Αφιέρωμα: πίστη και ομοφυλοφιλία

Παλαιά Διαθήκη και ομοφυλοφιλία

του Νίκου Μελά

Χριστιανισμός και ομοφυλοφιλία δεν τα πάνε καθόλου καλά, αλλά όσο περίεργο και αν φανεί, αν καταφύγει κανείς στην Παλαιά Διαθήκη, το «βαρύ πυροβολικό» των πολεμίων της ομοφυλοφιλίας, δύσκολα θα βρει ξεκάθαρα επιχειρήματα για να την καταδικάσει.

Ας πάρουμε τα πράγματα από την αρχή: Η Παλαιά Διαθήκη είναι ένα ετερόκλητο μείγμα βιβλίων που γράφτηκαν σε διάφορες ιστορικές περιόδους πριν από 2.500-3.400 χρόνια. Γράφτηκε στα Εβραϊκά και μεταφράστηκε στα Ελληνικά από 70 ελληνομαθείς εβραίους μεταφραστές στην Αλεξάνδρεια ανάμεσα στον 3ο και 1ο αιώνα προ Χριστού.

Ήδη εδώ έχουμε το πρώτο πολύ σοβαρό πρόβλημα: την ακρίβεια της μεταφράσεως. Όταν πρόκειται για ιερό κείμενο του οποίου το περιεχόμενο εκλαμβάνεται ως 100% θεόπνευστο και καθορίζει με άκαμπτο τρόπο την συμπεριφορά μιας κοινωνίας, η προσθήκη έσω και ενός κόμματος μπορεί να έχει τεράστιες συνέπειες. Πόσο μάλλον η προσθήκη και αφαίρεση λέξεων ή η απόδοση λέξεων και εννοιών «στο περίπου». Πολλές φορές η ίδια η δομή της μεταφραζόμενης γλώσσας δημιουργεί μεγάλα προβλήματα στην κατανόηση του αρχικού κειμένου, ιδιαίτερα όταν αυτή ανήκει σε διαφορετική γλωσσική οικογένεια από την τελική γλώσσα.

Το δεύτερο πρόβλημα είναι η σωστή κατανόηση λέξεων, εννοιών και συμφραζομένων μετά από 2.500-3.500 χρόνια. Δεν μπορεί κανείς να κατανοήσει απομονώνοντας λέξεις ή προτάσεις, ούτε να βγάζει τελεσίδικες αποφάσεις από ασαφή δεδομένα. Ιδιαίτερα στην Παλαιά Διαθήκη την οποία σήμερα την «καταλαβαίνουμε» μέσα από δύο μεταφράσεις (εβραϊκάa αρχ. ελληνικά a νέα ελληνικά) κανείς θα πρέπει να είναι ιδιαίτερα επιφυλακτικός και να βάζει πολύ «νερό στο κρασί του».

Στην Παλαιά Διαθήκη

Το πρώτο εδάφιο που χρησιμοποιείται κατά κόρον για να αποδείξει την θεϊκή καταδίκη της ομοφυλοφιλίας είναι η ιστορία του Λωτ (Γένεση, κεφ. 19).

Τρεις άγγελοι μεταμορφωμένοι σε ανθρώπους επισκέφτηκαν τον Λωτ. Ο λαός των Σοδόμων μαζεύτηκε έξω από το σπίτι «και εξεκαλούντο τον Λωτ και έλεγον προς αυτόν: που εισίν οι άνδρες οι εισελθόντες προς σε την νύκτα; Εξάγαγε αυτούς προς ημάς ίνα συγγενώμεθα αυτοίς». (Γεν. 19:5). Η εβραϊκή λέξη για το «συγγενώμεθα» είναι «yada» = «γνωρίζω» και χρησιμοποιείται στη Βίβλο συνολικά 943 φορές. Από αυτές μόνο στις 12 έχει την έννοια της σεξουαλικής επαφής, ενώ τις 931 υπόλοιπες σημαίνει απλώς «γνωρίζω». Δεν είναι ξεκάθαρο τι σημαίνει εδώ.

Το δεύτερο «καταδικαστικό» εδάφιο βρίσκεται στο Λευιτικό (κεφ. 18:22). Μαζί με άλλες οδηγίες για σωστή συμπεριφορά ο Θεός λέει (στο μεταφρασμένο κείμενο): «και μετά άρσενος ου κοιμηθήση κοίτην γυναικός. Βδέλυγμα γαρ εστίν». Δηλαδή να μην κοιμηθείς με άντρα «κοίτην γυναικός». Για να καταλάβουμε τι μπορεί να σημαίνει στην πραγματικότητα «κοίτην γυναικός» πρέπει να καταφύγουμε στο εβραϊκό πρωτότυπο: «we –et-zakar, lo tishkav mishkevey ishshah». Λέξη προς λέξη μετάφραση σημαίνει «και με έναν αρσενικό, εσύ* δεν θα ξαπλώσεις κρεβάτια γυναίκας» (*απευθύνεται σε άντρα). Πράγμα που μπορεί να σημαίνει: Ένας άντρας απαγορεύεται να ξαπλώνει με έναν αρσενικό...

• ...στο κρεβάτι της γυναίκας του άντρα
• ...στο κρεβάτι της γυναίκας του αρσενικού
• ...όπως θα ξάπλωνε με μια γυναίκα
• ...όπως θα ξάπλωνε ο άντρας με τη δικιά του γυναίκα
• ...όπως θα ξάπλωνε ο αρσενικός με τη γυναίκα του
• ...σε ένα κρεβάτι που ανήκει σε γυναίκα.

Τι απ’ όλα εννοεί ο συγγραφέας; Μήπως:

1. Απαγορεύει σε ένα ζευγάρι αντρών εραστών να χρησιμοποιήσει το κρεβάτι μιας γυναίκας;
2. Καταδικάζει την απιστία προς τη σύζυγο αν αυτή γίνει από τον άντρα της με ομοφυλόφιλο σεξ;
3. Απαγορεύει γενικά την ομοφυλοφιλία στους άνδρες; (καμία αναφορά στις γυναίκες!)
4. Απαγορεύει την ομοφυλοφιλία στους άντρες μόνο όταν υπάρχει πρωκτική διείσδυση; Και στις υπόλοιπες περιπτώσεις, όχι;
5. Αναφέρεται στην τελετουργική ομοφυλοφιλία που λάμβανε χώρα στους ναούς του Μολώχ των ειδωλολατρών Χαναναίων; (βλ. Δευτερονόμιο κεφ. 23: 17, 18);
6. Απαγορεύει κάποια μη προσδιοριζόμενη μορφή ομοφυλόφιλης σωματικής προσέγγισης που μοιάζει με τη σχέση άντρα και συζύγου;

Όσο για το πόσο σοβαρό ήταν αυτό το αδίκημα («βδέλυγμα γαρ εστίν»), «βδέλυγμα» είναι επίσης για το Λευιτικό το να τρως γαρίδες, αστακούς, καλαμάρια, ακρίδες, αετούς, κύκνους, πελεκάνους, ερωδιούς, ερπετά, έντομα κλπ.

Το Λευιτικό είναι ένα παράξενο βιβλίο, κατά τριακόσια χρόνια παλιότερο από τον Τρωικό Πόλεμο (γράφτηκε το 1445 π.Χ.), που περιέχει απαγορεύσεις ηθικής και τυπικής συμπεριφοράς που ήρθαν, υποτίθεται, κατ’ ευθείαν από τον Θεό: να μην κάνεις αιμομιξία ή κτηνοβασία, να μη διασταυρώσεις ζώα διαφορετικής ράτσας (π.χ. άλογο και γάιδαρο), να μη φας κρέας από ζώο που δεν έχει χυθεί όλο το αίμα του κατά τη σφαγή, να μην φας φρούτα από δένδρο νεώτερο από 5 χρόνια, να μη μαζεύεις όλα τα στάχυα και τα σταφύλια από το χωράφι, να μη σπέρνεις δύο ειδών σπόρους στο ίδιο χωράφι, να μην το οργώσεις με βόδι και γάιδαρο στον ίδιο ζυγό, να μη φοράς ρούχα από ανάμικτες κλωστές, να μην κόβεις τα μαλλιά σου στους ναούς, να μην ψαλλιδίζεις τις άκρες των γενιών σου, να μην κάνεις τατουάζ, να μην κάνουν προσφορές στον Θεό οι κουτσοί, τυφλοί, παραμορφωμένοι, με έκζεμα ή κήλη κλπ, κλπ.

Η εβραϊκή ηθική του 1445 π.Χ. απαιτούσε τιμωρία με θάνατο για τις παρακάτω αμαρτίες που πριν από 3.500 χρόνια θα πρέπει να ήταν πολύ σημαντικές: διαφορετικές θρησκευτικές πεποιθήσεις (Δευτερονόμιο 17:2-7), το σεξ πριν τον γάμο (Δευτερονόμιο 22:13-22), την απείθεια στους γονείς (Δευτερονόμιο 21: 18), την απείθεια στους ιερείς (Δευτερονόμιο 17:12), τη συλλογή ξύλων για τη φωτιά το Σάββατο (Αριθμοί 15:32-36).

Πόσες από αυτές τις απαγορεύσεις τις καταλαβαίνουμε σήμερα με τον ίδιο τρόπο; Πόσες μας φαίνονται γελοίες; Η μελέτη της ιστορίας και την κοινωνιολογίας έχει δείξει ότι η «ηθική» είναι μια εξαιρετικά ελαστική έννοια που καθορίζεται από την κοινωνική πραγματικότητα στην οποία ζει κανείς.

Έχοντας πλήρη συναίσθηση του παραπάνω, οι πρώτοι μη εβραίοι Χριστιανοί δεν είχαν καμία διάθεση να δεχτούν ούτε τον λευιτικό νόμο ούτε το εβραϊκό δίκαιο. Ο ίδιος ο απόστολος Παύλος λεει ξανά και ξανά ότι δεν πρέπει να επιστρέψουμε στα δεσμά του παλιού νόμου και φτάνει στο σημείο να διδάξει ότι η περιτομή των νέων Χριστιανών δεν θα ωφελήσει καθόλου τον Χριστό (η περιτομή είναι ο ακρογωνιαίος λίθος του παλιού νόμου).

Επίσης στη Σύνοδο της Ιερουσαλήμ γύρω στο 50 μ.Χ. (βλ. Πράξεις Αποστόλων κεφ. 15) οι απόστολοι ασχολήθηκαν με το κατά πόσο ο εβραϊκός νόμος αφορά και τους Χριστιανούς και κατέληξαν: «έδοξε γαρ τω Αγίω Πνεύματι και ημίν μηδέν πλέον επιτίθεσθαι υμίν βάρος πλην των επάναγκες τούτων: απέχεσθαι ειωλοθυτών και αίματος και πνικτού(= στραγγαλισμένα ζώα) και πορνείας». (Πράξεις 15:28-29). Η ομοφυλοφιλία δεν αναφέρεται πουθενά! Ζει και βασιλεύει μόνο στα μυαλά των παπάδων που όπως οι ίδιοι καυχιόνται έχουν κολλήσει οριστικά και αμετάκλητα στο 1445 π.Χ.!