Το coming out βλάπτει σοβαρά την υγεία

Φτου & (δεν) βγαίνω!

 

Μερικές φορές, το να πούμε στους γονείς μας ότι είμαστε γκέι είναι λάθος. Μεγάλο λάθος!

του Λύο Καλοβυρνά

 

Λέμε και ξαναλέμε ότι το να αποκαλύψουμε στον περίγυρό μας ότι είμαστε γκέι είναι απελευθερωτικό, ανεβάζει την ψυχολογία μας, μας κάνει πιο αξιοπρεπείς και ήρεμους και δημιουργεί πιο γνήσιες και ειλικρινείς σχέσεις.

Ωραία και καλά όλα αυτά. Μόνο που δεν ζούμε σε μια ιδανική κοινωνία, αγγελικά πλασμένη. Το coming out δεν είναι πανάκεια που θεραπεύει πάσα νόσο και πάσα μαλακία. Μερικές φορές αντί να λύνει προβλήματα, δημιουργεί.

Μέσα από τη δουλειά μου ως σύμβουλος ψυχικής υγείας, έχω συναντήσει περιπτώσεις όπου το να κρύβεις την ομοφυλοφιλία σου από τους δικούς σου είναι αυτοκαταστροφικό. Όμως έχω δει και περιπτώσεις γκέι και λεσβιών που το είπαν και προκάλεσαν σοβαρά προβλήματα στη ζωή τους. Σε τέτοιες περιπτώσεις είναι προτιμότερο να κρυβόμαστε και να είμαστε ασφαλείς παρά να αποκαλυπτόμαστε και να κινδυνεύουμε.

Γι' αυτό είναι πολύ σημαντικό πριν κάνουμε coming out να σκεφτούμε μερικά πραγματάκια, ώστε να μην καταλήξουμε χειρότερα από πριν. Αυτό το άρθρο αναλύει τους βασικούς λόγους για τους οποίους είναι πιο έξυπνο να μην κάνουμε coming out στην οικογένεια μας.

1. Εξαρτιέμαι οικονομικά από τους γονείς μου;

Εάν βρίσκομαι ακόμα στην εφηβεία ή σπουδάζω και εξαρτιέμαι οικονομικά από τους γονείς μου, δεν είναι πάντα έξυπνο να τους αποκαλύψω ότι είμαι ομοφυλόφιλος.

Εάν έχω σοβαρούς λόγους να υποθέτω ότι έτσι και το μάθουν θα με πετάξουν από το σπίτι ή θα μου κόψουν τις σπουδές, τότε είναι πιο έξυπνο και ασφαλές να κάνω λίγη υπομονή ωσότου ενηλικιωθώ ή τελειώσω τις σπουδές μου και αποκτήσω περισσότερα εφόδια για να τα καταφέρω μόνος μου.

Από την άλλη, εάν οι δικοί μου μού κάνουν τον βίο αβίωτο και κοντεύω να τρελαθώ, τότε ίσως είναι πιο έξυπνο να κάνω coming out και να διαχειριστώ αλλιώς την πιθανή κρίση. Δεν θα είμαι ούτε ο πρώτος ούτε ο τελευταίος νέος που χρειάστηκε να σπουδάσει και να δουλέψει ταυτόχρονα. Η αξιοπρέπεια και η ανεξαρτησία έχουν το τίμημά τους.

Εάν βέβαια είμαι τριάντα χρονών μαντράχαλος κι ακόμα με ζουν οι δικοί μου, τότε το πρόβλημα δεν είναι η ομοφυλοφιλία μου και πώς θα τους το πω, αλλά η τεμπελιά και ο ωχαδερφισμός που με δέρνουν. Αν τα περιμένω όλα έτοιμα στο πιάτο και δεν ξεβολεύομαι, βρίσκοντας διάφορες δικαιολογίες, τύπου «Δεν βγάζω αρκετά λεφτά για να πιάσω το ρετιρέ που θέλω» ή «Αν μετακομίσω σε δικό μου σπίτι, θα στερηθώ κάποιες ανέσεις», τότε είμαι άξιος της μοίρας μου. Για κάποιους είναι πιο σημαντικό να φοράνε ακριβά ρούχα παρά να ζουν φυσιολογικά ως γκέι.

2. Είναι οι δικοί μου παρακλάδι των Ταλιμπάν;

Αν έχω την γκαντεμιά να έχω μεγαλώσει με φανατικά θρήσκους γονείς, ανεξαρτήτως θρησκείας, τότε το coming out ίσως δεν είναι έξυπνη λύση. Πολλοί χριστιανοί ή μουσουλμάνοι είναι τόσο κολλημένοι με τη θρησκεία τους που προτιμούν να δουν το παιδί τους κρεμασμένο παρά να υποχωρήσουν πιθαμή από τα δικά τους φανατικά πιστεύω.

Αν έχουμε γονείς που είναι φανατικά θρήσκοι, ίσως η πιο έξυπνη λύση είναι να τους αφήσουμε να ζουν τη ζωούλα τους κι εμείς να κάνουμε τη δική μας όσο πιο ανεξάρτητα γίνεται. Κομμένες οι πολλές παρτίδες, οι πολλές επαφές και τα πολλά λόγια. Καλύτερα να μας νομίζουν γαϊδούρια που τους κάνουμε πέρα παρά να υποστούμε την ψυχολογική βία και τους συναισθηματικούς εκβιασμούς έτσι και μάθουν ότι είμαστε ομοφυλόφιλοι.

Έτσι κι αλλιώς, και να τους το πούμε, πάλι σε αδιέξοδο θα καταλήξουμε, οπότε καλύτερα (πολύ) μακριά και (λίγο) αγαπημένοι. Σε ορισμένες περιπτώσεις άλλωστε κινδυνεύει και η σωματική μας ακεραιότητα, αφού οι φανατικά θρήσκοι προτιμούν να μας σκοτώσουν στο όνομα του θεού τους παρά να τους «ατιμάσουμε» με την «αμαρτία» μας.

3. Περνάει η οικογένειά μου κάποια σοβαρή κρίση;

Μπορεί οι γονείς μου να είναι μια χαρά άνθρωποι, αλλά αυτή την περίοδο να υπάρχει μια σοβαρή κρίση στο σπίτι: ένας θάνατος, σοβαρές οικονομικές δυσκολίες, απόλυση, ανεργία, αρρώστια. Πόσες δυσκολίες να φορτωθεί κανείς μεμιάς χωρίς να τα παίξει; Αφήστε να περάσει λίγος καιρός μέχρι να περάσει η κρίση και ύστερα κάντε κι εσείς το coming out σας, όταν οι γονείς σας θα έχουν την ψυχική ηρεμία να το επεξεργαστούν καλύτερα.

Από την άλλη, εάν η κρίση κρατάει χρόνια, κάποια στιγμή πρέπει κι εμείς να διεκδικήσουμε τη σειρά μας στην οικογένεια. Δεν μπορεί να είμαστε συνέχεια ο βλάκας που βάζει τους άλλους πάντα μπροστά.

4. Είναι οι γονείς μου τραμπούκοι;

Είναι καιρός να πάψουμε να πιστεύουμε το παραμύθι ότι η οικογένεια είναι ιερή και οι γονείς πάντα καλοί. Υπάρχουν γονείς καθάρματα, γονείς που το μόνο που κατάφεραν στη ζωή τους, εκτός από το να μας γεννήσουν, είναι να εφευρίσκουν τρόπους να μας κάνουν κακό.

Εάν οι γονείς μας μάς έχουν κακοποιήσει, ασκώντας μας ψυχική, λεκτική ή σωματική βία, δεν είναι έξυπνο να τους πούμε ότι είμαστε γκέι/λεσβίες. Ένας γονιός που χτυπάει το παιδί του, το μειώνει ή το ξεφτιλίζει είναι επικίνδυνος και καλά θα κάνουμε να πάρουμε αποστάσεις ασφάλειας. Και σε αυτή την περίπτωση ισχύει το «μακριά κι αγαπημένοι». Ή μάλλον, πιο σωστά, αφού δεν μπορούμε να είμαστε αγαπημένοι, τουλάχιστον ας είμαστε αρκετά μακριά για να μη μας φτάνει η βία τους.

5. Βλέπω τον περιπτερά πιο συχνά απ' ό,τι τους γονείς μου;

Μπορεί με τους γονείς μου να έχω σπάνιες και τυπικές επαφές. Να μένουν σε άλλη πόλη ή χώρα. Να μην είχαμε ποτέ στενές επαφές - ας όψεται και το μεγάλο μυστικό της ομοφυλοφιλίας που μας απομάκρυνε. Να έχουμε τσακωθεί και ψυχραθεί για άσχετους λόγους.

Σε τέτοιες περιπτώσεις, γιατί να κάνουμε coming out; Τι περιμένουμε να πετύχουμε; Έτσι κι αλλιώς, δεν έχουμε πραγματική σχέση μαζί τους. Πάνω σε ποιες ανύπαρκτες βάσεις να συνεννοηθούμε σε ό,τι αφορά την ομοφυλοφιλία μας; Αν είμαστε ήδη ξένοι με τους γονείς μας, ας τους αφήσουμε στην ευτυχισμένη άγνοιά τους κι ας φροντίσουμε κι εμείς τη δική μας ευτυχία ανεξάρτητα.

6. Έχει κάνει κάποιος από τους δικούς μου θητεία στο Δρομοκαΐτειο;

Έχει κάποιος από τους γονείς μου σοβαρά ψυχολογικά προβλήματα; Παίρνει ψυχοφάρμακα; Σε τέτοιες περιπτώσεις, είναι σημαντικό να καταλάβω ότι αυτός ο γονιός δεν μπορεί καλά καλά να φέρει βόλτα τη δική του ζωή, πόσο μάλλον να διαχειριστεί μια τόσο δύσκολη πληροφορία. Το να μην του το πω σημαίνει ότι προστατεύω και αυτόν αλλά και μένα. Ίσως στο μέλλον, σε καλύτερες συνθήκες, να μπορέσω να του μιλήσω πιο ανοιχτά.

7. Είμαι εγώ ο γονιός του γονιού μου;

Κάποιοι γονείς είναι γονείς μόνο στη θεωρία. Στην πράξη, φορτώνουν τις δικές τους ευθύνες στα παιδιά τους. Σε αυτή την περίπτωση, το παιδί έχει τη συναισθηματική φροντίδα της οικογένειας και ο γονιός στηρίζεται πάνω του, ανεξάρτητα από την ηλικία του γονιού και του παιδιού.

Το να είμαστε εμείς γονιός του γονιού μας δεν είναι απαραίτητα λόγος να του κρύψουμε την ομοφυλοφιλία μας. Απλώς, πρέπει να είμαστε προετοιμασμένοι ότι ακριβώς όπως τον φροντίζαμε μέχρι τώρα, έτσι θα χρειαστεί να τον φροντίσουμε να διαχειριστεί την καινούργια αυτή πληροφορία. Έχουμε το κουράγιο; Έχουμε τον χρόνο; Το θέλουμε πραγματικά; Αν απαντήσουμε καταφατικά, τότε μπορούμε φυσικά να του το πούμε.

8. Είναι ο γονιός μου με το ένα πόδι στον τάφο;

Το να κοντεύω να χάσω τον γονιό μου, είτε λόγω αρρώστιας είτε λόγω γηρατειών, δεν είναι απαραίτητα λόγος να μην του πω ότι είμαι γκέι/λεσβία. Αντίθετα, μπορεί να είναι μια πολύ καλή ευκαιρία να έρθουμε πιο κοντά τώρα που πλησιάζει το τέλος, να ξεκαθαρίσουμε τη σχέση μας.

Ωστόσο, εάν μέχρι τώρα έχω φροντίσει με φοβερή επιμέλεια να του το κρατήσω κρυφό και έχω σοβαρούς λόγους να υποψιάζομαι ότι δεν θα μπορέσει να διαχειριστεί μια τέτοια πληροφορία στο λίγο διάστημα που του μένει, ίσως είναι πιο έξυπνο να συνεχίσω να του το κρύβω.

9. Είναι ο γονιός μου μια εκκολαπτόμενη Μάρθα Βούρτση;

Ειδικά στην Ελλάδα, λατρεύουμε το μελόδραμα. Όχι το σοβαρό δράμα, αλλά το ψευτοδράμα, τύπου «πάω να πέσω απ' το μπαλκόνι, καλέ κοίτα με που πέφτω» ή «με πιάνει η καρδιά μου, με χάνετε, α να χαθείς παλιόπαιδο που δεν νοιάζεσαι αν ζω ή πεθαίνω».

Αν ο γονιός μας είναι του βαριού μελοδράματος, το να του πούμε ότι είμαστε γκέι/λεσβίες δεν θα του κάνει ιδιαίτερο κακό. Μπορεί όμως να κάνει σ' εμάς. Ίσως να μην έχουμε το κουράγιο για απανωτά τρίπρακτα με τον γονιό μας πρωταγωνιστή να ωρύεται, να κλαίγεται και να χτυπιέται, σαν σε κακοπαιγμένη αρχαία τραγωδία. Ο γονιός μας μπορεί και να μας ευγνωμονεί για το καινούργιο σενάριο «Mάνα πούστη κουράγιο!», αλλά έχουμε την όρεξή του;

10. Είναι ανώφελο να περιμένουμε από τους γονείς μας να αλλάξουν.

Παρομοίως, είναι ανώφελο να περιμένουν εκείνοι ν' αλλάξουμε εμείς. Με μερικούς γονείς δεν θα μπορέσουμε ποτέ να κάνουμε χωριό, για διάφορους λόγους. Είναι θλιβερό, αλλά είναι προτιμότερο από το να αλληλοκαταστραφούμε.

Και ο αντίλογος...

Μερικές φορές, εμείς οι γκέι και οι λεσβίες έχουμε οι ίδιοι μεγαλύτερο πρόβλημα με την ομοφυλοφιλία μας απ' ό,τι οι γονείς μας. Περιμένουμε να γίνει πυρηνική καταστροφή έτσι και τους το πούμε, αλλά τελικά, όταν έρθει η ώρα που φοβόμαστε, το παίρνουν πολύ ήρεμα ή κάποια στιγμή το συνηθίζουν, ακόμα και αν στην αρχή δυσκολευτούν.

Ας μη ρίχνουμε όλα τα προβλήματα στους δικούς μας. Μερικές φορές βολευόμαστε με τη δικαιολογία ότι, αν τους το πούμε, θα δημιουργηθούν προβλήματα. Όμως προβλήματα δημιουργούνται και τώρα που δεν τους το λέμε.

Ας δούμε πρώτα εμείς πόσο εντάξει, πραγματικά εντάξει, είμαστε με την ομοφυλοφιλία μας και μετά βλέπουμε πώς θα κουλαντρίσουμε τους γονείς μας.