STRAIGHT ACTING-LOOKING

Οι ταμπέλες είναι για τους δρόμους

του Πάνου Παπαδάκη

Θυμάστε την ιστορία από τη ταινία Ο Πλανήτης των Πιθήκων; Οι πίθηκοι είχαν δημιουργήσει έναν πολιτισμό βασισμένο σε ανθρώπινα πρότυπα. Αρνούμενοι να παραδεχτούν ότι ο πολιτισμός «τους» είχε ανθρώπινες καταβολές, αρνούνταν στην ουσία την καταπιεσμένη και θαμμένη στον χρόνο ταυτότητά τους. Ίσως το σενάριο αυτής της ταινίας να είναι ένας συμβολισμός του σημερινού γκέι υπόβαθρου κι αυτού που ονομάζεται - ίσως και αυθαίρετα - «γκέι κουλτούρα». Και τούτο επειδή αρκετοί γκέι άντρες έχουν ξεχάσει αυτό που είναι και μιμούνται κάτι άλλο που - εκ των πραγμάτων - δεν είναι!

Εσείς πόσες φορές έχετε χρησιμοποιήσει τον όρο straight acting-looking; Για όσους είναι αμύητοι σε αυτή την ορολογία (αν και αμφιβάλλουμε πολύ γι' αυτό), αυτή η φράση σημαίνει ότι ένας γκέι άντρας συμπεριφέρεται όπως ακριβώς ένας στρέιτ. Το straight acting-looking σχετίζεται με τη συμπεριφορά, τη χροιά της ομιλίας, τις κινήσεις, το ντύσιμο και κάθε εξωτερικό χαρακτηριστικό που ο γκέι υιοθετεί από τον στρέιτ για να πείσει ότι δεν είναι γκέι.

Ο Γιώργος είναι ένας γκέι «thirty-something». Τον ρώτησα αν θεωρεί τον εαυτό του γκέι και straight acting-looking. «Το γκέι είναι μια λέξη που με χαλάει. Ναι, είμαι γκέι, γουστάρω τους άντρες. Αλλά αυτή η λέξη συνδέεται με κάποια θηλυπρεπή συμπεριφορά που δεν μου αρμόζει. Με ενοχλεί τόσο πολύ, που προτιμώ ν' αγοράσω το Playboy παρά κάποιο ξένο γκέι περιοδικό, απλά και μόνο για να μη διαβάσω εκατό φορές τη λέξη γκέι. Εγώ κραγμένη δεν είμαι. Και ο άντρας θέλω να είναι άντρας με άλφα κεφαλαίο».

Πόσο straight acting είσαι;

Οι γκέι άντρες μοιάζουν να είναι χωρισμένοι σε δύο στρατόπεδα: σε εκείνους που προσπαθούν να μοιάσουν - ή ακόμη και να αντιγράψουν - τη συμπεριφορά των στρέιτ ανδρών και σε εκείνους που φαίνονται να είναι λίγο ή πολύ «θηλυπρεπείς» στο τρόπο που μιλούν και κινούνται (fem).

Πάρτε μια μικρή γεύση ενός profile από το μεγαλύτερο σε επισκεψιμότητα παγκοσμίως site γκέι γνωριμιών, το gaydar: «Είμαι 35, αρρενωπότατος, straight-acting/looking. Ψάχνω το ίδιο. Θηλυπρεπείς και ‘κοριτσόπουλα' να μην ενοχλήσουν». Θέλετε ακόμα εμφανέστερο παράδειγμα; «Θέλω τον άλλον, άντρα και όχι κορίτσι στη συμπεριφορά και στο ντύσιμο. Αν ήθελα να πάω με γυναίκα, θα πήγαινα με ορίτζιναλ γυναίκα και όχι με κακέκτυπο».

Με πάρα πολλά άτομα που συζητήσαμε και από όλες τις ηλικίες, παρατηρήσαμε ότι αυτή η εσωτερικευμένη ομοφοβία έχει πάρει διαστάσεις επιδημίας. Με άλλα λόγια, η ομοφοβία μεταξύ των γκέι φαίνεται να είναι πιο διαδεδομένη από εκείνη που προέρχεται από τους στρέιτ. «Όταν από αλλού περιμένεις την ομοφοβία και από αλλού σου έρχεται, τρελαίνεσαι!», ήταν τα μοναδικά λόγια του Μάνου, ενός άντρα, που στα 27 του πρωτοξεκίνησε να γνωρίζει την…γκέι πλευρά του, μετά από δέκα χρόνια σχέσεων με γυναίκες. «Και ξέρεις τι κατάλαβα; Είμαι άντρας. Πηγαίνω με άλλους άντρες, θέλω να είναι αρρενωποί γιατί έτσι τη βρίσκω. Αλλά δεν θα γυρίσω να πω σε κάποιον, ξέρεις φιλαράκο είσαι fem. Είναι σαν να βρίζω ένα κομμάτι του εαυτού μου που είναι θηλυκό. Επειδή όλοι μας, ακόμα και οι στρέιτ, έχουν ένα θηλυκό κομμάτι μέσα τους, ακόμα και αν δεν τους βγαίνει προς τα έξω».

Δεν χρειάζεται να πάει κανείς σε ψυχαναλυτή για να μάθει ότι ο σημερινός κόσμος στηρίζεται στο «αλφάβητο» των προηγούμενων γενεών, των παραδόσεων αλλά και των συμπλεγμάτων που συσσωρεύτηκαν με το πέρασμα των αιώνων. Αυτές οι παραδόσεις και οι αγκυλώσεις έχουν επηρεάσει τον τρόπο που βλέπουμε την ομοφυλοφιλία αλλά και το πώς την εξωτερικεύουμε. Το να είσαι γκέι είναι κακό. Το να το δείχνεις κιόλας ακόμα χειρότερο!

Οι γκέι στρέιτ και οι στρέιτ γκέι

Μια κοινωνία χτισμένη με καθορισμένα πρότυπα και αρχέτυπα δεν μπορεί να αλλάξει από τη μια μέρα στην άλλη. «Αν θέλουμε να αλλάξουμε κάτι, ας αλλάξουμε πρώτα τους εαυτούς μας», λέει ο Δημήτρης, ένας γκέι τριαντάρης άντρας. «Μην περιμένεις, φίλε, να αλλάξει η νοοτροπία του κόσμου απέναντί μας, αφού εγώ προσωπικά δεν δέχθηκα λεκτική επίθεση τόσο από τους στρέιτ όσο από ορισμένους γκέι».

Τον άκουγα προσεκτικά και προσπαθούσα να νιώσω τι νιώθει όταν διαβάζει σε profiles «όχι fem και κραγμένες». Και σίγουρα δεν θα ήθελα να είμαι στη θέση του…

Είναι εμφανές ότι έχει δημιουργηθεί ένα μπέρδεμα των ρόλων και των ταυτοτήτων εξαιτίας των κοινωνικών προτύπων που θέλουν τον άντρα ετεροφυλόφιλο και μάτσο. Τα αυτοαποκαλούμενα lifestyle περιοδικά προσπαθούν έμμεσα ή άμεσα να περάσουν στους αναγνώστες τους αυτή την τάση. Αλλά αν νομίζετε ότι το πρόβλημα αυτό αφορά μόνο τον γκέι, απατάστε! Η νέα μόδα των στρέιτ ανδρών, και κυρίως όσων είναι κάτω των τριάντα, είναι να αποκτούν ολοένα και περισσότερο μια gay acting-looking συμπεριφορά! Άλλη μια συμπεριφορά δημιουργημένη στα «εργαστήρια» των περιοδικών που αναφέραμε.

Ενώ ο γκέι μιμείται τα στρέιτ πρότυπα, ο στρέιτ μιμείται περίτεχνα τον γκέι τρόπο ζωής και συμπεριφοράς. Αυτή η εικονική ανταλλαγή ρόλων και εξωτερικής εικόνας (μεταξύ στρέιτ και γκέι) οδηγεί και πάλι στο ερώτημα «τελικά τι είναι ο άντρας;»

Cherchez l'homme

«Ο άντρας είναι ο χαμένος κρίκος της αλυσίδας», λέει με ποιητική διάθεση ο Αντώνης, ένας ωραίος σαραντάρης άντρας, που θα μπορούσαμε να τον κατατάξουμε στην κατηγορία των fem. «Η ίδια η ιστορία της ανθρώπινης κοινωνίας προκάλεσε δυσλειτουργίες στην αντρική ταυτότητα. Η καταπίεση δημιούργησε τους θηλυπρεπείς και η καταπίεση έκανε αρκετούς γκέι να δηλώνουν ότι έχουν στρέιτ συμπεριφορά.»

«Τη λέξη ‘πουστάρα' την έχω ακούσει από στρέιτ, αλλά την άκουσα και από τον πρώην μου, κάποια στιγμή που μαλώσαμε. Και ξέρεις κάτι; Το πρόβλημα δεν το είχα εγώ αλλά εκείνος, που τον εαυτό του έβριζε στην ουσία. Του είπα να πάει να κάνει καμιά θεραπεία, μπας και δεχτεί το γεγονός ότι είναι γκέι.» Νικόλας, 23 ετών, γκέι και απογοητευμένος από την ομοφοβία όλων εκείνων που ζητάνε δίπλα τους ένα αντρικό κορμί και μια αντρική φωνή. Εκείνος που τον είπε «πουστάρα» είναι γκέι «που μου το έπαιζε σούπερ αρσενικό και κολλούσε σε γκόμενες, μόνο και μόνο για να μην τον πάρουν χαμπάρι. Φορούσε το κοστουμάκι του το πρωί και το έπαιζε ετεροφυλόφιλος, και το βράδυ ξημεροβραδιαζόταν στο ίντερνετ για να βρει κάποιον ενεργητικό. Φορούσε το τζινάκι του, τα μοδάτα ρουχαλάκια του και δεν το έπαιζε πια στρέιτ». Μέχρι να έρθει το άλλο πρωινό και να μεταμορφωθεί εκ νέου, σαν μοντέρνα Σταχτοπούτα, σε στρέιτ, θα μπορούσε κανείς να σκεφτεί…

Είμαι απλά άντρας

Ο Μιχάλης τα έχει βρει με τον εαυτό του: «Είμαι γκέι, ομοφυλόφιλος, αδερφή. Πες με όπως θες. Αλλά είμαι ευτυχισμένος και γεμάτος μέσα μου. Δεν με ενδιαφέρει το τι θα πει ο άλλος. Έκλεισα πριν από ένα μήνα τα 22 μου και χαίρομαι που από τώρα συνειδητοποίησα ποιος είμαι. Δεν είμαι στρέιτ. Είμαι απλά ένας άντρας.

Δεν θα σου μιμηθώ κάποιον στρέιτ. Είμαι αυτός που είμαι. Μιμούμαι τον εαυτό μου μονάχα. Και ξέρεις και κάτι άλλο; Η μητέρα μου με βοήθησε πάρα πολύ σε αυτό το θέμα. Ποτέ δεν με έκρινε με βάση τις επιθυμίες μου, αλλά με βάση τη ψυχή μου. Δεν έχω μόνο ένα αντρικό σώμα, αλλά και μια ψυχή που δεν γνωρίζει από ταυτότητες και κοινωνική κατακραυγή. Δεν με νοιάζει η ομοφοβία της Εκκλησίας, είμαι Χριστιανός και ο Χριστός ήταν εκείνος που δίδαξε την Αγάπη χωρίς όρια και όρους συμβολαίου».

Περνώντας το… τεστ ανδρισμού

Μετά από χιλιάδες χρόνια «ανδρικής» και ανδροκρατούμενης ιστορίας (και… υστερίας), οι έννοιες «άντρας» και «αντρική συμπεριφορά» είναι προς επανεξέταση. Ο χαμένος κρίκος είναι εγώ, εσύ, ο διπλανός σου, όλοι εμείς που ζούμε την ίδια σεξουαλικότητα σε διαφορετικές διαβαθμίσεις. Ο χαμένος κρίκος δεν είναι ο γκέι άντρας, αλλά ο άντρας, είτε είναι γκέι, είτε είναι στρέιτ, είτε είναι μπαϊσέξουαλ. Η Φύση του ανθρώπου δεν είναι αυτή που τα κοινωνικά πρότυπα νομίζουν ότι έχουν αποκωδικοποιήσει, για να την κωδικοποιήσουν εκ νέου όπως τα συμφέρει.

Ένας άντρας παραμένει άντρας, ανεξάρτητα από την συμπεριφορά και τα «θέλω» του. Μπορεί να είναι ετεροφυλόφιλος, ομοφυλόφιλος, ασέξουαλ, μπαϊσέξουαλ, αρρενωπός, θηλυπρεπής ή ακόμη και κάτι το ενδιάμεσο. Μπορεί να είναι και όλα αυτά μαζί, σε συσκευασία των «εφτά σε ένα»! Όμως παραμένει άντρας λόγω της ειδικής ψυχοσύνθεσής του που δημιουργείται τόσο από τα κοινωνικά πρότυπα και την οικογένεια του, όσο και από την αποστολή του, η οποία είναι κωδικοποιημένη στο DNA του. Και η αποστολή του δεν είναι να είναι a priori ετεροφυλόφιλος και να κάνει παιδιά. Αν ήταν έτσι, τότε οι στείροι στρέιτ άντρες δεν θα έπρεπε να θεωρούνται ετεροφυλόφιλοι και οι αρρενωποί γκέι άντρες θα ήταν στρέιτ.

Σίγουρα, αν η ομοφοβία είναι ψυχική ασθένεια, η sissy-phobia (η φοβία απέναντι σε κάποιον “θηλυπρεπή” ή όχι τόσο αρρενωπό εξωτερικά άντρα) είναι σκέτη τρέλα. Και το πιο απογοητευτικό είναι ότι γενεσιουργός αιτία όλων αυτών είναι εκείνη η ομάδα των γκέι ανδρών που αποζητούν απεγνωσμένα μια στρέιτ ταυτότητα μέσα σε ένα γκέι σώμα.

Όμως ξεχνούν κάτι: Οι ταμπέλες είναι για τους δρόμους και όχι για τους ανθρώπους…