10%
προηγούμενα τεύχη | σύνδεσμοι | οδηγός πόλης | INFO in english  
  περιεχόμενα τεύχους    
 
 

Υγεία

ΠΙΠΕΣ

Παρά τις αντίθετες φήμες, οι πίπες έχουν χαμηλό κίνδυνο μετάδοσης του HIV/AIDS.

του Ανδρέα Δημόπουλου (ygeia@10percent.gr)

Οι πίπες αρέσουν σε όλους και δεν χρειαζόμαστε στατιστικές για να μάθουμε ότι είναι η πιο συχνή μορφή σεξουαλικής επαφής ανάμεσα σε άντρες (και όχι μόνο). Συχνότερη από τον πρωκτικό έρωτα και σαφώς συχνότερη από τον αμοιβαίο αυνανισμό.

Για τον πρωκτικό έρωτα χωρίς προφυλακτικό ξέρουμε καλά ότι είναι εξαιρετικά επικίνδυνος. Και για τον αμοιβαίο αυνανισμό ξέρουμε ότι είναι ασφαλής (και βαρετός). Με τις πίπες όμως τι γίνεται; Κινδυνεύουμε να κολλήσουμε HIV με το στοματικό έρωτα, ναι ή όχι;

Πάρε μου μια πίπα!

Αν σας πάρουν πίπα χωρίς προφυλακτικό δεν θα κολλήσετε HIV, αφού το σάλιο δεν περιέχει τον ιό σε τέτοια ποσότητα που να είναι επικίνδυνο. Αν πάρετε σε κάποιον πίπα χωρίς προφυλακτικό κινδυνεύετε να κολλήσετε HIV; Συνήθως όχι!

Τι σημαίνει "συνήθως";

Ο ιός του HIV/AIDS βρίσκεται στο αίμα, στο σπέρμα αλλά και στο προσπερματικό υγρό ("ξεροχύσι"). Για να μολυνθεί κανείς, πρέπει ο ιός να μπει μέσα στο αίμα του από μια πύλη εισόδου, δηλαδή μια πληγή. Η επαφή μολυσμένου σωματικού υγρού με υγιές δέρμα δεν αποτελεί τρόπο μετάδοσης.

Το ιδανικό θα ήταν να υπήρχαν μελέτες που θα βάζουν ανθρώπους να παίρνουν πίπες ο ένας στον άλλο σε όλες τις δυνατές παραλλαγές (με πολύ προσπερματικό υγρό, με λίγο, με πληγές, χωρίς πληγές, με εκσπερμάτωση, κλπ), για να μελετήσουν το αν, πώς και υπό ποιες συνθήκες μεταδίδεται ο ιός HIV με το στοματικό έρωτα. Όμως τέτοιες μελέτες δεν υπάρχουν ούτε είναι δυνατόν να γίνουν.

Οι μόνες μελέτες που υπάρχουν είναι ό,τι βρήκαν οι επιστήμονες μελετώντας εκ των υστέρων περιπτώσεις ατόμων που κόλλησαν HIV. Πόσοι απ' αυτούς κόλλησαν από πρωκτική επαφή, πόσοι από πίπες, πόσοι από ενδοφλέβια χρήση ναρκωτικών.

Από μελέτες που έχουν γίνει τα τελευταία χρόνια, τα ποσοστά μετάδοσης του ιού HIV από στοματικό έρωτα με εκσπερμάτωση κυμαίνονται από 0-8%, παρότι μερικές από αυτές τις μελέτες αμφισβητούνται ως προς την αξιοπιστία τους.

Φαίνεται λοιπόν ότι τα ποσοστά μετάδοσης του HIV μέσω στοματικού έρωτα χωρίς προφυλακτικό και με εκσπερμάτωση στο στόμα είναι μεν υπαρκτά, αλλά πολύ χαμηλά. Παράγοντες που κάνουν την επαφή πιο επικίνδυνη είναι πληγές ή μόλυνση στο στόμα ή τη γλώσσα, καθώς και η περιεκτικότητα του σπέρματος σε ιό HIV. Με λίγα λόγια, αν θέλετε να είστε 100% σίγουροι ότι δεν θα κολλήσετε, χρησιμοποιείστε προφυλακτικό.

Προφυλακτικό;

Πόσοι όμως από εμάς είμαστε διατεθειμένοι να παίρνουμε πίπα με προφυλακτικό; Και πόσοι τελικά το κάνουμε; Μήπως είναι ανεδαφικό να προτείνουμε πίπες με προφυλακτικό;

Η παγκόσμια εμπειρία αυτό ακριβώς έχει δείξει. Γι΄ αυτό σε πολλές χώρες οι εκστρατείες πρόληψης HIV έπαψαν να συνιστούν τη χρήση προφυλακτικού στο στοματικό και άρχισαν να δίνουν συμβουλές για τη μείωση του κινδύνου.

Η στρατηγική του harm reduction αποδέχεται ότι ο στοματικός έρωτας χωρίς προφυλακτικό μπορεί να έχει κάποιο, χαμηλό, ρίσκο, αλλά, πρώτον, όλοι το κάνουν χωρίς και, δεύτερον, είναι πολύ πιο ασφαλής από τον πρωκτικό.

Πώς μειώνω τον κίνδυνο;

1. Πρώτο και σημαντικότερο, έχω υγιές στόμα. Δηλαδή, δεν έχω ουλίτιδα, άφθες ή πληγές για να μην αφήνω δίοδο στον HIV.

2. Δεν επιτρέπω να χύνουν στο στόμα μου.

3. Δεν βουρτσίζω τα δόντια μου δύο ώρες πριν πάρω πίπα για να μην προκλέσω έστω και μια μικρή πληγή.

4. Αν χύσουν μέσα στο στόμα μου, δεν έχει διαφορά αν τα φτύσω ή τα καταπιώ. Είναι εξίσου επικίνδυνο. Δεν κολλάμε στο στομάχι, αλλά στο στόμሠστο στομάχι υπάρχουν οξέα που σκοτώνουν τον ιό.

Βλεννόρροια & άλλα

Τα άλλα αφροδίσια νοσήματα κολλάνε πολύ πιο εύκολα από τον HIV. Το καλό είναι ότι τα περισσότερα θεραπεύονται χωρίς να δημιουργήσουν σοβαρά προβλήματα, αρκεί να τα προλάβετε νωρίς! Αν τα αφήσετε χωρίς θεραπεία, μπορούν να γίνουν πάρα πολύ επικίνδυνα.

Aν πάρετε πίπα χωρίς προφυλακτικό κινδυνεύετε να κολλήσετε βλεννόρροια, έρπητα, σύφιλη, ηπατίτιδα Β και HIV. Αν σας πάρουν πίπα χωρίς προφυλακτικό, κινδυνεύετε μεν λιγότερο, αλλά μπορεί να κολλήσετε έρπητα και βλεννόρροια (και σε εξαιρετικά σπάνιες περιπτώσεις σύφιλη).

Επειδή όμως ούτε αυτά είναι ικανά να μας σταματήσουν από το να παίρνουμε ή να μας παίρνουν πίπες (χωρίς προφυλακτικό), μόνο μία λύση υπάρχει:

Εξετάσεις!

Αν έχετε δραστήρια σεξουαλική ζωή, ανεξάρτητα από το αν είστε γκέι, λεσβία ή στρέιτ, είναι πάρα πολύ έξυπνο κάθε έξι μήνες να κάνετε μια εξέταση για όλα τα ΣΜΝ (Σεξουαλικώς Μεταδιδόμενα Νοσήματα). Σε περίπτωση που έχετε κολλήσει κάτι, θα πάρετε μια αγωγή και συνήθως θα γλυτώσετε χωρίς πολύ σοβαρούς μπελάδες. Επίσης εμβολιαστείτε για την ηπατίτιδα Β, που είναι αρκετά συχνή στη χώρα μας!

Το ρεζουμέ:

Αν δεν θέλετε χρησιμοποιείτε προφυλακτικό στις πίπες (και ποιος θέλει;), πρώτον μην αφήνετε να χύνουν μέσα στο στόμα σας, δεύτερον προσέχετε την υγιεινή του στόματός σας και τρίτον κάνετε εξετάσεις για ΣΜΝ κάθε έξι μήνες.


  • Στις ΗΠΑ βρέθηκε το 2000 ότι το 7,8% ανδρών που είχαν μολυνθεί από τον ΗIV, κατά πάσα πιθανότητα μολύνθηκε κάνοντας στοματικό έρωτα με άνδρες (1) Όμως έκτοτε η μελέτη αμφισβητήθηκε και έχει δεχτεί επικρίσεις για την αναξιοπιστία των αρχικών δεδομένων της.
  • Με βάση τα στοιχεία του, το Κέντρο Ελέγχου Λοιμώξεων της Αγγλίας υπολόγισε ότι το 1-3% των περιστατικών HIV το 2001 ενδέχεται να οφείλονται σε στοματικό έρωτα. ’λλες δύο μελέτες που ασχολούνται με το ίδιο θέμα ανεβάζουν τα ποσοστά σε 3-8%. (2, 3)
  • Μια ισπανική μελέτη (Ιούνιος 2002) παρακολούθησε 135 "οροασύμβατα" ετεροφυλόφιλα ζευγάρια (ο ένας μολυσμένος με HIV/AIDS, ο άλλος όχι) για διάστημα 10 ετών για να υπολογίσει σε τι ποσοστό μεταδιδόταν το HIV μέσω στοματικού έρωτα που γινόταν χωρίς προφυλακτικό με εκσπερμάτωση μέσα στο στόμα. Βρέθηκε ότι, παρά τη μεγάλη συχνότητα στοματικού έρωτα (19.000 περιστατικά) μέσα σε 10 χρόνια, δεν παρατηρήθηκε ούτε μία μετάδοση του ιού HIV με αυτό τον τρόπο. (4)
  • Σε μια αυστραλιανή μελέτη (1993-99) βρέθηκε ότι από 75 νεομολυνθέντες άνδρες, οι 5 ανέφεραν ότι μολύνθηκαν μέσω στοματικού σεξ χωρίς προφύλαξη. Επειδή όμως συνυπήρχαν και άλλοι επιβαρυντικοί παράγοντες, η μικρή αυτή μελέτη δεν μπόρεσε να καθορίσει τον κίνδυνο μετάδοσης του HIV από το στοματικό έρωτα. (5)

Βιβλιογραφία

1. Dillon B, Hecht FM, Swanson M et al: Primary HIV infections associated with oral transmission, 7th Conference on Retroviruses and Opportunistic Infections, San Francisco, CA, 30 January - 2 February 2000 (Abstract 473), www.cdc.gov/hiv/pubs/facts/oralsexqa.htm

2. Cohen MS, Shugars DC, Fiscus SA: Limits on oral transmission of HIV 1, Lancet 2000; 356: 272

3. Khan AW, Richards CM, Mandalia S, Barton SE Safer sex in HIV infected patients in London, BMJ 2001.

4. J del Romero and others. Evaluating the risk of HIV transmission through unprotected orogenital sex. AIDS 2002; 16:1296-97 www.hivandhepatitis.com/recent/transmission/061902c.html

5. Richters J et al. HIV transmission among gay men through oral sex and other uncommon routes: Case series of HIV seroconverters, Sydney. AIDS 2003 Oct 17; 17:2269-71. www.natap.org/2003/oct/100903_5.htm

Θέλετε να μάθετε περισσότερα;

http://www.tht.org.uk/gaymen/oral_sex/faq02.htm

http://www.aidsmap.com/publications/factsheets/fs55.htm

http://www.doh.gov.uk/eaga/hivoralsex.pdf

http://www.hivdent.org/oralm/oralmogcosat072001.htm

http://www.hpa.org.uk/cdr/PDFfiles/2001/cdr2701.pdf