Άμα σε βλέπουν, θα σε συνηθίσουν
Φτου & βγαίνω
Δεν είχα πρόβλημα που ήμουν γκέι. Με άγχωνε το παραπέρα. Πώς ζεις όντας γκέι;» αναρωτιέται ο εικοσιπεντάχρονος Νικήτας από την Καλαμάτα.
του Δημήτρη Αγγελίδη
Είναι 25 χρονών, από την Καλαμάτα, άουτ, υπέρ της βίας όταν η περίσταση το απαιτεί, κατά της βίας σε κάθε άλλη περίπτωση. Είναι εργαζόμενος φοιτητής Ψυχολογίας στο Καποδιστριακό. Είναι πολιτικοποιημένος και ακτιβιστής. Ο Νικήτας Ζαφείρης μιλά στο Φτου και Βγαίνω του 10%.
Ήμουν 17 και είπα ότι δε θα κάθομαι να κρύβομαι μέσα σε τέσσερις τοίχους. Με πολλή ταραχή, με πολύ άγχος, με μεγάλο φόβο, κυκλοφορούσα κανονικά, χέρι χέρι, ήδη με το πρώτο παιδί που έκανα κάτι. Δεν το έκανα επιδεικτικά, καθόλου. Δεν είμαι από τους ανθρώπους που φιλιούνται όπου βρεθούν κι όπου σταθούν. Ήθελα απλά να νιώσω άνετα, να μην πιεστώ να συγκρατηθώ. Γιατί έτσι χαλάνε και οι σχέσεις. Άμα είσαι συνέχεια μαζεμένος, πώς θα χαλαρώσεις;
Είμαι κατά της βίας γενικά, αλλά καμιά φορά τα πολλά λόγια είναι φτώχεια. Η πρώτη φορά που πλακώθηκα στο ξύλο ήταν στο σχολείο, μ' ένα κολλητό του αδερφού μου που με φώναζε πούστη. Μια μέρα τσακωνόμασταν και μπήκε στη μέση να μας χωρίσει η δική μου κολλητή, που είναι μισή Γερμανίδα. «Μη μιλάς κι εσύ παλιογερμαναρού», της έκανε. Μου ανέβηκε το αίμα στο κεφάλι κι έπεσα πάνω του. «Άμα με ξαναπείς εμένα πούστη και τη φίλη μου παλιογερμαναρού, θα σου γαμήσω ό,τι έχεις και δεν έχεις». Μιλάμε για ξύλο! Από τότε, όποτε με έβλεπε, ήμασταν καλημέρα – καλησπέρα.
Ήμουν από τα γουίρντοζ της τάξης, από τα παιδιά που περιφερόντουσαν στο προαύλιο μες στα μαύρα κι ακούγανε μουσική στο γουόκμαν και δε συμμετείχαν σ' ό,τι γινόταν. Από μικρός έκανα παρέα με κοπέλες παρά με αγόρια, μου άρεσε το βόλεϊ και όχι το ποδόσφαιρο, δεν ήμουν καθόλου κοινωνικός. Ούτε ένιωθα να μου λείπει κάτι. Ήμουν πολύ αντιδραστικός, κι ακόμα είμαι. Δεν μου αρέσουν οι αγέλες. Δεν είχα ποτέ την ανασφάλεια μη δε με κάνουν παρέα οι περισσότεροι. Μου έφτανε να έχω λίγα άτομα• οι υπόλοιποι δεν με αγγίζουν.
Δεν είμαι μόνο γκέι. Είμαι εργαζόμενος, είμαι φοιτητής, θα γίνω συνταξιούχος. Μ' ενοχλεί ο σεπαρατισμός που υπάρχει στα κινήματα.
Δεν είχα πρόβλημα που ήμουν γκέι. Οι ορμές είναι το εύκολο της υπόθεσης. Καυλώνεις με κάτι, ξέρεις τι σου αρέσει, δε θέλει πολλή σκέψη. Εμένα με άγχωνε το παραπέρα. Πώς ζεις όντας γκέι; Το μεγάλο μου πρόβλημα είναι ότι δεν είχα κάποιον να μου μοιάζει, να μπορώ να ταυτιστώ. Και δεν υπήρχε και κανείς να ρωτήσω πέντε πράγματα, το θέμα ήταν ταμπού. Οι μόνοι γκέι που ήξερα ήταν στην τηλεόραση ο Ζαχαράτος και ο Μαρίνος και το αμερικάνικο Queer as Folk – κατέβαινα στο υπόγειο να το δω κρυφά στις τρεις τη νύχτα που το βάζανε και την άλλη μέρα στο σχολείο ήμουνα σα ζόμπι. Με τρόμαζε αυτή η σειρά, φοβόμουν μήπως η ζωή μου καταλήξει όλο κλαμπ και χαπάκια. Η μόνη μου διέξοδος ήταν να πηγαίνω στο βίντεο κλαμπ και να βρίσκω κάτι γκέι ρομαντικές ταινίες των '80s, που ήταν πιο ρεαλιστικές.
Πρώτη φορά μίλησα για μένα στα 17, στην κολλητή μου στο σχολείο. Μου είπε πρώτα αυτή πως ήταν λεσβία και στο καπάκι της μίλησα κι εγώ. Το αστείο είναι πως από τα εφτά άτομα που κάναμε στενή παρέα στο σχολείο, έχουμε βγει μέχρι τώρα γκέι τα τρία αγόρια και η μία κοπέλα. Η παρέα ήταν μεγάλη βοήθεια εκείνη την περίοδο, αλλά η μοναξιά στον ερωτικό τομέα χτύπαγε κόκκινο. Αγόρια και κορίτσια σχεδίαζαν πώς θα χάσουν την παρθενιά τους, το ξενοδοχείο που μέναμε στην εφταήμερη είχε γίνει μπουρδελοξενοδοχείο, κι εγώ ένιωθα στην απέξω. Δεν ήταν μόνο το σεξ. Ο μεγαλύτερος καημός μου ήταν ότι ήθελα να ερωτευτώ. Δεν είχα βρει κανένα να κάνω σχέση να δω κι εγώ πώς είναι. Σκεφτόμουν ότι έτσι είναι τα πράγματα, ότι οι γκέι θα 'ναι μόνοι τους μια ζωή. Ακόμα και τώρα πιστεύω ότι δύσκολα κρατάνε οι γκέι σχέσεις, δεν μπορώ να βγάλω από το μυαλό μου την εντύπωση που είχα σχηματίσει τότε.
Άμα σε βλέπουν, θα σε συνηθίσουν. Άμα δε σε βλέπουν, ό,τι και να κάνεις θα είσαι γι' αυτούς ένα στερεότυπο.
Εκείνη τη χρονιά είχα την πρώτη εμπειρία μου. Αυτός ήταν 24, έμενε στην Αθήνα και ήταν σχετικά άουτ. Ήταν στην παρέα της κολλητής μου και μου τον γνώρισε. Κολλήσαμε, αλλά το σεξουαλικό το πήγαμε λάου λάου. Το πρώτο φιλί το δώσαμε την τρίτη ημέρα. Να φανταστείς ότι μ' έπιασε νευρικό γέλιο. Ένιωθα έλξη, ήθελα, αλλά δεν μου κολλούσε η εικόνα, δεν την είχα συνηθίσει. Βέβαια, όταν νιώθεις κάτι δυνατά, υπερισχύει και μετά καταλαβαίνεις ότι έχεις μεγαλοποιήσει τα πράγματα. Μετά την πρώτη φορά, είπα, αυτό ήταν; Έφυγαν όλοι οι φόβοι. Όσο περισσότερο μαθαίνεις τον άλλο, τόσο περισσότερο απομυθοποιείς τα πράγματα και προχωράς.
Στη μάνα μου το 'πα λίγο αργότερα, στα 18, αφού έφυγα από το σπίτι. Είχα περάσει σε σχολή στο Ρέθυμνο, και το επόμενο καλοκαίρι γύρισα στην Καλαμάτα περιμένοντας μεταγραφή στην Αθήνα. Τότε της το είπα. Ήταν ένας κλασικός μονόλογος: «θέλω να σου πω κάτι, δε θέλω ν' αντιδράσεις άσχημα, μπούρου μπούρου, είμαι γκέι». Μου έκανε «οκέι», έβγαλε και ρίμα. Το πρώτο που τη ρώτησα ήταν αν ντρέπεται για μένα. Μου είπε «όχι βέβαια». Μ' έπιασαν τα ζουμιά. Κι άρχισε τις ερωτήσεις: «τι κάνετε»; «ποιοι είστε»; «ποιο λαϊφστάιλ έχετε»; Είχε τελείως στερεοτυπικές αναφορές. Στην αρχή αυτές οι κουβέντες ήταν πολύ άβολες αλλά με τον καιρό καταφέραμε να μιλάμε πολύ ανοιχτά. Της λέω εγώ πέντε πράγματα, μου λέει αυτή άλλα πέντε. Είναι κάτι που πρέπει να κάνουν όλοι, όχι μόνο οι γκέι, γιατί έτσι ανακαλύπτεις τον άνθρωπο που σε γέννησε.
Μετά το κάμινγκ άουτ στη μάνα μου, εκεί που περίμενα ότι όλα θα καλυτερεύσουν, μ' έπιασε κρίση. Έγινα τελείως ντράμα κουίν. Σε κάθε ευκαιρία, πετούσα κάτι για το γκέι θέμα, κόλλαγε δεν κόλλαγε. Άρχισα να βάζω σκουλαρίκια, να βάφω τα μαλλιά μου, να ντύνομαι σα ρέμπελο. Το φόρεσα το γκέι κομμάτι πάρα πολύ. Όχι στερεοτυπικά, το αντίθετο θα σου 'λεγα. Αλλά το πήρα σα δικαιολογία – ότι μπορούσα πια να υποστηρίξω τη διαφορετική εμφάνιση. Κι ενώ έτρωγα κράξιμο, ένιωθα ότι έχω την ελευθερία να κάνω πράγματα που οι στρέιτ δεν τολμούσαν.
Απ' όταν ήμουν στη σχολή στο Ρέθυμνο, πήρα την απόφαση να είμαι άουτ. Είχα κάνει την αρχή με το παιδί, είχα φύγει κι απ' το σπίτι, δε μου πήγαινε να κρύβομαι. Συμμετείχα σε μια αριστερή ομάδα, την Πρωτοβουλία Γένοβα, και, μαζί με μια άλλη κοπέλα, διοργανώναμε εκδηλώσεις με γκέι θεματολογία. Όταν ήρθα στην Αθήνα, συνέχισα στη Γένοβα κι ύστερα δημιουργήσαμε με άλλα παιδιά μια γκέι ομάδα, την ΠΟΕΚ. Σημαίνει Πρωτοβουλία Ομοφυλόφιλων Ενάντια στην Καταπίεση κι ήμασταν η μοναδική ομάδα που έβγαινε με ΛΟΑΤ πανό και συνθήματα σε πορείες. Μας θεωρούσαν γραφικούς, αλλά πιστεύαμε πολύ στην ορατότητα. Πηγαίναμε, για παράδειγμα, στο πανεκπαιδευτικό συλλαλητήριο, φωνάζαμε για τους φοιτητές, αλλά λέγαμε επίσης πως ήμασταν γκέι και λεσβίες φοιτητές και φοιτήτριες. Γιατί τότε, ενάμιση χρόνο πριν το πρώτο Άθενς Πράιντ στην Κλαυθμώνος, παρόλο που υπήρχε κινητικότητα στα γκέι θέματα, δεν υπήρχε ορατότητα. Πόσο βοηθούσε να βλέπεις δυο φορές το χρόνο στα τηλεοπτικά πάνελ τον Τσαμπρούνη, τη Βλάμη και το Βαλλιανάτο, πάντα μαζί μ' ένα παπά κι ένα ψυχολόγο; Kατά τη γνώμη μου, δεν προχωρούσαν πολύ τα πράγματα στο κίνημα μ' αυτή τη μορφή ορατότητας, έπρεπε να βγούμε στο δρόμο. Γι' αυτό άλλωστε ασχολούμαι τώρα με μια νεοσύστατη ομάδα νέων, την Colour Youth, που διεκδικεί βασικά δικαιώματα και προτείνει νέους τρόπους ορατότητας, κάτι αναγκαίο για την LGBTQ νεολαία.
Δεν είμαι μόνο γκέι. Είμαι εργαζόμενος, είμαι φοιτητής, θα γίνω συνταξιούχος. Και λόγω καταγωγής είμαι μισός ξένος. Μ'ενοχλεί ο σεπαρατισμός που υπάρχει στα κινήματα – οι μετανάστες για τους μετανάστες, οι γκέι για τους γκέι, οι εργάτες για τους εργάτες, χωρίς επικοινωνία μεταξύ τους. Θεωρώ υποκρισία που οι Έλληνες, ενώ είναι κατεξοχήν μεταναστευτικός λαός, ξαφνικά το γυρίζουν και κράζουν τους μετανάστες. Είναι δυνατόν να 'χω συγγενείς που φύγανε στη Γερμανία και στην Αυστραλία και να βλέπω το γείτονά μου να μη θέλει τα παιδάκια του να κάνουν παρέα με τα παιδάκια των μεταναστών; Μ' ενοχλεί που βλέπω πολλούς γκέι να είναι ρατσιστές. Δεν μπορώ να καταλάβω ένα νέο ομοφυλόφιλο που κράζει ένα μετανάστη. Από τη στιγμή που εμείς αντιμετωπίζουμε ρατσισμό, δεν πρέπει να είμαστε πιο ευαισθητοποιημένοι; Οι γκέι πρέπει να ψάχνονται σ' αυτά τα θέματα. Δεν μπορείς να είσαι επιλεκτικός στο πού θα είσαι ανοιχτόμυαλος.
Σε ανθρώπους που είναι ομοφοβικοί, άμα τους πεις ότι είσαι γκέι, αρχίζουν να το σκέφτονται το θέμα λίγο διαφορετικά. Γιατί την ομοφοβία τη μαθαίνει κανείς από παιδί και την αναπαράγει χωρίς να σκέφτεται τον αντίκτυπο που έχει. Σαν τη λέξη «μαλάκας» που μαθαίνουν τα μικρά στο δημοτικό και τη λένε χωρίς να καταλαβαίνουν τι σημαίνει. Πρέπει να εκπαιδεύουμε τους ανθρώπους, κι ας καταντάει κουραστικό. Άμα σε βλέπουν, θα σε συνηθίσουν. Άμα δε σε βλέπουν, ό,τι και να κάνεις θα είσαι γι' αυτούς ένα στερεότυπο.
