10%
προηγούμενα τεύχη | σύνδεσμοι | οδηγός πόλης | INFO in english  
  περιεχόμενα τεύχους    
 
 

Αν υποψιαστώ...

του Νίκου Μελά

Οι πειρατές της Καραϊβικής του 16ου και 17ου αιώνα συνδύαζαν τόλμη, γοητεία και μια ζωή γεμάτη περιπέτειες. Ήταν, με δυο λόγια, τα απόλυτα αρσενικά. Ή περίπου έτσι.

Το στερεότυπο του Χόλιγουντ τους θέλει σκληροτράχηλους πολεμιστές, ατρόμητους και βίαιους, που αρπάζουν χρυσό και διαμάντια και κάνουν ρωμαϊκά όργια με ωραίες γυναίκες σε τροπικές παραλίες της Καραϊβικής. Γιατί, φυσικά, είναι γοητευτικοί, έχουν σεξ απήλ και καμία γυναίκα δεν μπορεί να αντισταθεί στον αναμφισβήτητο ανδρισμό τους. Λίγες κοινωνικές ομάδες έχουν εξιδανικευτεί τόσο πολύ στην πάροδο της Ιστορίας όσο αυτή των πειρατών. Από τον Κυανοπώγωνα έως τον Captain Hook δεκάδες πειρατές έχουν γίνει ήρωες για βιβλία, ταινίες, παιδικές ιστορίες.

Έχετε όμως αναρωτηθεί τι έκαναν στην πραγματικότητα όλοι αυτοί οι άγριοι και σκληροί άνδρες όταν αναζητούσαν σεξουαλική ικανοποίηση, αφού επί χρόνια δεν είχαν καμία δυνατότητα να βγουν σε λιμάνι (αφού ήταν παράνομοι); Η αγγλόφωνη βιβλιογραφία του 17ου και 18ου αιώνα βρίθει από αναφορές συγγραφέων (D. Defoe, W. Rogers, W. Cowley, B. Sharp, F. Roger) για την ομοφυλοφιλία των πειρατών, η οποία ήταν η κυρίαρχη, αν όχι η αποκλειστική σεξουαλική τους συμπεριφορά.

Στην Αγγλία του 17ου και 18ου αιώνα, η συνηθισμένη ηλικία στην οποία τα παιδιά άφηναν το πατρικό τους σπίτι ήταν τα 12 χρόνια. Παρότι πολλά έβρισκαν δουλειά σε πλουσιόσπιτα ή κοντά σε κάποιον τεχνίτη, δεκάδες χιλιάδες έμεναν άστεγα και ζούσαν σε ομάδες αλητών, που ζητιάνευαν ή έκλεβαν για να επιβιώσουν. Σ' αυτές τις ομάδες, στις οποίες συνυπήρχαν αποκλειστικά άτομα του ίδιου φύλου, τα παιδιά μάθαιναν ότι η ομοφυλοφιλία δεν ήταν ένας εναλλακτικός τρόπος σεξουαλικής ικανοποίησης. Ήταν μέσον επιβίωσης, αφού το να απορρίψουν τη σεξουαλικότητα της ομάδας θα σήμαινε να απορρίψουν την ίδια την ομάδα, πράγμα που θα έβαζε σε κίνδυνο την ύπαρξή τους (B.R. Burg).

Οι συνθήκες που έφερναν αυτά τα παιδιά από την Αγγλία στον Ατλαντικό και στην Καραϊβική και αργότερα τους έδιναν την δυνατότητα να γίνουν πειρατές ποίκιλαν πολύ, αλλά ο συχνότερος κοινός παρονομαστής ήταν η πιεστική ανάγκη του Βασιλικού Ναυτικού της Αγγλίας για ναύτες, κυρίως σε περιόδους πολέμου. Η συνηθισμένη μέθοδος που ακολουθούσε το ναυτικό ήταν να συλλαμβάνει όποιον μπορούσε (κυρίως παιδιά, ζητιάνους, περιπλανώμενους, γεωργούς) και να τον επιστρατεύει δια της βίας. Για όσους λιποτακτούσαν, η μόνη εναλλακτική λύση, εκτός του να πάνε φυλακή, ήταν να μπαρκάρουν σε πειρατικό πλοίο.

Στην αποκλεισμένη μικροκοινωνία του πειρατικού πλοίου οι δυνατότητες για ετεροφυλόφιλη σεξουαλική επαφή ήταν μηδενικές. Σε μια εποχή όπου η ομοφυλοφιλία δεν καταδικαζόταν έντονα από την κοινωνία (ο ίδιος ο βασιλιάς Ιάκωβος 1ος και ο καγκελάριος Φράνσις Μπέικον ήταν απροκάλυπτα ομοφυλόφιλοι), σε ένα περιβάλλον χωρίς κοινωνικό έλεγχο, ζώντας υπό τον συνεχή φόβο ενός επικείμενου θανάτου, η πιεστική ανάγκη για σεξουαλική επαφή μέσα στο πλοίο ικανοποιούνταν αποκλειστικά ανάμεσα σε άντρες. Στα στερεότυπα του 18ου αιώνα, το «επάγγελμα» του πειρατή ήταν τόσο δηλωτικό ομοφυλοφιλίας στην εποχή του, όσο αυτό του κομμωτή ή του διακοσμητή στα σημερινά στερεότυπα.

Υπάρχουν δεκάδες ιστορίες για ομοφυλόφιλα ζευγάρια πειρατών, για παθιασμένους έρωτες και μίση, για περιστατικά ζηλοτυπίας, αντεκδικήσεων, απαγωγών, ακόμη και αυτοθυσίας ανάμεσα σε εραστές (P. Goose, D. Defoe). Αντίθετα, ήταν ελάχιστοι εκείνοι που παντρεύονταν ή συζούσαν με ιθαγενείς γυναίκες. Οι απαγωγές και οι βιασμοί γυναικών είναι εξαιρετικά σπάνιοι στη βιβλιογραφία, ενώ αντίθετα υπάρχουν αρκετές αναφορές για γυναίκες που πετάχτηκαν στη θάλασσα ως ανεπιθύμητο φορτίο μετά από κατάληψη πλοίων.

Λοιπόν, οι αιμοβόροι πειρατές, τρελές αδελφές, θα αναρωτηθείτε; Μαχαίρι στα δόντια και πουπουλένιο μποά στο λαιμό; Ξύλινο πόδι με ξώφτερνο; Γάντζος με μανικιούρ;

Όχι βέβαια. Οι πειρατές, ο φόβος και ο τρόμος των θαλασσών, αν ήθελαν να επιζήσουν, έπρεπε να είναι τουλάχιστον το ίδιο «άντρες», όσο αυτοί τους οποίους πολεμούσαν.

Επιλεγμένη βιβλιογραφία

D. Defoe: General History Of The Pirates (London, 1724 /1972)

F. Roger: A Relation Of A Voyage Made In The Years 1695-1696 (London 1698)

W.A. Cowley: Capt. Cowley's Voyage Round The Globe (London 1699)

W. Rogers: A Cruising Voyage Around The World (London, 1713)

B. Sharp: The Voyages And Adventures Of Capt. Bartt. Sharp (London 1684)

P. Goose: The Pirates' Who Is Who (London 1924)

P. Goose: The History Of Piracy (New York 1934)

C.H. Haring: Buccaneers in The West Indies In The 17th Century (London 1966)

I. Pinchbeck, M. Hewitt: Children In English Society, vol.1, From Tudor England to the Eighteenth Century (Toronto 1969)

B.R. Burg: Sodomy And The Pirate Tradition (New York 1983)