Ομοφυλοφιλία: κάτι που κάνεις ή κάτι που είσαι;

Αφιέρωμα: πίστη και ομοφυλοφιλία

της Νίκης Ανδρεάδη

Μέχρι πρόσφατα, οι γκέι και οι λεσβίες είχαμε μπρος θρησκεία και πίσω ψυχιατρική. Η ματιά τους πάνω στην ομοφυλοφιλία ξεκινά από τελείως διαφορετική σκοπιά.

Ο τρόπος με τον οποίο θρησκεία και επιστήμη αντιλαμβάνονται τον κόσμο είναι συχνά πολύ διαφορετικός. Μερικές από τις μεγαλύτερες προκλήσεις της σύγχρονης πνευματικής ζωής προέρχονται από την κατά μέτωπο σύγκρουση της θρησκείας με τις σύγχρονες επιστήμες. Ακριβώς αυτό ισχύει και στο θέμα της ομοφυλοφιλίας.

Η μεγάλη διαφορά στην θεώρηση της ομοφυλοφιλίας ανάμεσα στην Εκκλησία και την Ψυχιατρική έγκειται στο κατά πόσον πρόκειται για μια συνειδητή συμπεριφορά ή ένα χαρακτηριστικό της προσωπικότητας του ατόμου.

Η Εκκλησία βασιζόμενη στο θεόπνευστο των Γραφών οι οποίες σε ορισμένα εδάφια την καταδικάζουν (παρότι μερικά από αυτά είναι πολύ αμφιλεγόμενα), ισχυρίζεται ότι η ομοφυλοφιλία είναι μια κακή πράξη, κάτι που κάποιος κάνει. Δεν παρέχει καμία απόδειξη γι’ αυτό, πέρα από το ότι έτσι λένε οι Γραφές. Για την Εκκλησία, λοιπόν, η ομοφυλοφιλία είναι μια λανθασμένη, «αμαρτωλή» συμπεριφορά, προϊόν σκέψης και συνειδητής απόφασης, όπως για παράδειγμα είναι η κλοπή, η μοιχεία, η ψευδομαρτυρία κλπ.

Πιστεύει δηλαδή η Εκκλησία ότι είναι στο χέρι του εκάστοτε ανθρώπου που αμφιταλαντεύεται ανάμεσα σε δύο επιλογές να πάρει τη «σωστή», «καλή» απόφαση. Όπως ο κλέφτης έχει την δυνατότητα να διαλέξει ανάμεσα στο να κλέψει και να μην κλέψει, έτσι, ισχυρίζεται, και ο ομοφυλόφιλος μπορεί να επιλέξει χρησιμοποιώντας τη λογική του, να κάνει ή να μην κάνει έρωτα με άτομο του ίδιου φύλου.

Η Εκκλησία τού προτείνει φυσικά να κάνει έρωτα μόνο με άτομα του άλλου φύλου ή να μην κάνει καθόλου. Υπάρχει βέβαια η ελεύθερη βούληση του ατόμου την οποία μας πρόσφερε ο Πανάγαθος, αλλά εκείνος που θα επιλέξει το «κακό» και το «λάθος» είναι βαθιά αμαρτωλός και θα οδηγηθεί για πάντα στην Κόλαση.

H Εκκλησία είναι σίγουρη ότι το να μην κάνει ο ομοφυλόφιλος έρωτα με το φύλο που τον ελκύει δεν θα έχει καμία κακή επίπτωση πάνω του. Αντιθέτως μάλιστα θα τον οδηγήσει στη «Βασιλεία των Ουρανών».

Η Ψυχιατρική, από την άλλη, έχει τελείως διαφορετική αντιμετώπιση του θέματος. Έχοντας ψάξει και την τελευταία κρυφή γωνία της ανθρώπινης ψυχής επί έναν αιώνα, έχοντας εξετάσει και ψυχαναλύσει εκατομμύρια ανθρώπων, έχοντας αντιμετωπίσει κάθε είδους συμπεριφορά, τάση ή ιδιομορφία, έχει καταλήξει στην παρατήρηση/συμπέρασμα ότι η ομοφυλοφιλία είναι στοιχείο του χαρακτήρα του κάθε ανθρώπου το οποίο διαμορφώνεται πάρα πολύ νωρίς στην παιδική ζωή (πριν από το 5ο έτος) μάλλον υπό την επίδραση πολλών παραγόντων. Ορισμένοι παράγοντες είναι γνωστοί σε γενικές γραμμές (παρότι δεν ισχύουν απλουστευτικές γενικεύσεις), άλλοι είναι άγνωστοι.

Όπως και να έχει το πράγμα, υποστηρίζει η Ψυχιατρική, ο ομοφυλοφιλικός σεξουαλικός προσανατολισμός είναι αναπόσπαστο στοιχείο του χαρακτήρα και της προσωπικότητας του ατόμου, αδύνατον να εκριζωθεί. Κάτι ανάλογο με το χρώμα του δέρματος, των μαλλιών, το σχήμα των δακτύλων κλπ. Ο ομοφυλόφιλος φέρει ανάλογη ευθύνη για τη σεξουαλικότητά του όση οποιοσδήποτε άνθρωπος για το χρώμα των ματιών ή την ομάδα αίματός του. Αντίθετα με αυτά που ισχυρίζεται η Εκκλησία, κατά την Ψυχιατρική η ομοφυλοφιλία δεν είναι κάτι που κάνεις, είναι κάτι που είσαι.

Είναι λοιπόν αδύνατο να περιμένει κανείς οι ομοφυλόφιλοι να «αλλάξουν» τη σεξουαλική τους προτίμηση παίρνοντας απλά μιαν απόφαση. Το μόνο που μπορούν να καταφέρουν με μεγάλη προσπάθεια και όχι πάντα με επιτυχία, είναι να καταπνίγουν και να κρύβουν τα συναισθήματά τους. Η πίεση που θα ασκηθεί πάνω τους είτε από το περιβάλλον είτε από αυτούς τους ίδιους για να «αλλάξουν», μπορεί να έχει δραματικές συνέπειες στην ψυχική τους ισορροπία. Παρόμοιες με αυτές που θα εμφανίζονταν σε έναν ετεροφυλόφιλο που θα αναγκάζονταν να έχει δια της βίας αποκλειστικά ομοφυλόφιλες σεξουαλικές σχέσεις υπό την πίεση εξωτερικών ή εσωτερικών αιτίων.

Ενώ λοιπόν η Ψυχιατρική προτείνει στους ομοφυλόφιλους να εκφράσουν τα συναισθήματά τους για να έχουν μια ψυχικά ισορροπημένη ζωή όσα χρόνια ζήσουν πάνω στη γη, η Εκκλησία τους προτρέπει να μην το κάνουν με κανένα τρόπο και να σηκώσουν τον «σταυρό του μαρτυρίου τους» (όπως επί λέξει είπε ο προηγούμενος Πάπας), για να ζήσουν καλά στην επόμενη. Διαλέγετε και παίρνετε.