Πώς ζουν οι οροθετικοί;
Αφιέρωμα: HIV/AIDS
του Πέρη Αποστολάκη
Κολλάς HIV. Μετά τι γίνεται; Πώς το ζουν οι ίδιοι οι οροθετικοί; Η έρευνα του 10% καταρρίπτει μύθους για την κοινωνική και ερωτική ζωή όσων ζουν με τον HIV.
ΜΕΤΑΞΥ ΖΩΗΣ ΚΑΙ ΘΑΝΑΤΟΥ ΥΠΑΡΧΟΥΝ ΜΟΝΟ 0,003 mm ΛΑΤΕΞ
Michael Stich Stiftung / Fotograf Oliver Lassen / michael-stich-stiftung.de
Το περιοδικό 10% διεξήγαγε την πρώτη εκτενή έρευνα σχετικά με τους οροθετικούς στη χώρα μας. 56 οροθετικοί απάντησαν σε καίρια ερωτήματα σχετικά με την ιατρική περίθαλψη, τις κοινωνικές σχέσεις τους και την ερωτική ζωή τους και πώς αυτά επηρεάζονται από το HIV.
Η πλειοψηφία (80%) όσων απάντησαν είναι ηλικίας 25-45 και πάνω από τους μισούς (59%) παίρνουν αγωγή ή βρίσκονται σε προγραμματισμένο διάλειμμα θεραπείας.
HIV & ερωτική ζωή
Επηρεάζει η οροθετικότητα την ερωτική ζωή; 4 στους 10 δηλώνουν ότι η ερωτική ζωή τους έχει επηρεαστεί αρκετά ή πολύ. Άλλος ένας στους 10, δηλώνει ότι αυτό που επηρεάζει την ερωτική τους δεν είναι το ίδιο το HIV αλλά οι παρενέργειες των φαρμάκων. Μόνο ένας στους 10 δηλώνει ότι δεν έχει επηρεαστεί καθόλου,
Η οροθετικότητα προκαλεί προβλήματα στη σεξουαλική ζωή σε αρκετούς αλλά όχι σε όλους, όπως φαίνεται από τις απαντήσεις. Οι τέσσερις στους δέκα οροθετικούς κάνουν λιγότερο σεξ ή κομπλάρουν στο σεξ από φόβο μην κολλήσουν κανέναν. Άλλοι δύο στους δέκα κάνουν λιγότερο σεξ εξαιτίας των παρενεργειών ή κάνουν μόνο περιστασιακό σεξ γιατί δεν θέλουν να αποκαλύψουν την οροθετικότητά τους. Οι υπόλοιποι τέσσερις δεν αντιμετωπίζουν κανένα πρόβλημα στη σεξουαλική τους ζωή λόγω οροθετικότητας.
Οι τέσσερις στους δέκα έχουν μόνιμο ερωτικό σύντροφο και μάλιστα στη συντριπτική πλειοψηφία τους (70%) ο σύντροφός τους δεν έχει HIV! Αυτό καταρρίπτει τον μύθο ότι από τη στιγμή που κολλήσεις HIV, ή θα μείνεις μόνος σου ή θα έχεις σχέση μόνο με άλλους οροθετικούς.
Όλοι όσοι έχουν μόνιμο ερωτικό σύντροφο τον έχουν ενημερώσει για την οροθετικότητά τους. Αντιθέτως, στις γνωριμίες της μιας βραδιάς σχεδόν κανείς δεν αποκαλύπτει την οροθετικότητά του (μόλις 4%). Οι 6 στους δέκα δεν το λένε ποτέ, ενώ οι 2 στους δέκα μόνο μερικές φορές.
Κανονικά, αυτή τη στάση θα έπρεπε να δικαιολογείται από αρνητικές εμπειρίες όταν το αποκάλυψαν. Ωστόσο όπως φαίνεται από τις απαντήσεις στην ερώτηση τι συνέβη όταν αποκάλυψαν στους περιστασιακούς ερωτικούς συντρόφους ότι έχουν HIV, στις περισσότερες περιπτώσεις οι αντιδράσεις ήταν θετικές. Τις περισσότερες φορές τους φέρθηκαν κανονικά, σαν να μην υπάρχει διάφορα ή ακόμη και αν σοκαρίστηκαν στη συνέχεια τους φέρθηκαν εντάξει. Ωστόσο, η πλειοψηφία (44%) δεν το λέει, ίσως επειδή φοβάται τις αρνητικές αντιδράσεις ή το να μαθευτεί παραέξω.
Όσον αφορά τη χρήση προφυλακτικού, οι επτά στους 10 οροθετικούς το χρησιμοποιούν πάντα, αλλά άλλοι δύο στους δέκα το χρησιμοποιούν μόνο τις περισσότερες φορές ή δεν το βάζουν εάν ο άλλος επιμείνει.
Το 10% θέλησε να μάθει πόσο ενημερωμένοι είναι οι οροθετικοί για την Προφύλαξη μετά την Έκθεση (ΠΜΕ), δηλαδή τα φάρμακα που μπορεί να πάρει κάποίος εάν εκτεθεί στον ιό προκειμένου να μη μολυνθεί. Η πλειοψηφία (82%) είναι ενήμερη, αλλά στις λίγες περιπτώσεις που έσπασε το προφυλακτικό, μόνο οι μισοί είπαν ότι είναι οροθετικοί προκειμένου να πάρει ο ερωτικός τους σύντροφος ΠΜΕ. Οι υπόλοιποι δεν μπόρεσαν ή δεν ήθελαν να πουν ότι είναι οροθετικοί.
HIV και κοινωνικές σχέσεις
Οι περισσότεροι οροθετικοί έχουν ανακοινώσει την οροθετικότητά τους σε στενούς φίλους και μέλη της οικογένειάς τους. Ελάχιστοι δεν το έχουν σε κανέναν. Σχεδόν σε όλες περιπτώσεις που το είπαν, οι αντιδράσεις ήταν θετικές, μετά από ένα αρχικό σοκ. Οι περισσότεροι φέρθηκαν φυσιολογικά, σαν να μην υπάρχει διαφορά, αλλά ακόμη και αυτοί που σοκαρίστηκαν στο τέλος φέρθηκαν εντάξει. Σε αρκετές περιπτώσεις, μάλιστα, η φιλία έγινε πιο στενή μετά την αποκάλυψη της οροθετικότητας.
Τα περισσότερα προβλήματα στις διαπροσωπικές σχέσεις λόγω οροθετικότητας παρουσιάστηκαν με εραστές και όχι με φίλους, συνεργάτες ή οικογένεια.
HIV και γιατροί
Επτά στους δέκα οροθετικούς που απάντησαν στην έρευνα δηλώνουν ότι οι γιατροί που τους παρακολουθούν τους ενημέρωσαν καλά ή αρκετά καλά για τη θεραπεία και τις εξετάσεις τους. Λίγοι είναι αυτοί που θεωρούν ότι η ενημέρωση από τους γιατρούς είχε ελλείψεις ή ενημερώθηκαν με τρόπο ακατανόητο.
Αντιθέτως, αρκετοί είναι αυτοί που δηλώνουν ότι υπάρχουν προβλήματα υποδομής στα ραντεβού τους με τον γιατρό τους. 3 στους δέκα αναφέρουν ότι είναι δύσκολο να μιλήσουν κατ’ ιδίαν με τον γιατρό τους όταν χρειάζεται επειδή μπαινοβγαίνει κόσμος, υπάρχει περίπτωση να τους διακόψουν ανά πάσα στιγμή ή είναι δύσκολο να κλείσουν προσωπικό ραντεβού μαζί του. Η πλειοψηφία πάντως (66%), δηλώνει ευχαριστημένη με τον χρόνο που τους διαθέτουν οι γιατροί και πολύ ή αρκετά ευχαριστημένοι από τη συμπεριφορά τους. Μόνο το 9% δηλώνουν αρκετά ή πολύ δυσαρεστημένοι με τον χρόνο που τους αφιερώνουν οι γιατροί.
Εκτός Μονάδας Ειδικών Λοιμώξεων, ωστόσο, τα πράγματα δεν είναι τόσο ρόδινα. Ένα σεβαστό ποσοστό οροθετικών (29%) αναφέρουν σοβαρά προβλήματα με το να κάνουν εγχειρήσεις ή εξετάσεις σε αντίθεση με το 27% που ανέφεραν ότι ποτέ κανείς γιατρός δεν τους αρνήθηκαν εξετάσεις ή εγχείρηση. Πολλοί (32%) είναι αυτοί που οι ίδιοι δεν αντιμετώπισαν οι ίδιοι πρόβλημα, αλλά γνωρίζουν προσωπικά άλλους που βίωσαν τέτοιες δύσκολες καταστάσεις.
Τέτοιες αντιδεοντολογικές συμπεριφορές από την πλευρά κάποιων γιατρών φαίνεται να δικαιολογούν τη στάση των περισσότερων οροθετικών να μην αποκαλύπτουν την οροθετικότητά τους όταν πηγαίνουν για εξετάσεις ή επεμβάσεις εκτός ΜΕΛ. Μόνο ο ένας στους δέκα το δηλώνει πάντα σε αντίθεση με το 25% που δεν το λέει ποτέ. Η συντριπτική πλειοψηφία (62%) λένε ότι είναι οροθετικοί μόνο εάν το κρίνουν απαραίτητο.