Υγεία

Συμβουλές του Κώλου

πώς λειτουργεί ο κώλος

από το φυλλάδιο «Ξεκάθαρες πληροφορίες για ομοφυλόφιλους και αμφιφυλόφιλους άντρες».
Προσαρμογή από την ομάδα της Σύνθεσης.

Πολλοί από εμάς είναι δύσκολο να φανταστούμε το σεξ χωρίς γαμήσι. Γι’ αυτό και το 10% αποφάσισε να ανοίξει το θέμα «κώλος» σε μια σειρά από άρθρα, στα οποία θα μάθουμε όλα όσα πρέπει να ξέρουμε για τον κώλο μας, την ηδονή του και τη φροντίδα του.

Ο κώλος μας είναι το τέλος του πεπτικού (γαστρεντερικού) συστήματος. Το πεπτικό σύστημα αντλεί θρεπτικά συστατικά από το φαγητό που τρώμε και μετά αποβάλλει τις άχρηστες ουσίες. Λίγοι ξέρουμε ότι αυτή η διαδρομή που ακούγεται τόσο απλή έχει μήκος περίπου οκτώ μέτρων. Για την ακρίβεια, από το στόμα μέχρι τον πρωκτό (κώλο) είναι ένα κανάλι μήκους εννέα μέτρων, το οποίο ρυθμίζεται από διάφορους «φράχτες» (τους σφιγκτήρες) και θαλάμους και περιβάλλεται από μύες που προωθούν την τροφή και τα απόβλητα.

Το στομάχι

Μετά την κατάποση, το φαγητό μπορεί να μείνει μέχρι και έξι ώρες στο στομάχι, που έχει μήκος περίπου τριάντα πέντε εκατοστά. Στο στομάχι οξέα και ένζυμα χωνεύουν την τροφή μέχρι να γίνει ένας παχύρρευστος χυλός (αυτό που βλέπουμε εάν κάνουμε εμετό). Η ταχύτητα με την οποία το φαγητό φεύγει από το στομάχι εξαρτάται από το τι φάγαμε και τι συμβαίνει πιο κάτω στο πεπτικό σύστημα. Ο κώλος, έντερα και το στομάχι συνδέονται με νεύρα τα οποία μεταδίδουν μηνύματα για να ελέγχουν τη ροή του φαγητού και των αποβλήτων. Για παράδειγμα, μπορεί να νιώσουμε δυσφορία ή πόνους στο στομάχι αν είμαστε δυσκοίλιοι, αν μας πηδάνε (ή μας κάνουν φίστινγκ). Επίσης, καμία φορά λίγο μετά αφού φάμε μπορεί να θελήσουμε να ενεργηθούμε.

Το λεπτό έντερο

Μόλις το φαγητό πάρει παχύρρευστη μορφή περνά στο επόμενο στάδιο της πέψης, που είναι το λεπτό έντερο. Αυτό είναι ένας μαλακός σωλήνας πλάτους δυόμισι εκατοστών και μήκους περίπου επτά μέτρων. Εδώ απορροφώνται τα θρεπτικά συστατικά από το φαγητό.

Το παχύ έντερο

Στο λεπτό έντερο το χωνεμένο φαγητό γίνεται σαν πηχτή σούπα και στη συνέχεια περνά στο παχύ έντερο, μήκους δύο μέτρων. Στο παχύ έντερο απορροφάται μεγάλο μέρος του αλατιού και του νερού ενώ σιγά-σιγά τα απόβλητα γίνονται πιο στέρεα (κόπρανα). Τα κόπρανα φεύγουν από εδώ, πάνε στο ορθό και αποβάλλονται μέσω του πρωκτού και τελικά της κωλοτρυπίδας μας. Η μετακίνηση των κοπράνων γίνεται χάρη στον καλό μυϊκό έλεγχο του τοιχώματος του εντέρου και γίνεται αυτόματα, ανεξάρτητα από τη θέλησή μας.

Το ορθό, ο πρωκτός και η κωλοτρυπίδα

Εδώ περνάμε στα μέρη που μας ενδιαφέρουν περισσότερο, μιας και αυτά είναι που χρησιμοποιούμε στο σεξ.

Στο σημείο που συνδέεται το παχύ έντερο με το ορθό υπάρχει ένας στρογγυλός μυς σαν κουλούρι, που όταν σφίγγεται κλείνει τη δίοδο ανάμεσα στα δύο τμήματα. Αυτός ο μυς (σφιγκτήρας) ρυθμίζει τη σταδιακή έξοδο των αποβλήτων που φεύγουν από το παχύ έντερο και πηγαίνουν στο ορθό.

Το ορθό είναι ένας ελαστικός μυώδης σωλήνας μήκους δέκα έως δέκα τριών εκατοστών που διαστέλλεται όταν είναι γεμάτος κόπρανα. Κάτω από το ορθό βρίσκεται ο πρωκτός, μήκους δύο-πέντε εκατοστών, ο οποίος τελειώνει στην κωλοτρυπίδα μας. Η επιφάνεια του ορθού και του πρωκτού καλύπτεται από μια λεπτή στρώση βλέννας, ενός φυσικού λιπαντικού που έχει σκοπό να βοηθά στην αφόδευση και συμβάλλει στην προστασία από μολύνσεις.

Στο τέλος του πρωκτού, δηλαδή στην κωλοτρυπίδα, υπάρχει ο τελευταίος σφιγκτήρας του πεπτικού συστήματος που είναι διπλός και αποτελείται από δύο μικρότερους αλληλένδετους κυκλικούς μύες. Ο ένας (έσω σφιγκτήρας) δεν ελέγχεται από τη θέλησή μας, αλλά αντιδρά σε εσωτερικά μηνύματα του σώματος. Για παράδειγμα, όταν το ορθό είναι γεμάτο κόπρανα ή όταν βήχουμε, ο μυς αυτός σφίγγεται από μόνος του. Όταν αυτός ο μυς δεν λειτουργεί καλά (σε διάφορες παθήσεις), μπορεί να έχουμε ακράτεια κοπράνων. Η πρωκτική σεξουαλική επαφή δεν επηρεάζει τη λειτουργία αυτού του σφιγκτήρα.

Τον άλλο μυ, τον τελευταίο και πιο εξωτερικό, (τον έξω σφιγκτήρα, αυτόν που φαίνεται από έξω) μπορείς να τον χαλαρώνεις και να τον σφίγγεις κατά βούληση. Αυτός χαλαρώνει λίγο με τη συχνή πρωκτική σεξουαλική επαφή, αλλά αυτή η χαλάρωση δεν προκαλεί πρόβλημα (π.χ. ακράτεια κοπράνων). Επομένως η πρωκτική σεξουαλική επαφή δεν δημιουργεί ακράτεια κοπράνων.

Όταν τρίβουμε την επιφάνεια του ορθού και του πρωκτού (π.χ. στο γαμήσι), το απόθεμα βλέννας τελειώνει γρήγορα, γι’ αυτό χρειαζόμαστε επιπλέον λιπαντικό όταν βάζουμε οτιδήποτε στον κώλο μας.

Πού αισθάνομαι την ηδονή;

Το ορθό αισθάνεται μόνο διάταση (τέντωμα), ενώ ο πρωκτός αισθάνεται και θερμοκρασία, και αφή και πόνο. Με άλλα λόγια, ο πρωκτός προσφέρει μεγαλύτερη ευχαρίστηση όταν παίζουμε μαζί του απ’ ό,τι το ορθό, το οποίο αισθάνεται κάτι μόνο αν διασταλούν τα τοιχώματά του. Πιο πάνω από το ορθό δεν υπάρχουν αισθητήρες για πόνο ή τραυματισμό κι έτσι η διείσδυση πέρα από αυτό το σημείο είναι πιο επικίνδυνη (μπορεί να τρυπήσει το έντερο χωρίς να το καταλάβουμε).

Με άλλα λόγια, τη μεγαλύτερη ηδονή τη νιώθουμε στον πρωκτό, δηλαδή τα πέντε πρώτα εκατοστά μετά την κωλοτρυπίδα. Μην ξεχνάμε, επίσης, ότι στο μπροστά μέρος του ορθού (προς την πλευρά της κοιλιάς) βρίσκεται ο αδένας του προστάτη, σε σχήμα μεγάλου κάστανου, που είναι πολύ ευαίσθητος στην πίεση και μας καυλώνει πολύ. Κατά την εκσπερμάτωση εκκρίνει ένα υγρό μέσα στο οποίο κολυμπούν τα σπερματοζωάρια.

Επιπλοκές

Υπάρχουν πολλοί παράγοντες που συμβάλλουν στη σωστή, τακτική και ανώδυνη αφόδευση. Έτσι, αν κάποιοι από αυτούς απορυθμιστούν, μπορεί να προκληθούν προβλήματα και δυσκολίες.

Αν για παράδειγμα οι σφιγκτήρες μας δεν σφραγίζουν καλά, τότε μπορεί να έχουμε ακράτεια κοπράνων. Όπως εξηγήθηκε και παραπάνω, η σεξουαλική επαφή από τον πρωκτό ΔΕΝ προκαλεί ακράτεια.

Έλκη ή ραγάδες (ρωγμές στον έξω σφιγκτήρα) στον πρωκτό μπορεί να μας προκαλούν έντονο πόνο στην αφόδευση.

Αν χρησιμοποιούμε συχνά καθαρτικά (φάρμακα για να προκληθεί αφόδευση), μπορεί να διαταράξουμε τη λειτουργία των νεύρων του εντέρου.

Αν νιώσουμε κάτι ασυνήθιστο στην αφόδευση ή έχουμε αμφιβολίες καλό είναι να συμβουλευτούμε έναν γιατρό (γαστρεντερολόγο). Για προβλήματα με το στομάχι, τα έντερα και τον πρωκτό απευθυνόμαστε σε παθολόγο ή, αν υπάρχει, σε γαστρεντερολόγο.

Η πρόληψη και η πρώιμη ίαση είναι προτιμότερη από τον πόνο ή τις σοβαρές επιπλοκές που απαιτούν χειρουργείο.

Αιμορροΐδες

Οι αιμορροΐδες είναι φυσιολογικές φλέβες στην εσωτερική επιφάνεια του κάτω μέρους του πρωκτού που όμως τα τοιχώματά τους έχουν «σακουλιάσει» και σχηματίζουν έτσι θύλακες αίματος.

Όταν είναι μικρές μένουν μέσα από τον πρωκτό, αλλά με τον χρόνο μπορούν να γίνουν μεγάλες και να βγαίνουν έξω από την κωλοτρυπίδα, καθώς συμπαρασύρονται προς τα κάτω κατά την αφόδευση.

Αν κάποιος είναι δυσκοίλιος, το σφίξιμο τις χειροτερεύει γιατί η πίεση της κοιλιάς στέλνει περισσότερο αίμα μέσα τους. Μερικές φορές σπάζουν και αιμορραγούν άλλοτε λίγο, άλλοτε έντονα και σε ανησυχητικό βαθμό, ώστε να χρειάζεται να πάει κανείς σε νοσοκομείο! Η χρόνια αιμορραγία από τις αιμορροΐδες, μπορεί να προκαλέσει μέχρι και αναιμία!

Τις περισσότερες φορές, η καλύτερη πρόληψη για τις αιμορροΐδες είναι να φροντίζει κανείς να έχει μαλακά κόπρανα, τρώγοντας τροφές με φυτικές ίνες. Επίσης αν έχει αιμορροΐδες να αποφεύγει το έντονο σκούπισμα με χαρτί μετά την αφόδευση, αλλά να προτιμά μπιντέ με χλιαρό νερό. Η παθητική σεξουαλική επαφή όταν κάποιος έχει αιμορροΐδες είναι επικίνδυνη γιατί είναι δυνατόν να προκαλέσει αιμορραγία. Αν τα πράγματα γίνουν σοβαρά από πόνο ή αιμορραγία, τότε πρέπει να γίνει χειρουργική επέμβαση που λύνει το πρόβλημα των αιμορροΐδων ριζικά.

Ραγάδες του πρωκτού

Αν ένα σκληρό αντικείμενο περάσει μέσα από τον πρωκτό (προς οποιαδήποτε κατεύθυνση), από την πίεση και την τριβή μπορεί να σκίσει την εξωτερική επίστρωση του σφιγκτήρα και να προκαλέσει μια ρωγμή (ή ραγάδα). Αυτό μπορεί να συμβεί σε έντονη δυσκοιλιότητα, σε είσοδο του πέους ή ενός αντικειμένου (π.χ. ντίλντο ή δονητής) χωρίς αρκετή λίπανση, είτε αν η είσοδος γίνει βίαια είτε αν ο έξω σφιγκτήρας του πρωκτού δεν έχει χαλαρώσει.

Η ραγάδα είναι μια πληγή που μέχρι να κλείσει προκαλεί δυνατό, οξύ πόνο σε κάθε επόμενη διαστολή (αφόδευση ή σεξουαλική επαφή).

Για να κλείσει το συντομότερο πρέπει κανείς «να την αφήσει ήσυχη». Σταματάμε κάθε σεξουαλική επαφή, φροντίζουμε να έχουμε όσο πιο μαλακά κόπρανα γίνεται με φυτικές ίνες ή και παραφινέλαιο, και πριν την αφόδευση χρησιμοποιούμε τοπικά αλοιφή με τοπικό αναισθητικό για να ελαττώσουμε τον πόνο. Μετά την αφόδευση δεν σκουπιζόμαστε με χαρτί τουαλέτας, αλλά κάνουμε προσεκτικά μπιντέ με χλιαρό νερό.

Αν η ραγάδα δεν κλείσει σύντομα, γίνεται χρόνια και τότε χρειάζεται ειδικό χειρουργείο για τη θεραπεία της.

Η χρήση υδατοδιαλυτού λιπαντικού τύπου ΚΥ βοηθά στο να μην εμφανίζονται ραγάδες κατά το πρωκτικό σεξ.

Στο επόμενο: Τι (δεν) βάζουμε στον κώλο μας;