HIV

Έρωτας και HIV

του Ανδρέα Δημόπουλου

Αποφασίζεις να αποκαλύψεις την οροθετικότητά σου στον ερωτικό σου σύντροφο. Πώς το παίρνει; Ακολουθούν οι προσωπικές μαρτυρίες κάποιων οροασύμβατων ζευγαριών, δηλαδή ζευγαριών όπου ο ένας σύντροφος είναι οροθετικός και ο άλλος όχι.

Ο Aντρέας (HIV-) και ο Βαγγέλης (HIV+) γνωρίστηκαν κάνοντας cruising· είναι μαζί εδώ και δύο χρόνια.

Βαγγέλης (38) Είμαι οροθετικός 13 χρόνια. Πάντα το λέω νωρίς, ειδικά όταν κάποιος με ενδιαφέρει για κάτι παραπάνω, εκτός αν πρόκειται για «σχέση» του πεντάλεπτου. Αρχικά το έλεγα σαν παιχνίδι, για να δω αντιδράσεις, αλλά μετά ως θέμα αρχής. Ξεκαθαρίζεις πολλά πράγματα έτσι. Το λες μια κι έξω και παύεις να ανησυχείς αν θα του το πεις ή πώς θα το πάρει. Ο Αντρέας το πήρε μια χαρά, όπως το παίρνει πολύς κόσμος. Την επόμενη μέρα ξαναβρεθήκαμε και κουβεντιάσαμε λίγο αν το σκέφτεται, αν τον ενοχλεί, αν θέλει να ξαναβρεθούμε.

Η οροθετικότητα δεν έχει προκύψει ως ζήτημα στη σχέση μας. Μόνο όταν έχω εξετάσεις υπάρχει μια πρόσθετη ανησυχία. Πάντως, χρειάζεται μια μικρή εισαγωγή για να καταλάβει ο σύντροφός σου πώς ζεις· χρειάζεται να εξηγήσεις πέντε πράγματα για το τι σημαίνει οροθετικότητα, πόσο μεταδοτικός είσαι, πόσο ασφαλές ή μη είναι το σεξ. Μετά από δεκατρία χρόνια, έχω μάθει να είμαι ανοιχτός όσον αφορά την οροθετικότητα. Το γεγονός ότι για μένα δεν είναι πρόβλημα δίνει τον τόνο στη σχέση, στο πώς το παίρνει ο άλλος, είτε είναι σύντροφος είτε φίλος.

Αντρέας (31) Μου το είπε αμέσως. Παραδόξως το πήρα πάρα πολύ καλά. Λέω «παραδόξως», επειδή ποτέ δεν είχε τύχει μέχρι τότε να έχω προσωπικές επαφές με οροθετικούς. Ήμουν πληροφορημένος για τους τρόπους μετάδοσης και γι' αυτό ήμουν ήσυχος ότι δεν υπάρχει πρόβλημα.

Παρ' όλα αυτά, όταν η γνωριμία μας εξελίχθηκε σε σοβαρή σχέση, άρχισα να βλέπω διαφορετικά το θέμα του HIV. Ναι μεν δεν είχα πρόβλημα να έχω σχέση με έναν οροθετικό, αλλά όταν στην πορεία βρέθηκα να το αντιμετωπίζω σε καθημερινό επίπεδο, δεν ήταν εύκολο, κυρίως από ψυχολογική άποψη. Έπρεπε να μάθω να ζω με τα χάπια που παίρνει καθημερινά, τις εξετάσεις που πρέπει να κάνει κάθε τόσο. Ανησυχούσα πάρα πολύ μήπως πάθει κάτι ο Βαγγέλης. Ήταν μια πολύ συνειδητή απόφαση το αν θέλω να μείνω στη σχέση.

Το γεγονός ότι ο Βαγγέλης ήταν οροθετικός βοήθησε στο να κάνει τα πράγματα πολύ ξεκάθαρα και προσγειωμένα. Δεν υπήρξε η μεταβατική περίοδος του να συλλογίζομαι εάν ο Βαγγέλης είναι ο πρίγκιπας του παραμυθιού. Μπήκα πιο συνειδητά στη σχέση, χωρίς να αεροβατώ ή να φαντασιώνομαι πράγματα.

Το γεγονός ότι ο Βαγγέλης είναι οροθετικός έχει λειτουργήσει θετικά παρά αρνητικά στη σχέση μας. Δεν το λέω από την άποψη ότι τον λυπάμαι, όσο του ότι έχω έναν άνθρωπο που αντιμετωπίζει κάτι που για πολλούς ανθρώπους που είναι ταμπού και τους φέρνει σε φοβερά άκρα. Με τον Βαγγέλη είδα ότι ένας άνθρωπος μπορεί να το ελέγχει και να το εκμεταλλεύεται θετικά.

Ο Γιάννης (HIV-) ) ζουν μαζί 10 χρόνια. Δύο χρόνια αφού γνωρίστηκαν, ο Άγγελος εμφάνισε AIDS και νοσηλεύτηκε.

Άγγελος (35) Είμαι οροθετικός 14 χρόνια. Στον Γιάννη το είπα γιατί με ενδιέφερε για κάτι παραπάνω. Θα ήταν στο κενό η προσπάθειά μου να χτίσουμε κάτι εάν έλειπε αυτή η βασική πληροφορία. Κι ας χωρίζαμε. Τρεις μήνες πρωτύτερα το είχα πει σ' έναν άλλον, αλλά αντέδρασε πολύ αρνητικά. Ο Γιάννης το πήρε καλά, αλλά περισσότερο στάθηκε στο θέμα του ψυχολογικού φορτίου σε μια ενδεχόμενη αρρώστια μου. Είχε περάσει πολλές αρρώστιες σπίτι του και είπε ότι δεν άντεχε να ξαναζήσει τα ίδια. Ζήτησε συγγνώμη και αυτό ήταν. Χωρίσαμε. Εγώ αισθάνθηκα φριχτά· ήταν η τέταρτη φορά που το έλεγα και πήγαινε στραβά. Μόνο έναν δεν τον πείραζε που ήμουν οροθετικός, αλλά με πείραζε εμένα που εκείνος ήταν αλκοολικός!

Μετά από τρεις μέρες με πήρε τηλέφωνο και μου είπε ότι το ξανασκέφτηκε και ήθελε να δοκιμάσουμε, παρά τους φόβους του. Όταν μετά από δυο χρόνια αρρώστησα βαριά και έφτασα σχεδόν στα τελευταία μου, ο Γιάννης δεν το έθεσε ως πρόβλημα του τύπου «να τι θα μπορούσα να είχα αποφύγει». Υποθέτω ότι θα αντιδρούσε το ίδιο αν π.χ. με είχε χτυπήσει ένα λεωφορείο.

Περισσότερο ανησυχώ εγώ μήπως μην πάθει κάνα έμφραγμα επειδή καπνίζει και έχει πολύ άγχος στη δουλειά παρά εκείνος για μένα. Δεν νομίζω ότι έχει να κάνει με την οροθετικότητα, αλλά με το πόσο ασφαλής νιώθει κανείς, πόσο υποχόνδριος είναι σε θέματα υγείας. Το HIV δεν επηρεάζει τη σχέση μας. Δεν έχω χώρο να ασχολούμαι με το HIV στη ζωή μου, εκτός όταν διεκδικεί το ίδιο χώρο.

Στα one-night-stands δεν το λέω ποτέ. Δεν ψάχνομαι συναισθηματικά και έτσι κι αλλιώς ασφαλέστερο σεξ κάνουμε. Με φίλους περνάω μια περίοδο διερεύνησης, επειδή δεν αντέχω τον μπελά να εξηγώ και να ντρεσάρω τον άλλον. Συνήθως η αντίδρασή τους δεν αφορά εμένα αλλά τη δική τους στάση απέναντι στη ζωή, το θάνατο και την αρρώστια. Αν δεν γνωρίσω τον άλλον καλά, δεν το λέω γιατί δεν έχω καμία όρεξη να γίνω σάκος πυγμαχίας όταν θα προβάλει πάνω μου τους φόβους του. Είχα δύο φιλίες που καταστράφηκαν εξαιτίας του HIV, επειδή οι φίλες μου ανησυχούσαν υπερβολικά για μένα. Συνειδητοποίησα ότι με έβλεπαν περισσότερο σαν οροθετικό παρά ως φίλο. Δεν μ' ενοχλούν τόσο οι αρνητικές αντιδράσεις, αλλά δεν έχω όρεξη να κάνω baby-sitting στα υπαρξιακά του άλλου.

Γιάννης (44) Ο Άγγελος μου το ανακοίνωσε στο τρίτο ραντεβού. Στην αρχή τρόμαξα γιατί, αν και είχα πληροφόρηση για το πώς μπορούσα να προφυλαχθώ, δεν ήμουν σίγουρος ότι οι πληροφορίες που είχα ήταν έγκυρες. Μιλάμε για μια εποχή που το AIDS ήταν θανατηφόρος νόσος. Κυκλοφορούσαν φήμες ότι κολλάς πολύ εύκολα και μου πήρε κάνα δυο μέρες για να το χωνέψω. Εκτίμησα που μου το είπε. Σκέφτηκα ότι κάλλιστα είχα κάνει σεξ με οροθετικούς κι εγώ δεν το ήξερα. Την εποχή που γνώρισα τον Άγγελο τρομοκρατούμουν τι εξέλιξη θα είχε η ασθένειά του, γιατί δεν υπήρχαν ακόμα καλά φάρμακα.

Όταν ο Άγγελος αρρώστησε βαριά ανησύχησα πάρα πολύ. Δεν πέρασε καν από το μυαλό μου ότι μπορεί να πεθάνει, παρότι δεν υπήρχε κάτι να τον σώσει. Τρόμαξα μόνο όταν είδα ότι είχε μόνο τρία Τ4. Από την άλλη, βλέποντας πόση δύναμη είχε ο Άγγελος, πόσο ήθελε να βοηθήσει τον εαυτό του, έπαιρνα κουράγιο να τον φροντίσω. Όσο παράξενο κι αν ακούγεται, πέρασα ευχάριστες στιγμές μαζί του στο νοσοκομείο. Είχε και την πλάκα του, γιατί όλοι γνώριζαν ότι αυτός ο θάλαμος ήταν ο θάλαμος του AIDS και με έβλεπαν να μπαινοβγαίνω, οπότε κάθονταν πάντα στο παραδίπλα παγκάκι.

Το AIDS επηρέασε τη σχέση μας. Στην αρχή μου βγήκε μια αίσθηση φροντίδας. Έχοντας όμως έναν άνθρωπο σαν τον Άγγελο που ποτέ δεν κλαίγεται γι' αυτό που του έχει συμβεί κι ούτε το θεωρεί πρόβλημα, είμαι εξίσου κακός μαζί του όταν δεν είναι καλός μαζί μου, χωρίς να μπαίνω στη σκέψη «Α, έχει HIV, θα πρέπει να συμπεριφερθώ διαφορετικά».

Φυσικά έχει περάσει απ' το μυαλό μου μήπως μολυνθώ. Όμως μπορεί να μολυνθώ και από κάποιον άλλον. Πάντα υπάρχει ένα ρίσκο όταν κάνεις έρωτα. Φοβάμαι περισσότερο τις περιστασιακές επαφές.. Με τον Άγγελο ξέρω ότι αν δεν προσέξω εγώ, θα προσέξει αυτός. Στις πιο ευκαιριακές γνωριμίες, μπορεί να σκεφτείς «σ' εμένα θα τύχει;» και προσέχεις λιγότερο.

Εγώ θα έλεγα σε όσους φοβούνται να ζήσουν με έναν οροθετικό να δουν αν αυτός ο άνθρωπος τους γεμίζει, αν τους ολοκληρώνει και να ξεχάσουν την οροθετικότητα. Δεν έχει σημασία εάν για όλη σας τη ζωή θα χρησιμοποιείτε προφυλακτικό. Γιατί και στο πάρκο να βρεθείτε, πάλι προφυλακτικό θα χρησιμοποιήσετε. Με τον Άγγελο είμαστε μαζί δέκα χρόνια. Αν ποτέ χωρίσουμε, θα είναι για άλλους λόγους και όχι εξαιτίας της οροθετικότητάς του.