Πρόσωπο

Κωνσταντίνος Ρήγος

Μόνο το κακό γούστο με σοκάρει

της Ιωάννας Κλεφτόγιαννη
Φωτό: Αλέξανδρος Φιλιππίδης

Ο Κωνσταντίνος Ρήγος ούτε στις παραστάσεις του φοβήθηκε ποτέ, ούτε στις συνεντεύξεις του. Συνήθως δεν μασάει τα λόγια του. Στο «10%» ισορροπεί ακροβατικά.

Όπως άλλωστε ισορροπεί και επαγγελματικά. Γιατί ο υπερκινητικός, αιρετικός ιδρυτής της χοροθεατρικής ομάδας «Οκτάνα», που η χάρη και το ταλέντο του έφτασαν από το Τελ Αβίβ και τη Σιγκαπούρη ώς τη Βενεζουέλα και την Κολομβία, τα τελευταία χρόνια δίνει τροφή σ' ένα αρκετά ενδιαφέρον οξύμωρο. Αν και προκλητικός, και μολονότι πάντοτε αντισυμβατικός δημιουργός, είναι και ... θεσμικός. Ο Ρήγος είναι ο νεότερος στα ελληνικά δεδομένα καλλιτεχνικός διευθυντής ενός κρατικού οργανισμού. Του χοροθεάτρου του Κρατικού Θεάτρου Βορείου Ελλάδος. Και, κατά τα φαινόμενα, τα έχει καταφέρει θαυμάσια -ακόμη και με την "ανθρωποφάγο" γραφειοκρατία. Αυτήν την περίοδο παρουσιάζει το «Δωμάτιο του Ιγκόρ».

Έχετε κατορθώσει ως χοροθέατρο του Κρατικού Θεάτρου να δημιουργήσετε το δικό σας κοινό στη Θεσσαλονίκη;

«Ναι, και αυτό νομίζω ότι συνέβη γιατί είμαστε μια ομάδα που δημιουργεί, επικοινωνεί, κυκλοφορεί και εκτίθεται, συμμετέχει στα πράγματα της πόλης και ισορροπεί επιτυχημένα ανάμεσα στη "βαρύτητα” και την "ελαφρότητα”. Το κοινό αυτό το καταλαβαίνει. Γι' αυτό και έρχεται στις παραστάσεις. Βέβαια φέτος με τον "Ιγκορ” μιλάμε για αυτόματη... ανάφλεξη!».

Για μια περίοδο υπήρξε πράγματι μια άνθιση του χορού στην Ελλάδα. Ήταν πλαστό αυτό το boom , δεδομένης της καθίζησης που ακολούθησε;

«Τα πράγματα είναι απλά. Κάποια στιγμή δόθηκαν χρήματα και το τοπίο άνοιξε. Άνθρωποι πίστεψαν ότι κάτι μπορεί να συμβεί. Όσοι πάλεψαν πολύ και μπορούσαν τα κατάφεραν. Όμως σε μια χώρα όπου τίποτα δεν χτίζεται με συνέχεια, αλλά φτιάχνεις μια πιλοτή και εγκαταλείπεις, πώς να μπορέσει ο δημιουργός να χτίσει τους ορόφους; Χρειάζονται χρήματα, συνέπεια και ριζοσπαστική πολιτική».

Προσπάθειες και περιοδικά όπως το «10%» πιστεύετε πως συντελούν στην γκετοποίηση των ομοφυλόφιλων ή όχι;

«Υπάρχει περιοδικό για το καθετί σήμερα, για το κυνήγι, για το ράφτινγκ... Τι γκετοποιούν αυτά τα περιοδικά; Τους κυνηγούς; Ένα ειδικού προσανατολισμού περιοδικό δεν οδηγεί σε γκετοποίηση, ίσως ανοίγει δρόμους και λύνει προβλήματα κάποιων ανθρώπων. Κανένας δεν μπαίνει σε γκέτο αν δεν το επιθυμεί ο ίδιος. Δυστυχώς η κοινωνία μας ακόμα δεν είναι "έτοιμη για όλα" και η διαφορετικότητα που είναι μέγιστο πολιτικό ζήτημα φοβίζει. Αυτό είναι το πρόβλημα και είναι θέμα παιδείας».

Δεν τείνουν τα πράγματα για τους ομοφυλόφιλους να είναι κάπως καλύτερα τα τελευταία χρόνια;

«Καλύτερα ως προς τι; Νομίζω ότι είναι πιο επικίνδυνα! Ο κόσμος έχει τόσα πολλά προβλήματα και τόσες δυσκολίες που ψάχνει για αποδιοπομπαίο τράγο. Σε τέτοιες στιγμές όλοι επιτίθενται στις "μειονότητες». Είτε αυτές είναι εθνικού είτε κοινωνικού είτε σεξουαλικού προσανατολισμού».

Εσείς τι στάση κρατάτε;

«Εγώ προσπαθώ να αντιδράσω με την τέχνη μου και την προσωπική μου στάση απέναντι στη ζωή. Πιστεύω στην αξιοπρέπεια και στον απόλυτο σεβασμό του ανθρώπινου σώματος. Είναι δικαίωμα του καθενός να πιστεύει όπου θέλει και να ζει όπως θέλει».

Μεγάλη μερίδα ομοφυλόφιλων κρύβει την αληθινή ταυτότητά της. Έτσι όμως μάλλον συντηρείται, παρά λύνεται, το πρόβλημα της γκετοποίησής της.

«Δεν μπορείς να υποχρεώσεις κάποιον να δηλώσει τι ψηφίζει ή σε ποιον θεό πιστεύει, πόσο δε μάλλον τη σεξουαλική του προτίμηση. Αφού ένας στρέιτ δεν πρέπει να δηλώσει ότι είναι στρέιτ γιατί να το κάνει ένας γκέι; Αυτό κατά την γνώμη μου δημιουργεί γκέτο. Αν όλα ήταν φυσιολογικά τότε δεν θα υπήρχε η ανάγκη δηλώσεων. Άσε που νομίζω ότι ο καθένας με τον τρόπο του και τη συμπεριφορά του δείχνει τι είναι. Γιατί πρέπει να φοράει και ταμπέλα; Κανείς δεν έχει υποχρέωση να πει τίποτα δημόσια: το να κρύβεται από τον εαυτό του είναι πρόβλημα».

Στην Ελλάδα πώς βλέπετε τον γκέι κόσμο; Υπάρχει κάτι ιδιαίτερο που τον διακρίνει;

«Δεν υπάρχει μία συγκεκριμένη κατηγορία. Δεν μπορώ να κρίνω γενικεύοντας. Υπάρχουν αυτοί που πραγματικά είναι ήσυχοι με τον εαυτό τους. Υπάρχουν όμως και οι ανήσυχοι και ανασφαλείς. Εγώ προτιμώ τους ήσυχους, που δεν θέλουν να το φωνάξουν, που βιώνουν την ομοφυλοφιλία τους σαν μια κανονική κατάσταση. Δεν μπορώ αυτό το "υποδύομαι κάτι άλλο από αυτό που είμαι", δεν μου αρέσει ούτε στο χορό αυτό. Από τα παιδιά ζητάω μόνο να είναι ο εαυτός του και όπου φτάσει ο καθένας. Έτσι μόνο αγγίζεις την αλήθεια».

Ανήκετε στους υπέρμαχους του γάμου ομοφυλοφίλων;

«Εγώ δεν πιστεύω στο γάμο, αλλά το να μπορεί κάθε άνθρωπος να είναι με όποιον θέλει είναι δικαίωμά του. Άρα αν κάποιος το θέλει, ναι, είμαι υπέρ. Δεν υπάρχει πιο ωραία εικόνα από ένα ηλικιωμένο ζευγάρι να περπατάει στο δρόμο πιασμένο χέρι-χέρι. Πάντως αν ποτέ παντρευόμουν, θα το έκανα παράσταση για μεγάλο κοινό».

Παρ' όλα αυτά είστε υπέρ της νομιμοποίησης της συμβίωσης των ομοφυλόφιλων ζευγαριών;

«Είμαι υπέρ της συμβίωσης γενικότερα. Να μπορεί κανείς να διευθετήσει τα κληρονομικά του. Να επιλέγει αυτόν που θα μείνει πίσω του και θα είναι ο συνεχιστής του».

Η σχέση της νεοελληνικής κοινωνίας, γενικότερα, με τους γκέι, θα λέγατε πως είναι ψευτοπουριτανική, λίγο ηδονοβλεπτική;

«Δεν την βρίσκω ψευτοπουριτανική γιατί είναι πουριτανική. Δεν είναι απελευθερωμένη και είναι ηδονοβλεπτική, το βλέπουμε παντού».

Στο χώρο των τεχνών τα πράγματα είναι σαφέστατα διαφορετικά για τους ομοφυλόφιλους, απ' ό,τι στην υπόλοιπη ελληνική κοινωνία. Υπάρχει ανοχή, ενίοτε και κατανόηση. Το αισθάνεστε αυτό και εσείς;

«Ναι. Ανοχή στο χώρο των τεχνών υπάρχει, γιατί οι άνθρωποι έχουν να κάνουν πιο πολύ με το σώμα τους. Όταν το αποκαλύπτεις και το χρησιμοποιείς, είσαι πιο ανοικτός και πιο κοντά στο διπλανό σου».

Η σχέση ομοφυλοφιλίας και καλλιτεχνικής δημιουργίας θα λέγατε πως είναι στενή;

«Ανάλογα με τα πόσα κιλά έχει πάρει κανείς! Αστειεύομαι. Αυτό μου ακούγεται πολύ ρατσιστικό. Δεν προϋποτίθεται να είναι κανείς ομοφυλόφιλος για να κάνει τέχνη. Δηλαδή ο Πικάσο και ο Μπέικον κρίνονται από τη διαφορετικότητα στις ερωτικές επιλογές;»

Η Εκκλησία χαρακτήρισε την ομοφυλοφιλία επισήμως «αμαρτία». Ο δε αρχιεπίσκοπος Χριστόδουλος την αποκάλεσε μαινόμενος «κουσούρι». Εν μέσω αυτών των βαρύτατων αφορισμών -τι ειρωνεία!- αποκαλύφθηκαν, μεταξύ άλλων, και ομοφυλοφιλικά σκάνδαλα στους κόλπους της Εκκλησίας, με πρωταγωνιστές μητροπολίτες και παπάδες.

«Σειρά πολλών σκανδάλων αποκαλύφθηκε, αλλά όλα εδώ πληρώνονται! (γέλια) Δεν μπορώ να ανεχτώ άνθρωποι να αφορίζουν ανθρώπους. Ποιος είναι αυτός που μας διώχνει απ' τον επόμενο παράδεισο; Από πού το έχει πάρει αυτό το δικαίωμα;»

Σοκαριστήκατε καθόλου με τη «βόμβα» των εκκλησιαστικών σκανδάλων;

«Δεν σοκάρομαι εύκολα. Μόνο το κακό γούστο με σοκάρει. Και όλο αυτό μάλλον είναι ζήτημα κακού γούστου. Χρόνια λέγονται και υπονοούνται πράγματα. Το πρόβλημα είναι άλλο. Όλο αυτό το δημόσιο βρισίδι που ξέσπασε. Αυτό νομίζω σοκάρει. Και το ότι όλη αυτή η ιστορία δεν είναι παρά θέμα χρημάτων, πολιτικής και εξουσίας».