Το αγαπημένο παιδί της μοναξιάς

Βιβλίο

Να αποφεύγεις να γυρνάς στο σπίτι όταν η ψυχή σου ξενυχτά ακόμα στους δρόμους.

του Παναγιώτη Ευαγγελίδη

Το Αγαπημένο Παιδί της Μοναξιάς είναι η πρώτη ποιητική συλλογή του Φίλιππου Αγγελή, σε έκδοση του Πολύχρωμου Πλανήτη.

Το θέμα της είναι ο έρωτας στην αρνητική του έκφανση, σ' αυτήν δηλαδή της εγκατάλειψης από τον αγαπημένο και του βιώματος της οδυνηρής μοναξιάς που επακολουθεί. Πλατωνική αντίληψη για τον έρωτα, αυτή δηλαδή την οποία ζούμε και βιώνουμε στον πολιτισμό μας και επομένως ρυθμίζει τα συναισθήματα κενού όταν είμαστε χωρίς ταίρι, την ευφορία ‒και όχι μόνο‒ στη διάρκεια μιας σχέσης και βέβαια την κατάθλιψη και την αίσθηση απέραντης μοναξιάς και αποκοπής όταν ο έρωτας τελειώνει. Ο άλλος είναι το μισό μας χωρίς το οποίο δεν είμαστε ποτέ ολόκληροι και σε όλη μας τη ζωή ψάχνουμε αυτό το άλλο μισό. Αντίληψη βαθειά ριζωμένη στην κουλτούρα μας που έχει προκαλέσει και προκαλεί ερωτικές τραγωδίες αλλά και έκσταση και παραληρηματικές ηδονές.

Ο ήρωας της ποιητικής μας συλλογής έχει εγκαταλειφθεί από τον αγαπημένο του και βιώνει το πένθος άλλοτε θρηνώντας, άλλοτε εκλογικεύοντας και φλερτάροντας με μια στάση ωριμότητας, άλλοτε απλά βυθιζόμενος στις αναμνήσεις των παραμικρότερων λεπτομερειών αυτού που χάθηκε, άλλοτε σχεδιάζοντας εκδίκηση. Και βέβαια πάντοτε γράφοντας για την εμπειρία του, μετασχηματίζοντάς την σε λέξεις και εικόνες, το ύστατο μέσο για να ξεπεράσει τη γυμνότητα και την έλλειψη και να ξαναγίνει πάλι ολόκληρος μέσα από την ταχυδακτυλουργία της ποίησης.

Με εμφανή και ομολογημένη ‒μιας και συχνά πλάθει φράσεις κομμένες και ραμmένες πάνω σε αρχετυπικές πια τέτοιες του αλεξανδρινού ποιητή‒ την επιρροή του Καβάφη, αλλά και άλλων ποιητών, με μια συνεχή ροή και πλούτο εικόνων και σκέψεων, μεταφορών και μετωνυμιών, καταφέρνει μέσα σε 30 ποιήματα να εκφράσει σε όσο το δυνατόν περισσότερές της εκφάνσεις την οδύνη της εγκατάλειψης χωρίς να επαναλαμβάνεται και βρίσκοντας πάντα νέα μοτίβα για να περιγράψει την άδεια θέση που άφησε πίσω του ο εραστής, γεμίζοντάς την με λέξεις και εικόνες.

Ο Άλλος, αυτός που εγκατέλειψε τον ήρωά μας, δεν έχει πρόσωπο, μαθαίνουμε γι' αυτόν μέσα από ξεφτίδια αναμνήσεων, από κάποιες λέξεις και φράσεις, αλλά είναι εκείνος που στο δίπολο του Καλού και του Κακού μέσα στο οποίο κινείται ο αφηγητής-ήρωάς μας, είναι ο ανάλγητος, αυτός που έδωσε υποσχέσεις και δεν τις τήρησε, αυτός που έφυγε απότομα χωρίς εξηγήσεις κτλ κτλ., ενώ ο αφηγητής κρατάει για τον εαυτό του το κομμάτι εκείνου που αισθάνθηκε πραγματικά και που θα ήταν εκεί πάντα για τον εραστή, τον ρόλο εκείνου που προδόθηκε, εκείνου που ξέρει, αντίθετα από τον άλλον, να αγαπάει και να προσφέρεται, να δίνεται και να δίνει, εκείνου που τελικά έχει το πολυτελές καταφύγιο μιας μοναξιάς, μιας μοναξιάς που τον χρίζει Αγαπημένο της Παιδί.

Ένα αγαπημένο παιδί που είναι ερωτευμένο με τον ίδιο τον έρωτα που νιώθει και πονάει στη σκέψη ότι κάποια στιγμή θα πάψει να υποφέρει και θα είναι πάλι ελεύθερος από το βαρύ φορτίο. Ερωτευμένος με τον ερωτευμένο του εαυτό, όπως ο τοξικομανής με το ναρκωτικό του και θρηνώντας, με παλαιάς κοπής αλλά και πιο μοντέρνους στίχους, την ημέρα της οριστικής του αποτοξίνωσης.

Πού και πού από κάποια σπαράγματα απ' την υπόλοιπη ζωή του ‒όπως παραδείγματος χάριν μια μητέρα που έχει πεθάνει και που ο ήρωας χρειάζεται κοντά του‒ μαθαίνουμε ότι ο αφηγητής έχει και μια άλλη ταυτότητα εκτός από εκείνη του αγαπημένου παιδιού της μοναξιάς, εκτός από εκείνη του εγκαταλειμμένου εραστή.

Πλούτος, όπως είπα, εικόνων και σκέψεων, φράσεων που παίζουν με τον εαυτό τους και ξαναγυρίζουν σαν τον σκορπιό να δαγκώσουν την ουρά τους, σ' αυτό το περίκλειστο σύμπαν της ερωτικής μοναξιάς που κάνει τον ήρωά μας περήφανο μέσα στην έκρηξη μιας ναρκισσιστικής αναδίπλωσης του εαυτού που καθορίζει τις συντεταγμένες του και ετοιμάζεται να επιστρέψει πάλι Ζωντανός από την κόλαση της μοναξιάς και της ματαίωσης, όπως η Τόσκα στην ομώνυμη όπερα.

Καλογραμμένο βιβλίο, με ποιητική φλέβα που πιστεύω ότι θα αναδυθεί ακόμα πιο ξεκάθαρη όταν απαλλαγεί από τις εικόνες και φράσεις που είναι αμετάθετα και αποκλειστικά προσκολλημένες στην αυτιστική και πεισματική μοναξιά του εγκαταλειμμένου εραστή.

Για ακόμα μια φορά μπράβο στους εκδότες του Πολύχρωμου Πλανήτη που συνεχίζουν να εκδίδουν βιβλία, και μάλιστα ποίησης ‒η οποία, απ' ό,τι γνωρίζω είναι κατά τις στατιστικές το λιγότερο εμπορικό είδος μετά το διήγημα‒ και μάλιστα μέσα στο άσχημο κλίμα της κρίσης που έχει πλήξει πάρα πολύ και αναμενόμενα τον χώρο του βιβλίου.

Αν μπορούσα κάποιος άλλος να ήμουν

πάλι αυτός που έγινα

θα προτιμούσα να συνεχίσω να είμαι·

τη δυνατότητα να έχω

με την ίδια συνέπεια να σε αγαπήσω

και με τα ίδια λάθη ξανά να χρεωθώ...

Διδάχτηκα σωστά την ύλη της απουσίας

Επιμελητής ποιητικών αδιεξόδων έγινα

και πεζογραφημένων αμφιβολιών.