δενμπορεί να χαρακτηρίζουν έναν σύγχρονο καλλιτεχνικό οργανισμό.Η ευθύνη,άλλωστε,της επιλογής και της παρουσίασης του έργου ανήκει στη διοίκηση της ΕΛΣ».
Οι επόμενες παραστάσεις της «Ρούσαλκα» στο θέατρο Ολύμπια θα δοθούν στις 13, 14 και 15/3.
Πηγή: Βήμα
Eξπρές
Η «ομοφυλοφιλική» απόδοση της «Ρούσαλκα» προκάλεσε πρωτόγνωρα επεισόδια στη Λυρική
EINAI ομοφοβική η ορχήστρα της Εθνικής Λυρικής Σκηνής ή πιστεύει πως το λιμπρέτο μιας όπερας πρέπει να ανεβαίνει χωρίς σκηνοθετικές παρεμβάσεις; Αφορμή για τα παραπάνω ερωτήματα, που δεν είναι καθόλου ρητορικά, είναι τα γεγονότα της Παρασκευής και του Σαββάτου στο θέατρο «Ολύμπια» κατά τη διάρκεια της πρεμιέρας και της επόμενης παράστασης της όπερας του Αντονίν Ντβόρζακ, «Ρούσαλκα».
Το λιμπρέτο της όπερας, που είναι παραλλαγή ενός τσέχικου μύθου, με δέκα λέξεις είναι η ιστορία μιας καλλίφωνης νεράιδας που ερωτεύτηκε έναν πρίγκιπα. Oμως για να αποκτήσει τον άνδρα που πόθησε πρέπει να αποκτήσει ανθρώπινη υπόσταση με τίμημα να χάσει τη φωνή της. Τώρα, η σκηνοθετική γραμμή της Γαλλίδας Μαριόν Βάσερμαν μετέφερε τη δράση από τη χώρα του μύθου στη Βαυαρία του 1870, την περίοδο της βασιλείας του μαικήνα των τεχνών πρίγκιπα Λουδοβίκου Β΄. Ο πρίγκιπας είχε μόνιμους στην αυλή του τους μεγαλύτερους καλλιτέχνες της εποχής του. Παράλληλα άνηκε στο «τρίτο» φύλο. Η σπάταλη διαχείριση των οικονομικών αλλά και η σεξουαλική του ιδιαιτερότητα οδήγησαν στην καθαίρεσή του λόγω «τρέλας». Oπως είχε πει σε συνέντευξή της η Μαριόν Βάσερμαν για την εποχή που επέλεξε να διαδραματίζεται η όπερα, «Ο Λουδοβίκος βασανίστηκε πολύ από τη σύγκρουση της λογικής με το συναίσθημα, από τον διχασμό ανάμεσα στην ομοφυλοφιλία και τις επιταγές του αξιώματός του. Η παρακμή του Λουδοβίκου υπήρξε, φυσικά, πολύ πιο σταδιακή. Στην παράστασή μας, αυτή η εσωτερική σύγκρουση είναι πολύ πιο βίαιη, καθώς ο πρίγκιπας οδηγείται στην τρέλα σε πολύ μικρότερο διάστημα - λόγω... περιορισμένου θεατρικού χρόνου».
Το φιτίλι για το τι επρόκειτο να ακολουθήσει ήταν το φυλλάδιο που μοιραζόταν στην είσοδο της Λυρικής, που υπέγραφε το δ.σ. της Ορχήστρας της ΕΛΣ, και ανάμεσα στα άλλα ανέφερε ότι «όπως θα διαπιστώσετε παρακολουθώντας την παράσταση η συγκεκριμένη σκηνοθετική απόδοση εκτός του ότι αλλοιώνει το λιμπρέτο προσδίδει στον κεντρικό ήρωα του έργου ομοφυλοφιλικές τάσεις με ακραίες σκηνές, κάτι για το οποίο διαμαρτυρηθήκαμε εγγράφως στη διοίκηση της ΕΛΣ».
Στην παράσταση το κοινό άρχισε να αντιδρά όταν άρχισε να γίνεται ξεκάθαρη στους θεατές η ομοφυλοφιλική διάσταση στις αναζητήσεις του πρίγκιπα. Το ξέσπασμα για όσους δεν συμφωνούσαν με τις σκηνοθετικές γραμμές ήρθε σταδιακά. Πρώτα όταν ο πρίγκιπας έδωσε ένα ερωτικό φιλί σε έναν άνδρα και κορυφώθηκε προς το τέλος με την εμφάνιση γυμνόστηθων νεράιδων.
Το αποτέλεσμα ήταν ένα πανδαιμόνιο με τους θεατές χωρισμένους στη μέση. Οι μισοί να χειροκροτούν τη Γαλλίδα σκηνοθέτιδα Μαριόν Βάσερμαν και οι άλλοι μισοί να τη γιουχάρουν όταν εκείνη προσπαθούσε να εξηγήσει τις θέσεις της. Επίσης δεν έλειψαν και τα λεκτικά επεισόδια ανάμεσα στους θεατές.
Το βράδυ του Σαββάτου τα επεισόδια συνεχίστηκαν με μεγαλύτερη ένταση. Προτού ξεκινήσει η παράσταση 50 διαδηλωτές, μέλη της ομοφυλοφιλικής και λεσβιακής κοινότητας, είχαν συγκεντρωθεί ειρηνικά έξω από την είσοδο της Λυρικής και μοίραζαν στους θεατές που προσέρχονταν κείμενο-απάντηση σε κείμενο με ομοφοβικά σχόλια εναντίον της παράστασης που μοίραζαν για δεύτερη ημέρα μέλη της ορχήστρας.
Στη συνέχεια οι συγκεντρωμένοι απαίτησαν να διαβάσουν κείμενο διαμαρτυρίας για τη λογοκρισία του έργου, ένα κείμενο απάντησης στην «ομοφοβική», όπως τη χαρακτήρισαν, ανακοίνωση του δ.σ. της Ορχήστρας Λυρικής Σκηνής από τη σκηνή του θεάτρου.
Στη σκηνή πλέον μερίδα του κοινού αλλά και της ορχήστρας επιτέθηκε φραστικά στους διαμαρτυρόμενους απαιτώντας να αποχωρήσουν. Τα πνεύματα οξύνθηκαν με αποτέλεσμα να πιαστούν κυριολεκτικά στα χέρια μέλη της ορχήστρας με τους διαμαρτυρόμενους. Η κατάσταση ηρέμησε ύστερα από διαπραγματεύσεις των ακτιβιστών με τον πρόεδρο της Λυρικής Οδυσσέα Κυριακόπουλο. Σε ανακοίνωσή της η ΕΛΣ υπογραμμίζει ότι «ουδεμία παρέμβαση έγινε στην ελεύθερη έκφραση της καλλιτεχνικής άποψης της σκηνοθέτιδας. Αυτό θα ήταν τελείως αντίθετο προς τις αρχές που διέπουν τη Λυρική Σκηνή. Η ευθύνη της επιλογής και παρουσίασης του έργου ανήκει στη διοίκηση της ΕΛΣ».
Η «Ρούσαλκα» θα παρουσιαστεί και στις 13, 14 και 15 Μαρτίου.
Πηγή: Εxpress
Δευτέρα, 9 Μαρτίου 2009
Τα Νέα
ΑΝΤΙΔΡΑΣΕΙΣ ΣΕ «ΟΜΟΦΟΒΙΚΗ» ΠΑΡΕΜΒΑΣΗ ΜΟΥΣΙΚΩΝ
Φιλιά, «γιούχα» και φάλτσα στη Λυρική
Των Γιώργου Δ. Κ. Σαρηγιάννη, Παύλου Ηλ. Αγιαννίδη
Παρέμβαση των μουσικών της Εθνικής Λυρικής Σκηνής για ένα ομοφυλοφιλικό φιλί στην «εισαγόμενη» γαλλική παραγωγή της όπερας του Ντβόρζακ «Ρούσαλκα» προκάλεσε αντίδραση ομοφυλοφιλικών οργανώσεων
«Όμως, όπως θα διαπιστώσετε παρακολουθώντας την παράσταση, η συγκεκριμένη σκηνοθετική απόδοση εκτός του ότι αλλοιώνει το libretto προσδίδει στον κεντρικό ήρωα του έργου ομοφυλοφιλικές τάσεις με ακραίες σκηνές, κάτι για το οποίο διαμαρτυρηθήκαμε εγγράφως στη Διοίκηση της Λυρικής».
Τα ανωτέρω περιλαμβάνονταν στην «προκήρυξη» που μοίραζαν την Παρασκευή στην είσοδο του θεάτρου «Ολύμπια» στους εισερχομένους για την πρεμιέρα της όπερας του Ντβόρζακ «Ρούσαλκα» (σε πανελλήνια πρώτη) μέλη της Ορχήστρας της Λυρικής, προσπαθώντας να τους προκαταλάβουν εναντίον της παράστασης στην οποία συμμετείχαν! «Προκήρυξη» που κατέληγε με τη φράση «με έντονο προβληματισμό...», ανακατεύοντας μαθητές και «εκπαιδευτικό χαρακτήρα» της παράστασης με σύνοψη του έργου ώστε οι θεατές να καταλάβουν πόσο η σκηνοθεσία το «αλλοιώνει».
Η παράσταση (συμπαραγωγή της Λυρικής Σκηνής και της Όπερας της Νίκαιας- Οpera de Νice) κύλησε ήρεμα, με παρόντες, μεταξύ άλλων, τον τέως Πρόεδρο της Δημοκρατίας Κωνσταντίνο Στεφανόπουλο, πολλά μέλη του Διπλωματικού Σώματος, τον καλλιτεχνικό διευθυντή της ΕΛΣ Τζοβάνι Πακόρ και τον πρόεδρό της Οδυσσέα Κυριακόπουλο. Το κοινό είδε στη σκηνή υλοποιημένη μία γερά τεκμηριωμένη ψυχαναλυτική άποψη της Γαλλίδας σκηνοθέτριας Μαριόν Βασερμάν που θέλησε τον Πρίγκιπα του έργου, με σαφείς παραπομπές στον Λούντβιχ Β΄ της Βαυαρίας, να παλεύει ανάμεσα στο πρέπει των καθηκόντων του και στην ερωτική του διαφορετικότητα, προσωποποιημένη, ως alter ego, στη νεράιδα Ρούσαλκα. Και μία παράσταση που, παρά τις όποιες ατέλειές της, ζωντάνεψε το «νεκρό» λιμπρέτο μιας πολύ ενδιαφέρουσας μουσικά όπερας. Διακριτικά, χωρίς καμία ακρότητα. Και το φιλί του Πρίγκιπα με έναν νέο ή κάποιες άλλες ομοφυλοφιλικές νύξεις υλοποιήθηκαν χωρίς καμία χυδαιότητα και χωρίς ίχνος πρόκλησης...
Το φινάλε έγινε δεκτό με θερμό χειροκρότημα. Αλλά από τους εξώστες άρχισαν, σιγά σιγά, να αναδύονται αποδοκιμασίες: «Ουου», «Αίσχος»...
Που επεκτάθηκαν και προς την πλατεία και δυνάμωσαν όταν άρχισαν οι ατομικοί χαιρετισμοί των καλλιτεχνών: όλοι, μα όλοι- ανάμεσά τους μερικοί με εξαιρετικές αποδόσεις, με κορυφαία μία σπουδαία Σλοβάκα μέτζο, την Ντενίσα Χαμάροβα, που υποδύθηκε τους ενοποιημένους από τη σκηνοθεσία ρόλους της Γέζιμπαμπα και της Ξένης Αρχόντισσας με υποκριτική κύρους και κίνηση και μέση χορεύτριας - έγιναν δεκτοί με κραξίματα που προσπαθούσαν να επιβληθούν στα χειροκροτήματα και στα «μπράβο».
Το ίδιο συνέβη και με τον Τσέχο μαέστρο Γιάροσλαφ Κίζλινγκ. Αποκορύφωμα, η εμφάνιση της σκηνοθέτιδος: οι φωνές και τα γιουχαΐσματα φούντωσαν... Οπότε η Μαριόν Βασερμάν με νεύμα ζήτησε να μιλήσει. «Θέλω επίσημα να ευχαριστήσω...» πρόλαβε να πει στα γαλλικά και σε μία έκρηξη αγένειας τα γιουχαΐσματα τής απαγόρευσαν να συνεχίσει... Την ώρα που κάποιος από το κοινό, όρθιος, φώναζε: «Αυτή η ορχήστρα να πάει να παίξει στην Τεχεράνη!».
Στην έξοδο πολλοί μιλούσαν για απαράδεκτη ενέργεια του συνδικαλιστικού οργάνου της ορχήστρας να επέμβει στο καλλιτεχνικό αποτέλεσμα με ομοφοβικά- εν έτει 2009...- επιχειρήματα και να ζητήσει λογοκρισία. Υπήρχε όμως και θεατής που συμφωνούσε με το κράξιμο λέγοντας: «Πώς θα φέρνουμε πια τις γυναίκες μας σε τέτοια θεάματα;». Εντύπωση προξένησε, πάντως, η ανοχή της διοίκησης της ΕΛΣ που επέτρεψε μέσα στον χώρο του θεάτρου συντελεστές της να υπονομεύουν εκ των προτέρων μία παράστασή της αναλαμβάνοντας ρόλο κριτικού και κοινωνικού τιμητή.
Αν και χθες εξέδιδε ανακοίνωση υποστηρίζοντας ότι «ουδεμία παρέμβαση έγινε στην ελεύθερη έκφραση της καλλιτεχνικής άποψης της σκηνοθέτιδος. Αυτό θα ήταν τελείως αντίθετο προς τις αρχές που διέπουν τη Λυρική Σκηνή». Προσθέτοντας πως «η λογοκρισία και ο φανατισμός δεν μπορεί να χαρακτηρίζουν έναν σύγχρονο καλλιτεχνικό οργανισμό» και ότι «η ευθύνη της επιλογής και παρουσίασης του έργου ανήκει στη διοίκηση της ΕΛΣ». Ήταν δε γνωστό εδώ και έναν χρόνο, από τότε που πρωτοπαρουσιάστηκε η παραγωγή της Όπερας της Νίκαιας, τι συνέβαινε επί σκηνής στη συγκεκριμένη γαλλική παραγωγή...
Βέβαια, στην προ-γενική πρόβα αφαιρέθηκε το ομοφυλοφιλικό φιλί, με την αιτιολογία ότι ήταν παρόντες μικροί μαθητές, αλλά στις παραστάσεις (την Παρασκευή, το Σάββατο και χθες) τηρήθηκε κανονικά η σκηνοθεσία.
«Δεν συμφωνούσαν όλοι οι μουσικοί»
Το Σάββατο, στη δεύτερη παράσταση της «Ρούσαλκα», οργανώθηκε διαμαρτυρία από μέλη της Ομοφυλοφιλικής και Λεσβιακής Κοινότητας Ελλάδας και το ιντερνετικό www. 10percent.gr, που θέλησαν να καταγγείλουν ως «ομοφοβική» την κίνηση των μουσικών της ΕΛΣ. Γύρω στα πενήντα άτομα- ανάμεσά τους ο Γρηγόρης Βαλλιανάτος - μπήκαν στην αίθουσα και διάβασαν από την πλατεία, μπροστά από το πιτ της ορχήστρας (όπως τους ζητήθηκε από τη Διοίκηση), κείμενό τους.
Κάποιοι μουσικοί, από το πιτ, τους προπηλάκισαν και τους πήραν τη σημαία του ουράνιου τόξου, κάποια κυρία φώναξε «ήρθαμε να διασκεδάσουμε και μας το χαλάτε», αλλά τελικά αφού ανέγνωσαν τη διαμαρτυρία αποχώρησαν από την αίθουσα και άρχισε η παράσταση, που κύλησε κανονικά, όπως και η χθεσινοβραδινή.
«Δεν ήταν καν όλα τα μέλη της ορχήστρας ενήμερα για την προκήρυξη», είπε στα «ΝΕΑ» ο διευθυντής του ιντερνετικού περιοδικού www. 10percent. gr Λύο Καλοβυρνάς- κάτι που επιβεβαίωσε στα «ΝΕΑ» και ο πρόεδρος του Δ.Σ. της Ορχήστρας της Εθνικής Λυρικής Σκηνής, ο φλαουτίστας Θοδωρής Μαυρομμάτης, που διευκρίνισε πως «συμφώνησε το πενταμελές Διοικητικό Συμβούλιο».
«Με ποιο δικαίωμα μια ορχήστρα έχει λόγο στο περιεχόμενο μιας παράστασης;», πρόσθεσε ο κ. Καλοβυρνάς. «Εμείς θεωρήσαμε ότι ως ενεργοί πολίτες είχαμε υποχρέωση να υπερασπιστούμε την ελευθερία της καλλιτεχνικής έκφρασης. Εκτός αν θα πρέπει για να δούμε ένα έργο στη Λυρική Σκηνή να έχουμε την άδεια του κορνετίστα και του φλαουτίστα. Δεν είναι ζήτημα ομοφυλοφιλικό. Η ελευθερία της έκφρασης είναι μία. Αν δηλαδή κάποτε μια παράσταση εμφανίζει έναν Αλβανό να παντρεύεται Ελληνίδα, θα πρέπει οι μουσικοί να έχουν δικαίωμα παρέμβασης;».
«Δεν πιστεύω ότι πρέπει οι μουσικοί να αποφασίζουν για το περιεχόμενο μιας παράστασης», ήταν η άποψη του προέδρου του Δ.Σ. της Ορχήστρας Θοδωρή Μαυρομμάτη. «Δεν πρέπει όμως να υπάρχει όριο στη σκηνοθεσία; Δεν ήταν ρατσιστική η κίνηση και δεν έχουμε τίποτα να μοιράσουμε με κανέναν ή με εκείνους που διαμαρτυρήθηκαν. Απλώς θέλαμε να κάνουμε κάτι για εκείνο που ξεπερνάει τα όρια και ταράζει τις ισορροπίες».
Για την ιστορία: στην παραγωγή της μονόπρακτης όπερας «Η σύντομη ζωή» του Μανουέλ Ντε Φάλια στην Εθνική Λυρική Σκηνή, μουσικός της ορχήστρας διαφώνησε με τη σκηνοθεσία και αποχώρησε τρεις ημέρες πριν από την πρεμιέρα. Τιμωρήθηκε με πρόστιμο και τελικά δικαιώθηκε από το υπηρεσιακό συμβούλιο...
Πηγή: Νέα
Ελευθεροτυπία
ΓΙΟΥΧΑΪΣΤΗΚΕ Η ΠΡΕΜΙΕΡΑ ΤΗΣ «ΡΟΥΣΑΛΚΑ» ΣΤΗ ΛΥΡΙΚΗ, ΜΕ ΠΡΟΤΡΟΠΗ ΤΟΥ Δ.Σ. ΤΗΣ ΟΡΧΗΣΤΡΑΣ
Συνδικαλιστές σαμποτάρουν παράσταση για λόγους σεμνοτυφίας
Της ΦΩΤΕΙΝΗΣ ΜΠΑΡΚΑ
Το είδαμε κι αυτό. Συνδικαλιστικό σωματείο να αναλαμβάνει αυτοβούλως τον ρόλο του προστάτη των χρηστών ηθών και να αξιώνει να λογοκριθεί παράσταση στην οποία τα μέλη του συμμετέχουν. Δεν μπέρδεψε απλώς τον ρόλο του το Δ.Σ. της Ορχήστρας της Λυρικής Σκηνής. Διεκδίκησε να έχει λόγο και άποψη στο καλλιτεχνικό αποτέλεσμα, με τον ίδιο τρόπο που διεκδικεί αύξηση στο ημερομίσθιο των μουσικών. Κι όταν αυτό δεν έγινε αποδεκτό, επέλεξε να εκφράσει ηχηρότατα την αποδοκιμασία του, ενημερώνοντας το «αθώο» κοινό πριν από την έναρξη της πρεμιέρας. Ευτυχώς, η διοίκηση της Λυρικής Σκηνής παρέμεινε ανυποχώρητη.
Την Παρασκευή το βράδυ, το κοινό που έσπευσε να γεμίσει το «Ολύμπια» για την πρώτη πανελλήνια παρουσίαση της όπερας «Ρούσαλκα» του Ντβόρζακ (συμπαραγωγή με την όπερα της Νίκαιας), είδε με έκπληξη να μοιράζεται -εκτός από το πρόγραμμα- η σύνοψη της υπόθεσης σε περίτεχνη σομόν σελίδα. Κι αν στη μία πλευρά της ήταν τυπωμένη όντως η σύνοψη, στην πίσω πλευρά ήταν τυπωμένες οι... προσωπικές απόψεις της πλειοψηφίας του Δ.Σ. της Ορχήστρας. Και καθώς η παράσταση δεν ήταν του γούστου τους, αφού δεν «πληροί τον εκπαιδευτικό χαρακτήρα της ΕΛΣ», ενημέρωναν το κοινό ότι «η συγκεκριμένη σκηνοθετική απόδοση εκτός του ότι αλλοιώνει το λιμπρέτο προσδίδει στον κεντρικό ήρωα του έργου ομοφυλοφιλικές τάσεις με ακραίες σκηνές, κάτι για το οποίο διαμαρτυρηθήκαμε εγγράφως στη διοίκηση της ΕΛΣ».
Το αποτέλεσμα ήταν, στο τέλος της παράστασης, το κοινό να μοιραστεί. Οι γιουχαϊστές να προσπαθούν να ξεπεράσουν τα θερμά χειροκροτήματα, και το αντίστροφο. Κάποιος από τον εξώστη φώναξε δυνατά στα σεμνότυφα μέλη της Ορχήστρας το ωραιότατο «να πάτε να παίξετε στην Τεχεράνη». Ευτυχώς δεν εκπροσωπούν όλους τους μουσικούς της Ορχήστρας οι απόψεις της πλειοψηφίας του εκλεγμένου Δ.Σ. Οι «επικριτές» όμως κατάφεραν να κάνουν ιδιαίτερα αισθητή την παρουσία τους, καθώς, όταν η Γαλλίδα σκηνοθέτις Μαριόν Βάσερμαν ανέβηκε στη σκηνή, δεν την άφησαν καν να μιλήσει. Δημοκρατικά πράγματα...
Το Σάββατο, ένα τέταρτο πριν από την έναρξη της παράστασης, περίπου 50 άτομα, μεταξύ των οποίων ομοφυλόφιλοι, λεσβίες και τρανσέξουαλ ακτιβιστές, μέλη του ΟΛΚΕ (Ομοφυλοφιλικό Λεσβιακό Κίνημα Ελλλάδας), κινητοποιημένοι, σύμφωνα με πληροφορίες από την ίδια τη Μάριον Βάσερμαν, επιχείρησαν να εκφράσουν τη διαμαρτυρία τους για το «ομοφοβικό» όπως το χαρακτήρισαν κείμενο που διανεμήθηκε την προηγούμενη στην ΕΛΣ. Δεν κατάφεραν τελικά να το διαβάσουν, απλά να το μοιράσουν, καθώς ορισμένοι θερμόαιμοι, όπως υποστηρίζουν, τους προπηλάκισαν καθυβρίζοντας και σπρώχνοντας. Η παράσταση, αν εξαιρέσει κανείς την καθυστέρηση στην έναρξη, αυτή τη φορά παίχτηκε χωρίς κανένα επεισόδιο, ούτε γιούχα στο φινάλε. *
Πηγή: Ελευθεροτυπία
«Το ίδιο θ' αντιδρούσαμε σε σκηνή βιασμού»
Τι, όμως, ενόχλησε τόσο πολύ τους συνδικαλιστές μουσικούς;
Η όπερα του Ντβόρζακ αφηγείται την ιστορία της νεράιδας Ρούσαλκα και του ανεκπλήρωτου έρωτά της με έναν πρίγκιπα. Το κείμενο του Γιάροσλαφ Κβάπιλ αντλεί αρκετά στοιχεία από την «Ουντίνε» του ρομαντικού συγγραφέα Φρίντριχ ντε λα Μοτ Φουκέ, αλλά και από τη «Μικρή γοργόνα» του Χανς Κρίστιαν Αντερσεν. Η σκηνοθέτις Μαριόν Βάσερμαν, θεωρώντας ότι δύσκολα μεταφέρονται σήμερα αυτά τα παραμύθια, επέλεξε να επικεντρωθεί στον ρόλο του πρίγκιπα. Ετσι η νεράιδα Ρούσαλκα δεν υπάρχει. «Είναι το θηλυκό του κομμάτι. Αντιπροσωπεύει την ψυχή, τα όνειρα και τις μαγικές του ανάγκες, απαραίτητες για να αντέξει τον κόσμο και την ίδια του τη ζωή. Οπως έκανε και ο Λουδοβίκος ο Β'», αναφέρει στο πρόγραμμα. «Κι όταν ο πρίγκιπας κοιτά στο νερό, αντικρίζει απλώς το είδωλό του», τονίζει. Και το φιλά στο στόμα.
Ε, αυτό το φιλί ήταν η αφορμή. «Το κακό έχει παραγίνει», μας λέει ο πρόεδρος του Δ.Σ. της Ορχήστρας Θοδωρής Μαυρομάτης. Υποστηρίζει, όμως, ότι η πράξη των μουσικών της στρεφόταν κατά των «πειραγμένων» σκηνοθετικά παραστάσεων και όχι εναντίων των «γκέι». «Το ίδιο θα αντιδρούσαμε και για μια ακραία σκηνή βιασμού. Την κλασική παιδεία υπηρετούμε. Τι θα εξηγήσεις θα δώσουμε σε ένα παιδάκι που ήρθε να δει ένα εξωτικό παραμύθι και βλέπει δύο άντρες να φιλιούνται; Πρέπει να μπουν κάποια όρια».
Και ποιος θα τα βάλει; Θα σκηνοθετείτε εσείς στη Λυρική;
«Οχι. Οταν όμως αλλοιώνεται η ουσία ενός έργου, που παρουσιάζεται για πρώτη φορά στο κοινό, θεωρούμε ότι πρέπει να αντιδράσουμε. Αλλωστε», όπως μας πληροφορεί περήφανος, «δεν είναι η πρώτη φορά. Μουσικός αρνήθηκε να παίξει στη "Σύντομη ζωή" του Ντε Φάλια, γιατί προσβάλλονταν οι ηθικές του αρχές...».
Διεκδικείτε μια παγκόσμια πρωτοτυπία. Πουθενά στον κόσμο οι ορχήστρες δεν παρεμβαίνουν στη δουλειά του σκηνοθέτη, πόσο μάλλον αμφισβητώντας την...
«Ορθώς τη διεκδικούμε. Ηρθε η ώρα να επεκταθεί το φαινόμενο».
Μήπως η «Ρούσαλκα» ήταν μια πρώτης τάξεως ευκαιρία να κάνετε τον προεκλογικό σας αγώνα, μιας και σε ένα μήνα έχετε εκλογές στο σωματείο σας;
«Θα αστειεύεστε. Εγώ είμαι ΠΑΣΟΚ και σας διαβεβαιώνω ότι οι περισσότεροι ψηφοφόροι μου διαφωνούν μαζί μου...».
Πάντως, ο κ. Μαυρομάτης δεν περίμενε την πρεμιέρα για να αντιδράσει. Ηδη με επιστολές ασκούσε πιέσεις στη διοίκηση της ΕΛΣ να... αφαιρέσει τα επίμαχα σημεία της παράστασης, διαφορετικά απειλούσε ότι η «ορχήστρα δεν θα παίξει». Οταν αυτή η εσωτερική αλληλογραφία διέρρευσε και ο ίδιος κατηγορήθηκε ως «λογοκριτής», αισθάνθηκε ότι έπρεπε με δικά του λόγια να απαντήσει. Λίγο πριν από την έναρξη της πρεμιέρας...
Επιπλέον, χρησιμοποιεί ως επιχείρημα το γεγονός ότι στην προγενική δοκιμή τού έργου είχαν αφαιρεθεί λόγω της παρουσίας μαθητών οι επίμαχες σκηνές (το φιλί) για να προστεθούν εκ νέου στη γενική δοκιμή. «Τι θέλουν; Να βάλουν σήμανση ακαταλληλότητας και στη Λυρική; Εκεί θα φτάσουμε;»
Πηγή: Ελευθεροτυπία
«Η Αθήνα δεν είναι Τεχεράνη»
Θέμης Κατσαγιάννης: (μέλος του Δ.Σ. της Ομοφυλοφιλικό-Λεσβιακό Κίνημα Ελλάδας)
«Αγανακτήσαμε από το γεγονός ότι η ορχήστρα της Λυρικής Σκηνής θεώρησε ότι στην εποχή μας είναι αθέμιτη και παράνομη η προβολή της ομοφυλόφιλης επιθυμίας μέσα από έργα τέχνης. Εμείς, αντίθετα, πιστεύουμε ότι η τέχνη πρέπει να προβάλλει το θετικό πρόσωπο κάθε ανθρώπινης κατηγορίας. Δεν πήγαμε στη Λυρική Σκηνή ούτε να τραμπουκίσουμε ούτε να προσβάλουμε κανέναν ούτε να ζητήσουμε λογοκρισία. Θέλαμε απλώς να ακουστεί η άποψή μας μέσα από ένα κείμενο που είχαμε γράψει -να το διαβάσουμε και να το μοιράσουμε. Δυστυχώς, δεν μπορέσαμε να το διαβάσουμε, παρ' όλο που το επιχειρήσαμε. Εγώ προσωπικά δέχτηκα προπηλακισμούς από μέλος της ορχήστρας (με χτύπησε στην πλάτη), ενώ κάποιος άλλος μου άρπαξε τη σημαία "rainbow", σύμβολο του κινήματός μας, που κρατούσα στα χέρια μου. Δεν ήταν όλη η ορχήστρα εχθρική απέναντί μας ούτε και όλο το κοινό. Οι πιο νέοι μάς χειροκροτούσαν, οι πιο ηλικιωμένοι μας γιούχαραν. Ακούστηκαν ακόμα και άσχημες βρισιές για τις γυναίκες της ομάδας μας.
Είναι λυπηρό ότι οι ομοφοβικές και λογοκριτικές απόψεις προήλθαν από τη μεριά μουσικών, δηλαδή, καλλιτεχνών, που θα έπρεπε πρώτοι και καλύτεροι να υπερασπίζονται την ελευθερία της έκφρασης. Η Αθήνα δεν είναι Τεχεράνη. Ομοφυλόφιλοι υπάρχουν παντού, και στην ορχήστρα της ΕΛΣ, και όμως δεν τόλμησαν να διαμαρτυρηθούν για τη στάση της πλειοψηφίας του Δ.Σ.».
Πηγή: Ελευθεροτυπία
Πρώτο Θέμα
Καυτό ανδρικό φιλί κάνει άνω κάτω τη Λυρική
της Τίνας Μανδηλαρά
Χαμός έχει δημιουργηθεί στη Λυρική Σκηνή το Σαββατοκύριακο με αφορμή ένα ομοφυλοφιλικο φιλί στην γαλλική παραγωγή-σε συνεργασία με τη Λυρική-της όπερας του Ντβόρζακ «Ρούσαλκα». Το πρωτοφανές γιουχάρισμα από μέλη της Ορχήστρας(!) της Λυρικής προς την παράσταση και τις σκηνοθετικές επιλογέςτης Μαριόν Βασερμάν προκάλεσε αντίδραση ομοφυλοφιλικών οργανώσεων οι οποίες έσπευσαν την επομένη της πρεμιέρας να δώσουν το δυναμικό παρών. Η σύγκρουση ανάμεσα στα μέλη της Ορχήστρας, τον πρόεδρο Θοδωρή Μαυρομάτη και στην κοινότητα των γκέι κόντεψε να οδηγήσει σε εμφύλιο και να έχει επιπτώσεις στην ίδια την παράσταση ενώ χρειάστηκε η επίσημη παρέμβαση της Λυρικής για να ηρεμήσει τα πνεύματα. Σε επίσημη δήλωση της η Λυρική Σκηνή στηρίζει τις επιλογές της Βασερμάν και εναντιώνεται στην «προκήρυξη» που μοίραζε η ορχήστρα πριν την παράσταση με το χαρακτηριστικό απόσπασμα: «όπως θα διαπιστώσετε παρακολουθώντας την παράσταση, η συγκεκριμένη σκηνοθετική απόδοση εκτός του ότι αλλοιώνει το libretto προσδίδει στον κεντρικό ήρωα του έργου ομοφυλοφιλικές τάσεις με ακραίες σκηνές, κάτι για το οποίο διαμαρτυρηθήκαμε εγγράφως στη Διοίκηση της Λυρικής».
Όλα ξεκίνησαν όταν η Μαριόν Βασερμάν παραπέμποντας κατευθείαν στον Λούντβιχ Β΄ της Βαυαρίας, έδωσε έμφαση στο ομοφυλοφυλικό στοιχείο και ιδιαίτερα στο σημείο όπου ο πρωταγωνιστής δίνει μάχες με τον άλλο του «θηλυκο ευατό» που ενσαρκώνεται μέσα από τη νεράιδα Ρούσαλκα. Και μέσα στο πλαίσιο αυτό εντάσσεται και το φιλί. Πολλοί ήταν αυτοί που επικρότησαν τις επιλογές της Βασερμάν αλλά κάποιοι-μεταξύ των οποίων και μέλη της Λυρικής Σκηνής(!) έσπευσαν να γιουχάρουν την ίδια τους την παράσταση. Και δεν ήταν λίγοι αυτοί που έκαναν λόγο για απαράδεκτη ενέργεια του συνδικαλιστικού οργάνου της ορχήστρας να επέμβει στο καλλιτεχνικό αποτέλεσμα με τα γνωστά ομοφοβικά αποτελέσματα. Είναι ανήκουστο, όπως δήλωσαν και οι ομοφυλοφιλικές οργανώσεις, «εν έτει 2009 να μιλάμε για λογοκρισία σε θέματα καλλιτεχνικές έκφρασης και άνθρωποι της τέχνης». Η συνέχεια επί της σκηνής (και εκτός Λυρικής Σκηνής με ομαδικές καθημερινές συγκεντρώσεις εκπροσώπων της ομοφυλοφιλικής κοινότητας).
Πηγή: Πρώτο Θέμα
Ελευθεροτυπία
Κριτική
Οταν οι ερωτικοί δαίμονες ξυπνούν
Του ΓΙΑΝΝΗ ΣΒΩΛΟΥ
Ο Αντονίν Ντβόρζακ ολοκλήρωσε τη «Ρούσαλκα» το 1901, σε ηλικία 60 ετών, και ασφαλώς θα ήταν υποτιμητικό γι' αυτόν να θεωρήσουμε ότι προόριζε το οπερατικό αριστούργημά του για... παιδιά! Οποιοσδήποτε ενήλικας διακρίνει εύκολα στον πυρήνα της σκοτεινής αυτής νεραϊδοϊστορίας την αγωνία αντιμετώπισης της γυναικείας επιθυμίας στον ανδροκρατούμενο κόσμο της βικτοριανής εποχής. Ρομαντικό έργο, εμβληματικό της τσεχικής εθνικής σχολής, έχει προ πολλού ενταχθεί στο βασικό ρεπερτόριο των ανά τον κόσμο λυρικών θεάτρων. Παρ' ότι αποδείχτηκε ακραία τολμηρό και για αρκετούς ίσως δυσνόητο, το πρώτο ελληνικό ανέβασμά του από την ΕΛΣ σε συμπαραγωγή με την Οπερα της Νίκαιας ήταν μια όλως ευπρόσδεκτη, ηρωική κίνηση.
Η Μαριόν Βάσερμαν, σκηνοθέτις της διπλά συναρπαστικής παράστασης, που είδαμε και ακούσαμε στο Ολύμπια, υποκατέστησε την αυθεντική υπόθεση της όπερας με μια αριστοτεχνικά και εξαντλητικά επεξεργασμένη δραματουργική μετάπλαση. Διατηρώντας ορατό το σοβαρό νεραϊδοπαραμύθι των Κβάπιλ/Ντβόρζακ ως ψυχολογικό/συμβολικό αφηγηματικό οδηγό και, βεβαίως, κρατώντας ως άξονα το βασικό θέμα της απαγορευμένης, άρα και απειλητικής ερωτικής επιθυμίας, παρέστησε στη σκηνή το εφιαλτικό θέατρο των φόβων και των αναδυόμενων επιθυμιών του ομοφυλόφιλου βασιλιά Λουδοβίκου Β' της Βαυαρίας (1845-86).
Η Ρούσαλκα (=Νεράιδα) χάνει τη φωνή της ελπίζοντας μάταια να κερδίσει τον πρίγκιπα που ποθεί· ο Λουδοβίκος, που οι Γερμανοί αποκαλούν Marchenkonig (=Βασιλιά των παραμυθιών), είναι φορέας μιας «αγάπης που δεν τολμά να πει το όνομά της». Αμφότεροι σιωπούν, αμφότεροι αποτυγχάνουν και χάνονται: αυτή εξορίζεται ανάμεσα σε δύο κόσμους καταδικασμένη να σύρει άνδρες στον θάνατο, αυτός τρελαίνεται...
Η Γαλλίδα σκηνοθέτις δανείζεται στοιχεία από τον Κλάους Μαν και τον Βισκόντι και ξετυλίγει μια αριστοτεχνική ακολουθία σκηνών. Αλλοτε βαθμιαία και άλλοτε απότομα, πραγματική δράση και ήρωες (αυλικοί, πρίγκιπας, πατέρας, μνηστή, τραγουδιστές) μεταμορφώνονται σε παραισθησιακές καταστάσεις και σύμβολα (ανδροφάγος μνηστή, βασιλιάς των ξωτικών, προβολικές ταυτίσεις και σχιζοφρενικές διαιρέσεις) οπτικοποιώντας επί σκηνής την παλινδρομική αλλοίωση της πραγματικότητας που βιώνει ένας άνθρωπος όταν εξωθείται στην τρέλα.
Μακράν του να διαφημίζει την ομοφυλοφιλία, η διεισδυτική αλλά ταυτόχρονα ευσπλαχνική ματιά της ανατέμνει το μαρτύριο του Λουδοβίκου ως ηττημένου «άλλου», για τη διαφορετικότητα του οποίου δεν υπάρχει τόπος. Αν και ενίοτε μέτρια φωτισμένο, το μονοτοπικό σκηνικό του Τιερί Γκουντ -μια σφηνοειδούς προοπτικής αίθουσα βικτοριανού ανακτόρου που στην γ' πράξη απογυμνώνεται μετατρεπόμενο σε διαρρηγμένο ψυχολογικό τόπο- υπηρετεί θαυμάσια την ιδέα της Βάσερμαν. Ομοίως και τα βικτοριανά κοστούμια του Μπρούνο Φαταλό.
Σε καθαρά μουσικό επίπεδο η παράσταση ήταν πραγματικά διεθνούς επιπέδου. Βασισμένη σε ξένους μονωδούς η πρώτη διανομή περιλάμβανε ένα εκπληκτικό πρωταγωνιστικό τρίο. Παρ' ότι η χυμώδης, μεγάλη, δραματική φωνή της άργησε κάπως να «ζεσταθεί» στην α' πράξη, η Τσέχα υψίφωνος Ναταλία Ουσάκοβα ενσάρκωσε μια αισθαντική, βαθύτατα συγκινητική Ρούσαλκα. Με ωραίο παράστημα, ιδανικά εύπλαστη, εύηχη φωνή και καλαίσθητα φορτισμένο τραγούδι, ο επίσης Τσέχος τενόρος Πάβελ Τσέρνοχ υπήρξε ιδανικός Πρίγκιπας!
Ωστόσο, την παράσταση κυριολεκτικά έκλεψε η Σλοβάκα μεσόφωνος Ντενίσα Χαμάροβα: διαθέτοντας πλούσια, μυώδη, καλοεστιασμένη φωνή, άρτια τεχνική, σκηνική παρουσία ασύλληπτης σαγήνης και δραματικό ένστικτο σε πλήρη εγρήγορση έφερε με άνεση αμφότερους τους ρόλους της Γέζιμπαμπα (=μάγισσα) και της Ξένης Αρχόντισσας. Στον αυστηρό γερο-Βόντνικ (=Ξωτικό του νερού) δάνεισε την κουρασμένη φωνή του ο Ουκρανός βαθύφωνος Γεβγέν Σόκαλο, ενώ το τρίο των ερωτύλων Δρυάδων απέδωσαν πολύ καλά τραγουδίστριες της ΕΛΣ (Σολόβυ, Μαρκέτου, Βουδουράκη). Ο Σλοβάκος αρχιμουσικός Γιάροσλαβ Κίζλινκ οδήγησε την παράσταση με πυγμή και ακρίβεια, υποστηρίζοντας σωστά τους τραγουδιστές. Κυρίως, όμως, κατάφερε να αντλήσει από την ορχήστρα της ΕΛΣ τον συμφωνικού βάρους και πλούτου ήχο του Ντβόρζακ, ήχο που, όπως αυτός του Βάγκνερ, είναι κάτι πολύ περισσότερο από απλά συνοδευτικός για τις φωνές.
Συμπέρασμα; Οσοι προτιμούν μόνο πλούσιο θέαμα, αφηγήσεις πρώτου επιπέδου και ρομαντικές συγκινήσεις -όλα αυτά που αποκαλεί ο Μπρεχτ «γαστριμαργική» εκτόνωση- ας μείνουν στο σπίτι με τα παιδιά. Οσοι ζητούν κάτι μουσικά συναρπαστικό, ψυχολογικά διεισδυτικό και σκηνικά άγριο θα το βρουν σε αυτή τη «Ρούσαλκα» με το παραπάνω! *
Πηγή: Ελευθεροτυπία
- Δημιουργήθηκε στις
