Είσαι γκέι και φαίνεσαι!

Μπεεε!

Εκείνον τον καιρό ο LeVay παρουσίασε τα ευρήματα του με επιφυλάξεις, γνωρίζοντας ότι τα φάρμακα για το HIV/AIDS ίσως να ευθύνονταν για την αλλαγή στη δομή του εγκεφάλου. Ωστόσο πιο πρόσφατα μια σημαντική μελέτη για τους εγκεφάλους προβάτων επιβεβαίωσε τα ευρήματα του. Τα πρόβατα ανήκουν στα 500 είδη ζώων που εμφανίζουν ομοφυλοφιλία. Ανήκουν επίσης στα λίγα είδη που εξασκούν ομοφυλοφιλία αποκλειστικά, όπως πολλοί άνθρωποι. Σ' έναν οποιοδήποτε πληθυσμό προβάτων, περίπου το 8% των αρσενικών παρουσιάζουν αποκλειστικά ομοφυλοφιλική συμπεριφορά. Λίγα είναι γνωστά για τη ρομαντική ζωή των λεσβιακών προβάτων, επειδή οι προβατίνες εκφράζουν τη σεξουαλικότητά τους με το να κάθονται τελείως ακίνητες, με αποτέλεσμα να μη δίνουν στοιχεία για τις προτιμήσεις τους.

Ανατέμνοντας τους εγκεφάλους 10 προβατίνων, 8 κριαριών με σεξουαλικό ενδιαφέρον για θηλυκά και 9 κριαριών που προτιμούσαν άλλα κριάρια, οι ερευνητές του Oregon Health and Science University School of Medicine βρήκαν σχεδόν τις ίδιες αναλογίες στους υποθαλάμους που είχε επισημάνει πρώτος ο LeVay. Τα αρσενικά πρόβατα που ένιωθαν έλξη για θηλυκά είχαν σημαντικά μεγαλύτερους υποθαλάμους απ' ό,τι τα θηλυκά ή τα αρσενικά που ένιωθαν έλξη για άλλα αρσενικά.

Μια δεύτερη μελέτη σε ανθρώπους βρήκε επίσης διαφορές στο μέγεθος, αν και λιγότερο εντυπωσιακές, των υποθαλάμων που διαπίστωσε ο LeVay. «Πλέον έχουμε λόγους να πιστεύουμε ότι τα ευρήματά μου είναι σωστά, ότι δηλαδή ο γκέι εγκέφαλος έχει αυτό το χαρακτηριστικό γνώρισμα», λέει.

Η έρευνα του LeVay προτείνει ότι η αρσενική ομοφυλοφιλία οφείλεται περισσότερο στη βιολογία και όχι στο περιβάλλον, και ο γενετιστής Dean Hamer, συγγραφέας και μοριακός βιολόγος στο National Institute of Health, έλπιζε να εντοπίσει τον ακριβή βιολογικό μηχανισμό. Σάρωσε ομάδες γονιδίων από ζευγάρια γκέι αδελφών ψάχνοντας για περιοχές όπου οι συγγενείς είχαν κληρονομήσει το ίδιο DNA πιο συχνά απ' ό,τι προβλέπεται με βάση τις πιθανότητες. Το 1993 εντόπισε μια περιοχή στο ανθρώπινο γονιδίωμα, την Xq28, που φαίνεται να σχετίζεται με την ομοφυλοφιλία, μια ανακάλυψη η οποία έχει δημιουργήσει αντιπαραθέσεις ανάμεσα στους ερευνητές, οι οποίοι δεν έχουν επιβεβαιώσει πλήρως τα αποτελέσματα.

Μια μελέτη μεγάλης κλίμακας τον επόμενο χρόνο αναμένεται να εξακριβώσει πιο οριστικά αν ένα ή περισσότερα γονίδια σχετίζονται με τον σεξουαλικό προσανατολισμό. Ο Alan R. Sanders, ψυχίατρος του Northwestern University, εγγράφει 1000 ζεύγη γκέι αδελφών σε μια από τις μεγαλύτερες έρευνες για τον σεξουαλικό προσανατολισμό που έχουν γίνει μέχρι τώρα. Με αυτό το πείραμα, το οποίο έχει πάρει επιχορήγηση 1 εκατομμυρίου δολαρίων, ο Sanders θα επιχειρήσει να χαρτογραφήσει τα γονίδια που επηρεάζουν τον σεξουαλικό προσανατολισμό.

Φτωχή ομοφυλοφιλία!

Γιατί όμως πήρε 14 χρόνια να γίνει μια τέτοια έρευνα; Ο Hamer λέει πως όταν κυνηγάς τα αίτια της ομοφυλοφιλίας υπάρχουν ελάχιστα χρήματα για έρευνα και σχεδόν καθόλου δόξα. «Περίπου την ίδια εποχή που ανακαλύφθηκε το Xq28, ανακαλύψαμε άλλο ένα γονίδιο που σχετίζεται με το άγχος, το γονίδιο-στόχος για το Prozac. Από τότε έχουν δημοσιευτεί σχεδόν 800 επιστημονικά συγγράμματα για αυτό το γονίδιο. Σε αντίθεση, τα πειράματα για το γκέι γονίδιο έχουν γίνει μόνο από τρεις ή τέσσερις φοιτητές, οι περισσότεροι εκ των οποίων είναι δικοί μου».

Ένας από τους γρίφους που βασανίζει τους γενετιστές είναι γιατί μόνο το 50% των γκέι ομοζυγωτικών διδύμων έχουν τον ίδιο σεξουαλικό προσανατολισμό με τους αδελφούς τους, παρόλο που είναι γενετικώς πανομοιότυποι. «Γνωρίζουμε από σχεδόν κάθε είδους έρευνα ότι δεν οφείλεται στον τρόπο που έχεις μεγαλώσει ούτε στη σχέση σου με τους γονείς και τα αδέλφια σου ούτε στις σεξουαλικές εμπειρίες σου κατά την πρώιμη παιδική ηλικία ούτε και στο αν πήγες κατηχητικό ή όχι», λέει ο Sven Bocklandt, γενετιστής στο UCLA. «Εγώ πιστεύω ότι οφείλεται στην "επιγενετική του περιβάλλοντος", δηλαδή το περιβάλλον γύρω από το DNA, δηλαδή στον τρόπο με τον οποίο ρυθμίζεται ένα γονίδιο. Στα ομοζυγωτικά δίδυμα, τα γονίδια είναι πανομοιότυπα, αλλά χρησιμοποιούνται διαφορετικά. Κάθε άντρας και κάθε γυναίκα έχει όλα τα γονίδια που χρειάζονται για να φτιάξει κόλπο και μήτρα ή πέος και όρχεις. Παρομοίως κάθε άντρας και γυναίκα έχει τον γενετικό κώδικα για τις εγκεφαλικές συνάψεις που σε κάνουν να νιώθεις έλξη για άντρες ή για γυναίκες. Ενεργοποιείται το ένα ή το άλλο, και αν ενεργοποιηθεί το λάθος, τότε είσαι γκέι».

Οι κοινωνικές προεκτάσεις της βιολογίας

Δεν μπορώ να παραβλέψω τη λέξη «λάθος» που χρησιμοποιεί ο Bocklandt όταν μιλά για τους γκέι γενετικούς κώδικες. Δεν πιστεύω ότι ο Bocklandt έχει άλλες σκοπιμότητες πέρα από την επιστημονική έρευνα, ούτε έχω κάποιο λόγο να πιστεύω ότι είναι κατά των γκέι. Τουναντίον ο Bocklandt κινητοποιείται, όπως αρέσκεται να δηλώνει, από μια αχόρταγη περιέργεια για όλα τα είδη σεξουαλικών προσανατολισμών. «Το θέμα μου δεν αφορά ένα γκέι γονίδιο· αφορά τη σεξουαλική έλξη και τον έρωτα. Μου φαίνεται απίστευτο ότι ακόμη δεν καταλαβαίνουμε πώς λειτουργούν. Είναι τόσο θεμελιώδες θέμα. Η ζωή στον πλανήτη θα ήταν πολύ διαφορετική αν δεν υπήρχε η ετεροφυλοφιλία. Αυτό προσπαθούμε να καταλάβουμε».

Παρόλ' αυτά κάθε ανακάλυψη σε αυτό τον τομέα πυροδοτεί μια νέα συζήτηση περί ηθικής. Από πολιτική άποψη έχει καίρια σημασία αν ο σεξουαλικός προσανατολισμός είναι θέμα βιολογίας και όχι επιλογή. Σε κάθε σφυγμομέτρηση, από το ένα τρίτο των Αμερικανών που πιστεύουν ότι η ομοφυλοφιλία επηρεάζεται από την κοινωνία (με άλλα λόγια είναι «επιλογή») περίπου το 70% βρίσκει «απαράδεκτο» το να είσαι γκέι. Αντίθετα, σε αυτούς που πιστεύουν ότι η ομοφυλοφιλία είναι αποτέλεσμα βιολογίας, η στατιστική αλλάζει εκ διαμέτρου αντίθετα: 4 στους 5 από αυτούς θεωρούν την ομοφυλοφιλία «αποδεκτή».