του e-lawyer

Οι αποφάσεις που εξέδωσε το Πολυμελές Πρωτοδικείο Ρόδου για το κύρος των δύο γάμων ομοφύλων της Τήλου είναι γραμμένες πολύ προσεκτικά, με επιχειρήματα που ενδεχομένως θα  γοητεύσουν τους νομικούς και ίσως δυσκολεύσουν το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου να καταδικάσει την Ελλάδα. Οι δικαστές κραυγάζουν: «Είμαστε δικαστές, δεν είμαστε νομοθέτες»!

Δεν ζητήθηκε όμως από τους δικαστές αυτούς να νομοθετήσουν. Τους ζητήθηκε να εφαρμόσουν την αρχή της ισότητας, το συνταγματικό δικαίωμα στο γάμο και την Ευρωπαϊκή Σύμβαση των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου. Όλα αυτά κατισχύουν του Αστικού Κώδικα, ο οποίος δεν ορίζει το φύλο ως κριτήριο για την τέλεση γάμου.

Οι δικαστές της Ρόδου επικαλούνται έναν ορισμό του γάμου του ρωμαίου νομοδιδάσκαλου Μοδεστίνου, ο οποίος μιλά για «ένωση άνδρα και γυναίκας». Βέβαια, οι ρωμαίοι νομοδιδάσκαλοι θεωρούσαν τις γυναίκες και τους δούλους αντικείμενα - δεν είναι δυνατόν να τους επικαλούμαστε ως ισχύον δίκαιο. Αλλά και πέραν αυτού, ο συγκεκριμένος ορισμός δεν απαγορεύει άλλες μορφές γάμου. Όπως δεν απαγορεύει άλλες μορφές γάμου και το σχετικό με το γάμο άρθρο 12 της Ευρωπαϊκής Σύμβασης των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου, που αναφέρεται σε «άνδρες» και «γυναίκες» νόμιμης ηλικίας (με σκοπό να τονίσει ότι δεν επιτρέπονται γάμοι στους οποίους το ένα μέρος είναι ανήλικο). Η Ευρωπαϊκή Σύμβαση κατοχυρώνει το ανθρώπινο δικαίωμα στο γάμο και δεν το περιορίζει στον ετερόφυλο γάμο, καθώς δεν περιέχει απαγόρευση ή αποκλειστική διατύπωση.

Αναφέρουν επίσης οι δικαστές ότι στο γνωστό πρόσφατο νομοθέτημα για το Σύμφωνο Ελεύθερης Συμβίωσης ο νομοθέτης διατύπωσε ρητά την ετεροφυλία ως προϋπόθεση σύναψης του Συμφώνου. Άρα, συμπεραίνουν, θα ήθελε να ισχύει η ίδια προϋπόθεση και για τον πολιτικό γάμο (που βέβαια θεσπίστηκε το 1982). Αλλά ούτε κι αυτό στέκει. Ο δικαστής δεν μπορεί να επικαλείται μια προδήλως αντισυνταγματική διάταξη ως επιχείρημα για μια αντισυνταγματική ερμηνεία μιας εντελώς διαφορετικής περίπτωσης. Οι δικαστές οφείλουν να μην εφαρμόζουν διατάξεις που είναι αντίθετες στο Σύνταγμα. Το αναφέρει το ίδιο το Σύνταγμα!

Οι δικαστές προασπίζονται βέβαια το συνταγματικά κατοχυρωμένο δικαίωμα στη σεξουαλική ελευθερία. Ξεχνούν όμως ότι ο διαφορετικός σεξουαλικός προσανατολισμός δεν είναι πια μια υπόθεση «ιδιωτικής ζωής». Δεν αναφέρουν την απόφαση 3490/2006 του Συμβουλίου της Επικρατείας, η οποία ξεκαθαρίζει ότι η ομοφυλόφιλη ερωτική επιθυμία αφορά μια υπαρκτή κοινωνική πραγματικότητα και την αντίστοιχη κοινωνική ομάδα, μία από τις πολλές που συνθέτουν μια ανοικτή και σύγχρονη δημοκρατική κοινωνία. Θεωρώντας λοιπόν ότι το Σύνταγμα προστατεύει μόνο τη σεξουαλική ελευθερία και κρίνοντας «ανυπόστατους» τους γάμους, οι δικαστές θεωρούν τελικά κοινωνικά «ανυπόστατη» τη δεδομένη κοινωνική πραγματικότητα. Κι αυτό ενώ το ανώτατο διοικητικό δικαστήριο της xώρας έχει κρίνει διαφορετικά.

Το αίτημα του γάμου ομοφύλων, πέρα από τη ρύθμιση περιουσιακών και άλλων δικαιωμάτων των ομόφυλων ζευγαριών, σχετίζεται με τη μετάβαση από την προστασία της ιδιωτικής ερωτικής δραστηριότητας στην αναγνώριση της ομοφυλόφιλης επιθυμίας ως μιας σεβαστής κοινωνικής κατάστασης. Ακόμη και σήμερα, η καθολικότητα των ανθρώπινων δικαιωμάτων φαίνεται ότι δεν έχει γίνει ούτε νομοθετικά και δικαστικά αποδεκτή! Ο αγώνας για την αναγνώριση του γάμου ομόφυλων είναι στην ουσία ένας αγώνας για την αναγνώριση της ανθρώπινης ιδιότητας για όσους και όσες δεν ακολουθούν τον κυρίαρχο σεξουαλικό προσανατολισμό.

---

Διαβάστε ακόμη

- Το πλήρες κείμενο της απόφασης του Πολυμελούς Πρωτοδικείου Ρόδου για το γάμο των δύο γυναικών στην Τήλο (elawyer.blogspot.com)