Γυναίκες Άλλες

Η Δε Λεσβία Να Φοβήται τον Άνδρα

της Νεφέλης Παπαδοπούλου

Άνδρας (Ανήρ): Ο αρσενικός άνθρωπος, σε αντίθεση με τη γυναίκα.

Σύμφωνα με το λεξικό, καθένα από τα δυο φύλα ορίζει τον εαυτό του σε αντίθεση με το άλλο. Τι γίνεται όμως με τις γκέι γυναίκες και τους στρέιτ άνδρες;

Κάθε φορά που γνωρίζω έναν άντρα που ξέρω ή υποψιάζομαι ότι είναι γκέι νιώθω μια έντονη επιθυμία να του αποκαλύψω την ομοφυλοφιλία μου. Είναι όπως όταν βρίσκεσαι σε μια ξένη χώρα κι ακούς κάποιον να μιλάει Ελληνικά. Υπό κανονικές συνθήκες ίσως να μην του έδινες σημασία, όταν όμως νιώθεις μειοψηφία, η κοινή σας καταγωγή κάνει τον άγνωστο αυτό άνθρωπο να μοιάζει συγγενής. Η ομοφυλοφιλία λοιπόν είναι κι αυτή μια πατρίδα. Η γνώση ότι γκέι γυναίκες και άντρες έχουν κοινά προβλήματα τους βάζει στο ίδιο στρατόπεδο και τους κάνει σύμμαχους.

Πέρα όμως από την «αγάπη του ίδιου φύλου», με την έννοια ότι κάποιος ερωτεύεται το ίδιο το φύλο του, υπάρχει και αυτή όταν μια ομάδα ανθρώπων ερωτεύεται το ίδιο φύλο. Εκεί δημιουργείται μια άλλου είδους συμμαχία, όχι τόσο πολιτική όσο προσωπική. Αυτός είναι κι ένας από τους λόγους που πολλοί γκέι άντρες έχουν καλές στρέιτ φίλες. Οι γκέι άντρες που γνωρίζω έχουν τουλάχιστον μια στρέιτ κολλητή με την οποία, εκτός από τα κοινά στοιχεία που τους δένουν σαν ανθρώπους, έχουν την επιπλέον ευχαρίστηση να μοιράζονται κι αυτή την τόσο σημαντική πτυχή της ζωής τους. Διότι μια βασική ανάγκη όλων των ανθρώπων είναι να μιλάνε για τη σεξουαλική τους ζωή. Κι αυτό που θέλουμε από τον ακροατή/τρια είναι όχι απλώς να μας ακούσει αλλά να μπορεί να μας νιώσει, να μοιραστεί τον ενθουσιασμό μας και ίσως να μας ζηλέψει λιγουλάκι. Κι αυτό συμβαίνει όταν οι συνομιλητές βλέπουν ερωτικά το ίδιο φύλο, τους άντρες ή τις γυναίκες. Οι άντρες λοιπόν είναι ένα σημαντικό κοινό ενδιαφέρον στρέιτ γυναικών και γκέι αντρών και άρα κάτι που τους φέρνει κοντά. Το αντίστοιχο όμως δεν φαίνεται να συμβαίνει με τους στρέιτ άντρες και τις λεσβίες.

Οι λεσβίες υπήρξαν ανέκαθεν ένα παράδοξο για την πατριαρχική κοινωνία. Η ιδέα ότι μια γυναίκα δεν χρειάζεται άντρα στη ζωή της για πολλούς είναι ασύλληπτη έως και επικίνδυνη. Για πολλούς στρέιτ άντρες η γυναικεία ομοφυλοφιλία είναι μια ακόμη πλευρά της σεξουαλικότητας φτιαγμένη για τη δική τους ευχαρίστηση (βλέπε ταινίες πορνό) και όχι ένας αποδεκτός τρόπος ζωής. Επειδή λοιπόν αρνούνται την ύπαρξή τους, οι στρέιτ άντρες γίνονται, μοιραία, εχθρός των γκέι γυναικών. Κι αφού εκείνοι δεν πιστεύουν στις λεσβίες, και οι λεσβίες με τη σειρά τους δεν πιστεύουν σ’ αυτούς.

Ο μέσος στρέιτ Έλληνας άντρας -όπως τον έχει συνήθως μια λεσβία, αλλά και ένας γκέι άντρας ή μια στρέιτ γυναίκα, στο μυαλό της- είναι ένας Μάτσο-Σεξιστής-Ομοφοβικός: ένας άντρας που με μεγάλη άνεση αποκαλεί όποιον μοιάζει περισσότερο θηλυπρεπής από τον Ράμπο «παλιοπούστη» και όποια μοιάζει περισσότερο αρρενωπή από τη Μέρυλιν Μονρό «παλιολέσβω». Και που, παρότι τον αηδιάζει ένας άντρας που «τον παίρνει», τον κατανοεί, ενώ του είναι αδιανόητο ότι μια γυναίκα μπορεί να κάνει έρωτα μόνο με γυναίκες αφού “χωρίς διείσδυση δεν υπάρχει σεξ”. Αυτό το στερεότυπο είναι, δυστυχώς, πολύ κοινό. Περπατάει δίπλα μας και ξεστομίζει, με σίγουρη και δυνατή φωνή, καταρράκτες ρατσιστικών και φυλετικών αφορισμών σε καφέ, μπαρ, τηλεοπτικές εκπομπές και σίριαλ.

Όταν πια εκδήλωσα εμπράκτως την ομοφυλοφιλία μου σπούδαζα στη Βρετανία. Ήμουν τόσο ενθουσιασμένη με τα πρώτα αυτά λεσβιακά σκιρτήματα που έπρεπε να τα μοιραστώ. Μέσα σ’ ένα χρόνο είχα πει σε πολλές γυναίκες ότι είμαι γκέι, αλλά σε κανέναν άντρα. Σε μια στρέιτ γυναίκα μου ήταν εύκολο να το πω, ενώ απέναντι σε ένα στρέιτ άντρα ένιωθα αβεβαιότητα και ίσως και κάποιο φόβο. Οι άντρες με τους οποίους συγχρωτιζόμουν εκείνη την περίοδο της ζωής μου έμοιαζαν αρκετά με το παραπάνω στερεότυπο. Όταν σπουδάζεις έξω πέφτεις συχνά στην παγίδα του “Έλληνες του εξωτερικού ενωθείτε” κι έτσι καταλήγεις να είσαι στην ίδια παρέα με ανθρώπους που μάλλον θα απέφευγες αν ήσουν στην Ελλάδα. Έτσι όμως μαθαίνεις πολλά. Κι ένα από τα πράγματα που έμαθα είναι ότι αυτού του είδους η αντρική συμπεριφορά είναι συχνά αποτέλεσμα κεκτημένης ταχύτητας. Είναι σαν την οδήγηση. Όπως μάθεις μια διαδρομή, έτσι θα την κάνεις πάντα, χωρίς σκέψη. Από συνήθεια. Επίσης έμαθα πως δεν μπορείς να είσαι ποτέ σίγουρος για το πώς θα αντιδράσει κάποιος και ο μόνος τρόπος για να το μάθεις είναι να τον δοκιμάσεις. Έτσι λοιπόν, το δεύτερο χρόνο αποφάσισα ότι οι στρέιτ άντρες με τους οποίους έκανα παρέα κι ήθελα να γίνουν φίλοι μου, επειδή, πέρα από κάποιες συμπεριφορές τους, τους πήγαινα σαν ανθρώπους, άξιζαν μια ευκαιρία. Καθεμιά από αυτές τις περιπτώσεις άρχιζε με άγχος και τελείωνε με ανακούφιση. Η αντίδρασή τους ήταν του τύπου «Σοβαρά; ΟΚ». Και τότε συνειδητοποίησα ότι οι περισσότεροι άνθρωποι, ανεξαρτήτως προκαταλήψεων, όταν σε γουστάρουν σε δέχονται όπως είσαι. Στην περίπτωση μάλιστα τη δική μου και των στρέιτ φίλων μου, η σχέση όχι μόνο δεν κλονίστηκε αλλά έγινε βαθύτερη.

Στην αρχή υπάρχει συνήθως το στάδιο της αναγνώρισης εδάφους, και από τις δυο πλευρές. Σιγά σιγά όμως, με το σεξ να έχει βγει από τη μέση και με το μεγάλο κοινό της αγάπης προς το ίδιο φύλο, ήρθαμε πιο κοντά. Και η σχέση αυτή που αναπτύσσεται μοιάζει αδελφική. Εκείνοι νιώθουν ότι μπορούν να μου λένε ό,τι θα έλεγαν σ’ έναν άντρα (επειδή είμαι γκέι γυναίκα) αλλά με το συναισθηματισμό που θα έκρυβαν από έναν άντρα (επειδή είμαι γυναίκα) και χωρίς τον κίνδυνο του σεξουαλικού μπερδέματος (επειδή είμαι γκέι γυναίκα). Κι εγώ νιώθω ότι μπορώ, όταν με παρατάει η γκόμενά μου φερ’ ειπείν, να χρησιμοποιώ μη φεμινιστικά ορθές αλλά εξαιρετικά απελευθερωτικές φράσεις όπως «πουτάνες γυναίκες». Από την άλλη όμως όταν τους ξεφεύγουν κακά αστεία και σχόλια για τις γυναίκες ή τους γκέι κι εμένα αφορισμοί για τους άντρες ή τους στρέιτ αναγκαζόμαστε να λογοδοτήσουμε γι’ αυτό, με αποτέλεσμα να συνειδητοποιούμε και οι δυο το πόσο πονάνε τα στερεότυπα και πόσο όλοι, ακόμα και οι πιο άνετοι, έχουμε ποτιστεί σε αυτά.