10%
προηγούμενα τεύχη | σύνδεσμοι | οδηγός πόλης | INFO in english  
  περιεχόμενα τεύχους    
 
 

Οδοιπορικό

Από δυο γκέι χωριά χωριάτες

του Ηλία Ακριβάκη

Οι Γαλάτες έχουν το δικό τους. Εμείς έχουμε; Kι εδώ που τα λέμε, τι είναι γκέι χωριό; Gay, gay friendly, gay δραματικά friendly, straight & gay friendly, straight friendly, ελάτε όλοι friendly!

Κλαμπ, καφέ-μπαρ κι εστιατόρια, που αν τα βάλουμε σε σειρά σχηματίζουν μια νοητή καμπύλη. Ξεκινάει από του Ψυρρή, διασχίζει κάθετα την Πειραιώς, μπαίνει Γκάζι και κάνει γκελ για να κατεβεί χαμηλά την Ιερά Οδό, σταματάει στη φυλασσόμενη διάβαση της Λ. Κωνσταντινουπόλεως – για να περάσει το τρένο – και συνεχίζει απτόητη. Καλώς ήρθατε στο πρώτο ελληνικό γκέι χωριό!

Κάτι η εύκολη πρόσβαση από το κέντρο, κάτι τα φτηνά (στην αρχή) ενοίκια, κάτι η αναβάθμιση της περιοχής και το σούσουρο για περαιτέρω ανάπτυξη, οδήγησαν πέντε-έξι χρόνια πριν, αρκετούς επιχειρηματίες να στήσουν τα μαγαζιά τους στο Γκάζι και αργότερα στην ευρύτερη περιοχή. Φυσικά, δεν πρέπει να παραλείψουμε τον άλλο μεγάλο πόλο γκέι στεκιών, κατά μήκος της Λ. Συγγρού, όπου συγκεντρώνονται οι παλιές καραβάνες, Lamda και Γρανάζι, καθώς και τα The guys, Ενυδρείο, Strass και Trap.

Τώρα, αν κανείς, ακούγοντας τη φράση «γκέι χωριό», υποθέσει ότι πρόκειται για ένα «γκέτο» μαγαζιών με αποκλειστικά κοινό ομοφυλοφίλων, μεγάλο λάθος κάνει. Όλα τα… πετεινά του ουρανού χωράνε (και συνωστίζονται) στο αθηναϊκό γκέι χωριό. Παιδιά όλων των ηλικιών, γκέι, στρέιτ, μόνοι ή ζευγάρια, ξέμπαρκοι singles όλων των αποχρώσεων, βόρεια και νότια προάστια, μποέμ και κυριλέ, άγουρες και μαραμένες φατσούλες, στολίζονται και βγαίνουν στο σεργιάνι. Με σκοπό η χωρίς. Timberland και ελβιέλες, σατέν και μακό.

Έχει πανσέληνο απόψε. Και θέλουμε να μπούμε σ’ αυτό το αλλιώτικο, πολύχρωμο κομμάτι της Αθήνας και να ανακατευτούμε μ’ αυτό το χαριτωμένο σμάρι από ετερόκλητες πυγολαμπίδες. Για αρχή, ένα (και περισσότερα) early drink στο Group Therapy, που άνοιξε τον Οκτώβριο του 2002. Πέφτω πάνω στην Άλκηστη, ένα γκέι κορίτσι με μάγουλα που καίγονται από άγριο κέφι. «Δεν με ενθουσιάζει η ιδέα του γκέι χωριού ως γκέτο. Θα ήθελα να συμπεριφέρομαι ελεύθερα σε όλους τους χώρους, διότι το outing δεν γίνεται σε τέσσερις τοίχους. Αυτό που με ενοχλεί περισσότερο είναι η εμπορική εκμετάλλευση από ορισμένους της ανάγκης των γκέι να είναι σε δικά τους στέκια».

Επόμενος σταθμός το νέο Αλέκος Island για να ακούσουμε τις φοβερές μουσικές του Ζαν Πιερ στα πλατό. Καθιερωμένο από το 1980 στέκι, μετακόμισε τον Μάρτιο του 2005 στου Ψυρρή. Ο Ζοέλ το πάει πιο πέρα. «Δεν θα μου άρεσε καθόλου να μένω σε γκέι χωριό. Αυτό σημαίνει γκέτο και το θεωρώ κακό για τους γκέι».

Πιάνω στασίδι στο gay friendly Γκαζάκι. Από τον Ιανουάριο του 1999 έχει ρίξει άγκυρα στο Γκάζι και στην «κουπαστή» του αράζουν γκέι και στρέιτ παρέες. Πλησιάζω ένα mixed μπουκέτο. «Θα ήθελα να υπάρχουν περισσότερα μαγαζιά που να δηλώνουν τη γκέι πλευρά τους με περισσότερο θάρρος» λέει η Ξανθίππη. Η Ευσταθία είναι πιο συγκρατημένη: «Μ’ ενοχλεί να βλέπω δυο άνδρες να φιλιούνται έξω στο δρόμο, αλλά θα ήθελα να μην υπάρχουν στεγανά στη διασκέδαση και λέω ναι στη συνύπαρξη πέρα από τη σεξουαλική ταυτότητα του καθενός μας». Η Νεκταρία, γκέι, που συχνάζει στην περιοχή τα τελευταία 2-3 χρόνια, απαντά με τη σιγουριά στρατοπεδάρχη: «Κατεξοχήν γκέι χώρος το Γκάζι, δίνει την ευκαιρία σε μια μερίδα του πληθυσμού να εκφραστεί ελεύθερα».

Πριν αφήσουμε το Γκαζάκι, ζητάω από τον Μάνο, υπεύθυνο του μαγαζιού, τη γνώμη του για το γκέι χωριό. «Δεν συμφωνώ με τον όρο γκέι χωριό. Δεν είναι ένα δημιούργημα φιλοσοφημένο. Τα mixed μαγαζιά είναι αυτά που τραβάνε γκέι και στρέιτ. Είναι δύσκολο να δουλέψουν εδώ τα μαγαζιά μόνο με γκέι». Πετάγομαι δίπλα στο Mayo, που συμπλήρωσε τρία χρόνια στην περιοχή, παίζοντας δυνατή μουσική για άγρια μωρά και κουλ τύπους. Η Γκάρυ επιμένει ότι υπάρχει γκέι χωριό, είναι μια αναπτυσσόμενη περιοχή και θ’ ανοίξουν κι άλλα μαγαζιά («θα πρέπει να περιμένουμε 1 με 1½ χρόνο»), όχι μόνο γκέι. Δεν της αρέσουν οι ταμπέλες τύπου gay friendly κ.τ.λ, και το μαγαζί της είναι ανοιχτό σε όλους. Αλλά και η Ρένα του (εξάχρονου πιά) Sodade και ξακουστού για τις… στερνομαχίες του (για να διασχίσεις το χώρο, έρχεσαι στέρνο με στέρνο με τους υπόλοιπους λόγω συνωστισμού), συμφωνεί με το χαρακτηρισμό: «Ασφαλώς και υφίσταται γκέι χωριό, αφού 9 στα 10 μαγαζιά είναι γκέι». Κι όλα αυτά αναίμακτα; Ούτε μία τσιρίδα ηθικολόγου δεν ακούστηκε; «Στην αρχή είχαμε κάποιες αντιδράσεις. Ο σύλλογος ‘Μέγας Αλέξανδρος’ προσπάθησε να μας κάνει πόλεμο. Μετά συστήθηκε το Σωματείο Ιδιοκτητών-Καταστηματαρχών ‘Γκαζοχώρι’ και επήλθε μια τάξη». Η Ελίνα του Group Therapy, μοναχική… Μανταλένα του Ψυρρή («παίζω μόνη μου στην περιοχή»), μιλώντας για το γκέι χωριό μου λέει ότι από τη γειτονιά είναι χαρακτηρισμένοι ως γκέι μαγαζί, «αλλά είμαστε και σαν τις σαύρες: προσαρμοζόμαστε στο περιβάλλον. Αυτό που γουστάρω είναι ότι στο μαγαζί περνάνε καλά και οι μεν (γκέι) και οι δε (στρέιτ)». Λίγο πιο κάτω, Ο Αλέκος, από το ομώνυμο στέκι με κοιτάει με βλέμμα αυστηρού γυμνασιάρχη (έτοιμου όμως να σκάσει στα γέλια, την επόμενη στιγμή): «Δεν υφίσταται ο όρος γκέι χωριό, αν μιλάμε για τα πέντε-δέκα μαγαζιά».

Έξω η κίνηση είναι στο φουλ, αγέλες νυχτοπερπατητών έχουν πλημμυρίσει τους στενούς δρόμους της περιοχής, μπάτσοι με περιπολικά έχουν πιάσει στασίδι, παραμονεύοντας για τους μερακλήδες του αλκοόλ και τους μηχανόβιους κι εγώ έχω ραντεβού με φίλους στα σύνορα της (γκέι) αγάπης: γραμμές της Λ. Κωνσταντινουπόλεως και λίγο πιο κάτω. Άλλη συστάδα μαγαζιών εδώ. Kazarma, Almodovar, Blue Train, Fou, Play, Big. Στο Play (άνοιξε το καλοκαίρι του 2004), ο Φραγκίσκος, ορεξάτος και υπερκινητικός, σ’ ένα διάλειμμα της δουλειάς, υποστηρίζει ότι το γκέι χωριό υπάρχει με τη θεωρητική, ευρύτερη έννοια, που ίσως να είναι και υπερβολική. «Βλέπεις ανθρώπους με τα ίδια ενδιαφέροντα να συναντιούνται και είναι ωραίο να διαπιστώνεις ότι υπάρχει ενδιαφέρον για νέα στέκια. Τα πράγματα αλλάζουν και πάμε πιο κοντά στην Ευρώπη, ως τρόπο ζωής». Στο κοντινό Fou (Μάιος 2004), μου έκανε εντύπωση η σημαία με τα γκέι χρώματα έξω από το μαγαζί. Είναι το μοναδικό που την έχει. Ο Χρήστος, ιδιοκτήτης και ντι-τζέι, πιστεύει ότι το γκέι χωριό εξελίσσεται σαν ελεύθερος χώρος, ανοιχτός και σε στρέιτ μαγαζιά και όχι σαν γκέτο.

Με το τελευταίο συμφωνεί κι ο Χρήστος του Big, της πρώτης «σπηλιάς» για αρκούδες (και όχι μόνο) που άνοιξε τον Απρίλιο του 2004, τονίζοντας ότι το γκέι χωριό καθιερώνεται σιγά-σιγά, έχει χώρο για καινούργια μαγαζιά, αρκεί να υπάρχει καλή πρόταση. «Είμαι υπέρ του να υπάρχουν μαγαζιά με ταυτότητα».

Ένα τσιγάρο δρόμος πιο κάτω, το Troll (Μάρτιος του 2004): πέτρινος ναός για γκέι γυναίκες (αλλά και για όσους άντρες δεν έχουν κολλημένη στο μυαλό τους την εικόνα της γυναίκας-νταλίκας). Τα ελληνικά χιτ είναι στο φόρτε τους την ώρα που μπαίνω. Όλες μερακλωμένες, τσιγάρα, ποτά, η ατμόσφαιρα ηλεκτρισμένη που θα’ λεγε και η Βίσση. Η Ρούλη αποφεύγει ευγενικά τον χαρακτηρισμό «γκέι χωριό», αντικαθιστώντας το με «έντονη επιχειρηματική δραστηριότητα», την οποία συντηρούν οι γκέι «διότι αυτοί βγαίνουν πιο πολύ». Διαφωνεί με τον όρο gay friendly («έτσι κοροϊδεύεις τους πελάτες. Εμείς είμαστε ανοιχτά γκέι μαγαζί»). Αλλαγές, ναι, βλέπει στην περιοχή αλλά όχι σε επίπεδο οργανωμένου γκέι χωριού. «Φταίει η ελληνική κοινωνία, η πέτρα δύσκολα κυλάει. Πρόθεσή μου πάντως είναι να συνεργαστώ και με τους υπόλοιπους επιχειρηματίες».

Ρεπορτάζ για το γκέι χωριό χωρίς βόλτα στα… παλιά κάστρα της Λ. Συγγρού είναι σαν τυρόπιτα χωρίς τυρί. Έφοδος στο Λάμδα, που μετράει μια δεκαετία στους τοίχους του. Ο Γιάννης θέλει μου ανατρέψει όλη τη βραδιά. «Δεν υπάρχει γκέι στέκι με ταυτότητα. Για μένα όλα είναι απλώς gay friendly. Ο ανταγωνισμός υπάρχει και πρέπει να υπάρχει, αλλά δεν δουλεύω με το νου μου στο Γκάζι». Για το τέλος, «μπλέκομαι» στο… Γρανάζι (λειτουργεί από το 1984), Στην είσοδο, ο Γιώργος έχει την απάντηση έτοιμη. «Συγκέντρωση γκέι μαγαζιών είναι αυτό που συμβαίνει στο Γκάζι». Στο άκουσμα του gay friendly, βγάζει σπυριά («δεν το κατάλαβα αυτό»). Αυτό που φαίνεται να τον καίει (κι αυτόν) είναι η συσπείρωση των ιδιοκτητών.

Βγαίνοντας, έχει ξημερώσει. Κυριακή. Αργία. Ξαστεριά. Δυο παιδιά – είναι δεν είναι είκοσι χρόνων – σαν περιστέρια ζαλισμένα (από το ποτό και το τελευταίο hit της Μαντόνα) ψάχνουν για ταξί. Και το ελληνικό γκέι χωριό ψάχνει το δρόμο του.


Τι εστί γκέι χωριό;

Με τον όρο gay village/ghetto/area περιγράφουμε μια αστική περιοχή με συγκεκριμένα όρια, στην οποία όχι μόνο υπάρχει μεγάλη συγκέντρωση επιχειρήσεων γκέι προσανατολισμού (μπαρ, εστιατόρια, βιβλιοπωλεία, σάουνες) αλλά και στην οποία κατοικούν γκέι, λεσβίες και τρανσέξουαλ. Δεν υπάρχει ένα και μόνο συγκεκριμένο μοντέλο gay χωριού, ώστε να μπορεί να γίνει η σύγκριση με το τι συμβαίνει τα τελευταία χρόνια στο Γκάζι χωροταξικά. Κάποιες μεγάλες πόλεις αναπτύσσουν δορυφορικά γκέι χωριά (Βανκούβερ), ενώ σε άλλες υπάρχει μια συγκεκριμένη περιοχή στην καρδιά της πόλης (Μαδρίτη, Παρίσι). Ως προς την οργάνωσή του, το Γκάζι είναι σε ημιτελή εμπορική φάση (μόνο μαγαζιά) και δεν θυμίζει (ακόμα) σε τίποτα αντίστοιχες περιοχές στο Βερολίνο ή το Άμστερνταμ.


Γκέι χωριό. Πουρκουά;

Ποιος ο λόγος ύπαρξης μιας γκέι περιοχής; Είναι λίγο πολύ ο ίδιος που ισχύει για την ύπαρξη των γκέι μπαρ. Σε κοινωνίες όπου οι διακρίσεις κατά των ομοφυλόφιλων είναι έντονες, υπάρχει η ανάγκη οι γκέι και οι λεσβίες να έχουν τους δικούς τους χώρους ελεύθερης έκφρασης, επαφής και γνωριμίας, πολύ απλά επειδή εκεί νιώθουν μεγαλύτερη ασφάλεια. Όσο περισσότερο ανοίγει μια κοινωνία, τόσο λιγότερο απαραίτητη γίνεται η ανάγκη ειδικών χώρων ή περιοχών. Λόγου χάρη, στο Βερολίνο υπάρχουν μεν περιοχές με μεγαλύτερη πυκνότητα γκέι επιχειρήσεων, αλλά η γκέι ζωή είναι διάσπαρτη κι ελεύθερη σε όλη την πόλη. Εξάλλου δεν αποκλείονται οι στρέιτ από τις γκέι περιοχές. Ο μόνος λόγος αποκλεισμού των στρέιτ είναι η δική τους έλλειψη ενδιαφέροντος να συχνάζουν εκεί.


Gay Village Tours

Davie Village: στην καρδιά της γκέι κοινότητας του Βανκούβερ. Βρίσκεται στη δυτική πλευρά της πόλης, έχει αρκετό γκέι πληθυσμό αλλά δεν είναι χαρακτηρισμένη γκέι περιοχή.

Βερολίνο: οι σημαίες του ουράνιου τόξου σε σπίτια και μαγαζιά, δίνουν μια άλλη αίσθηση ελευθερίας στην περιοχή Σένεμπεργκ, όπου υπάρχουν κομμωτήρια, sex shop, σάουνες, καφέ και εστιατόρια μόνο για γκέι.

Μαδρίτη: περιοχή Τσουέκα, στο κέντρο της πόλης. Μέχρι πριν από λίγα χρόνια ήταν κακόφημη περιοχή. Σήμερα θεωρείται μοδάτη και είναι γεμάτη νέα μαγαζιά, καφέ, κλαμπ και άλλες επιχειρήσεις με γκέι προσανατολισμό (ταξιδιωτικά και δικηγορικά γραφεία, ψυχοθεραπευτές).

Βαρκελώνη: υπάρχουν μόνο gay γωνιές και η ατμόσφαιρα είναι πιο διακριτική.

Λονδίνο: Σόχο και τα πέριξ κλαμπ.

Παρίσι: η (οργανωμένη) gay area βρίσκεται στο ιστορικό κέντρο της πόλης, το Μαραί, με πολλά μαγαζιά και πολλούς gay που μένουν εκεί (γιατί απλώς γουστάρουν κι όχι λόγω του γκέι χαρακτήρα).

Νέα Υόρκη: σήμα – κατατεθέν είναι το Γκρίνουιτς Βίλατζ, στο Μανχάταν, θρυλική περιοχή των καλλιτεχνών και των μποέμ τύπων.

Τόκιο: Το Shinjuku ni-chome σφύζει από εστιατόρια, καφέ, καταστήματα, σάουνες, γυμναστήρια, ξενοδοχεία, γωνιές για cruising και αίθουσες μασάζ και διεκδικεί τον τίτλο της γκέι κοινότητας με τα περισσότερα γκέι κλαμπ και μπαρ ανά οικοδομικό τετράγωνο στον κόσμο (200 με 300).

Άμστερνταμ: Η gay area, μία από τις πιο δημοφιλείς και οργανωμένες, σχηματίζει ένα τρίγωνο στο ιστορικό κέντρο της πόλης. Στη μία πλευρά είναι η κόκκινη συνοικία, η χαρά όλου του sex style (gay & straight), με πολλά gay μπιστρό και παμπ. Στη δεύτερη, η πλατεία Ρέμπραντ και στην τρίτη η περιοχή κοντά στην πλατεία Λέιτζεπλας. Κορυφαίο γκέι μνημείο, το Pink Point (πίσω από τη Βουλή), αφετηρία για όλα τα σχετικά events.