Άντε γεια

Τσάι στη Σαχάρα

του Θοδωρή Αντωνόπουλου

Ψυχή βερβερική, καρδιά αραβική, φλέγμα αφρικανικό, ευρωπαϊκό… Καλώς ήλθατε στο Αλ Μαμλάκα αλ Μαγκριμπίγια, στο «βασίλειο της Δύσης» ή απλώς στο Μαρόκο των θαυμάτων.

Ταγγέρη. Η αλλοτινή «Μέκκα» των μπίτνικς χρωστά τη φήμη της στο μεταπολεμικό της καθεστώς ως ζώνης διεθνούς ελέγχου (1945-56). Η Ο εξωτισμός, η χαλαρή νομοθεσία και η ελευθεριότητα των ηθών προσέλκυσαν προσωπικότητες όπως οι Τένεσι Ουίλιαμς, Πολ Μπόουλς, Τζόε Όρτον, Ουίλιαμ Μπάροουζ, Άλεν Γκίνσμπεργκ, Γκρέγκορι Κόρσο κ.ά., που έπλασαν γύρω της μια ολόκληρη μυθολογία μυστηρίου, εξωτικών ερώτων και ψυχεδέλειας. Η σύγχρονη Ταγγέρη είναι μια απρόσωπη μοντέρνα μεγαλούπολη, εφαλτήριο προς τις ισπανικές ακτές και το ευρωπαϊκό όνειρο για χιλιάδες υποψήφιους μετανάστες. Απαράλλακτα όμως μοιάζουν η γοητεία και ο αισθησιασμός που ελλοχεύει στα βλέμματα των νεαρών αντρών και γυναικών. Βλέμματα που θα μας ακολουθούν επίμονα σε όλη τη διάρκεια του ταξιδιού, προσμένοντας κι αυτά μια ευκαιρία.

Καζαμπλάνκα. Η πόλη του Χάμφρεϊ Μπόγκαρτ είναι η οικονομική πρωτεύουσα της χώρας. Τη μέρα κυνηγά τους δείκτες παραγωγικότητας, όμως τη νύχτα ανεβάζει διάθεση στα καφέ και τα κλαμπ της παραλιακής: “Play it again, Sam!”. Και αν το αλκοόλ τυπικά απαγορεύεται – σε αντίθεση με το πανταχού παρόν «κιφ» –, πάντοτε βρίσκονται παραθυράκια...

Ο 23χρονος Χασάν που συναντάμε στο Cafe De France (έναντι Hotel Hyatt), το πιο «πονηρό» στέκι της πόλης, ανήκει στην «ελίτ». Είναι καλλιεργημένος, οικονομικά ανεξάρτητος, ανοικτά γκέι. «Η ομοφυλοφιλία απαγορεύεται με φυλάκιση από έξι μήνες ως τρία χρόνια, είναι όμως τόσο διαδεδομένη πρακτική ώστε ο νόμος σπάνια εφαρμόζεται» μας λέει. Μια πρακτική που βεβαίως ασκείται υπογείως, με πολύ συγκεκριμένους ρόλους, όπως σε κάθε «παλαιάς κοπής» ανδροκρατούμενη κοινωνία. Οι δημόσιες εκδηλώσεις τρυφερότητας μεταξύ αγοριών, που συχνά βαδίζουν αγκαλιά ή πιασμένα χέρι χέρι, συνηθίζονται στον αραβικό κόσμο δίχως να υπονοούν απαραίτητα κάτι σεξουαλικό. Ο Χασάν εξηγεί: «Τα στέκια είναι κατά κανόνα μεικτά... Αν θέλετε να κοιμηθείτε με κάποιον νοικιάστε διαμέρισμα (ριάντ). Τα ξενοδοχεία δεν αφήνουν ντόπιους μέσα. Στα χαμάμ βλέπετε αλλά μην αγγίζετε...». Ευχαριστούμε. Το έχουμε ήδη διαπιστώσει! «Πολλοί νέοι εκπορνεύονται για λόγους βιοπορισμού... Υπάρχει πάντως και μια γκέι σκηνή δυτικού τύπου». Μαθαίνουμε πως μέχρι για τον βασιλιά ακούγονται ψίθυροι, που φυσικά ουδέποτε γράφονται. Ένας εκδότης περιοδικού που έκανε outing πέρσι σε κάποιον υπουργό, εισέπραξε πολύμηνη φυλάκιση.

Φεζ και Μεκνές, οι λεγόμενες αυτοκρατορικές πόλεις. Ο Μωχάμετ και ο Άλι, οι νεαροί που αναλαμβάνουν την περιήγησή μας ώστε να γλιτώσουμε από το επίμονο ψηστήρι των υπολοίπων, εμφανίζονται πρόθυμοι να διεκπεραιώσουν οποιαδήποτε υπηρεσία τούς ζητηθεί: «Θέλετε χαλιά; Δέρματα; Κιφ; Kοπέλες; Aγόρια μήπως;». Ερωτήσεις που μπορεί να ακούσεις παντού, ανάλογα πώς σε κόβουν. Τους περιορίζουμε στο ρόλο του οδηγού – καλύτερα μην μπλέκεις δουλειές και διασκέδαση.

Μαρακές. Η «κόκκινη πόλη» που λάτρεψαν οι χίπις ξεπροβάλλει σε μια όαση στους πρόποδες του όρους Άτλαντα, εκεί που η στέπα ακουμπά την έρημο. Φαρδιές λεωφόροι, κομψή ρυμοτομία, λαμπρά μνημεία, κτίρια βαμμένα στο τριανταφυλλί της ερήμου. Πόλη γοητευτική, ερωτική, νευρώδης, έχει καταφέρει να συνδυάσει υποδειγματικά παράδοση και νεωτερικότητα. Ομφαλός της η Ντζαμ Ελ Φνα, γνωστή και ως «πλατεία των Θαυμάτων». Εδώ σμίγουν σαν σουρουπώνει ντόπιοι, τουρίστες, πραματευτές, παραμυθάδες, μουσικοί, μάγοι, γητευτές φιδιών, τυχοδιώκτες, περίεργοι – μια μικρογραφία ολάκερου του Μαγκρέμπ.

Ύστερα από ένα εξαίσιο δείπνο στο Argana (1 Shouk Jdid) επιστρέφουμε στο ξενοδοχείο. Τα βλέμματα των αγοριών στα παγκάκια και τις αλέες έχουν γίνει πιο απροκάλυπτα. Οι προειδοποιήσεις για κλοπές μάς κάνουν επιφυλακτικούς, όμως το χαμόγελο του Ισμαΐλ που μας πλευρίζει με το ποδήλατό του είναι αφοπλιστικό: «Καλησπέρα μεσιέ... Ψάχνετε κάτι;». Μας συνοδεύει στο Diamont Noir (Ave. Mohammed V), το πιο gay friendly κλαμπ της πόλης. Μοντέρνος κόσμος, δυνατές μουσικές, πάρτι μέχρι πρωίας. Οι γνωριμίες, πανεύκολες. «Καλώς ήλθατε στην γκέι πρωτεύουσα του Μαρόκου και όλης της Βόρειας Αφρικής!», μας κάνει γελώντας δυνατά ο Ιντρίς, ένας συμπαθέστατος Μαροκινός γκέι γύρω στα σαράντα. Μας λέει ότι στα νιάτα του είχε δεσμό με έναν Γάλλο, είχαν ανοίξει μάλιστα μαζί και μια πανσιόν. Ζευγάρια τέτοιου είδους, που φυσικά συστήνονται σαν φίλοι και όχι ως εραστές (μολονότι όλοι καταλαβαίνουν τι ακριβώς παίζει), δεν είναι ασυνήθιστα στη χώρα. Μας συστήνει το Αγαδίρ και την Εσαουίρα στις ακτές του Ατλαντικούως τους επόμενους πιο ενδιαφέροντες ερωτικούς προορισμούς. Προσφέρεται να μας γνωρίσει κι άλλο κόσμο, ο φίλος κολλά σε μια παρέα κι εγώ μένω επιτέλους μόνος με τον Ισμαΐλ…

Την επομένη φεύγουμε για την έρημο, με την κρυφή ελπίδα να χαθούμε σε μια ατέρμονη υπαρξιακή αναζήτηση σαν τους ήρωες του Πολ Μπόουλς στο «Τσάι στη Σαχάρα». (Καθόλου βέβαια δεν θα μας κακόπεφτε αν στο μεταξύ συναντούσαμε τον Βεδουίνο της ζωής μας, σωστά;). Δεν θα καταφέρουμε τίποτα από τα δύο, αλλά για τους ορκισμένους ταξιδιώτες υπάρχει πάντα μια επόμενη φορά...

Info

Kαλύτερη εποχή να επισκεφθείτε το Μαρόκο είναι φθινόπωρο και άνοιξη. Ιδανικότερος τουριστικός οδηγός, ο Lonely Planet. Περισσότερες Πιο εξειδικευμένες πληροφορίες στις ιστοσελίδες www.outtraveller.com, www.mask.org, www.triotours.com, www.gaytimes.co.uk