Από το it's a man's man's world του James Brown μέχρι τον Bugs Bunny και τις sit-coms του '80, από τις ταινίες του Rambo μέχρι την Eurovision και τις θεατρικές παραστάσεις ανά τον κόσμο, η τέχνη μας έχει δώσει πολλά δείγματα στερεοτυπικής, μισογυνίστικης και ομοφοβικής ματιάς. Τι γίνεται όμως όταν τα στερεότυπα του τότε κλειδώνονται σε αρχεία, οι μπομπίνες καταστρέφονται η μία μετά την άλλη και οι στίχοι θάβονται σε χρονοντούλαπα;

Απο την Μελίτα Σκαμπώ

Η τέχνη γεννιέται μέσα απο την κοινωνία και το αντίστροφο. Οταν όμως μιλάμε για την κοινωνία, δεν αναφερόμαστε πάντα σε κάτι αυθαίρετο, χωρίς υπόσταση και παλμό. Η κοινωνία είναι όλα όσα είμαστε και ζούμε. Είμαστε εμείς που, μέσα απο το πέρασμα των χρόνων, διαμορφωνόμαστε και διαμοιραζόμαστε τις σκέψεις, τα όνειρα και τους στόχους μας. Κατά συνέπεια, η τέχνη δεν είναι κάτι αποκολλημένο απο την κοινωνία. Είναι το συμπλήρωμα του συνόλου μας.

Ανασκάπτοντας το πρόσφατο παρελθόν μπορούμε να παρατηρήσουμε μελανά σημεία στις κοινωνίες και κατ'επέκταση στην τέχνη. Τραγούδια που κανονικοποιούν την δουλεία όπως το Brown Sugar των Rolling Stones, ταινίες και τηλεοπτικές εκπομπές όπως το Animal House και το The Benny Hill Show που προτείνουν τον σεξισμό ως νόρμα, cartoons και παιδικές σειρές της Disney που διαχωρίζουν ομοφοβικά την αρρενωπότητα και τη θυληκότητα, αλλά και σαπουνόπερες όπως η Δυναστεία που προβάλλουν την γυναικεία πραγματικότητα μέσω του σεξ.

Ετσι λοιπόν, έχουμε ένα παρελθόν που αντιτίθεται με όλα όσα έχουμε παλέψει ως σήμερα και πολλοί απο εμάς βιαζόμαστε να το ρίξουμε στο πηγάδι. Φυσικά και τα είδωλα της τέχνης του τότε δεν έχουν θέση στο σήμερα και η αντανάκλαση τους δεν χωρά στις ανθρωπιστικές πραγματικότητες που έχουμε κατακτήσει -υπάρχει όμως μια παγίδα. Σε αυτό μας το λαχάνιασμα να προλάβουμε τις ζημιές που αυτό το παρελθόν έχει κάνει, ξεχνάμε πως εκείνο που επιχειρούμε να θάψουμε είναι το άλμα που μας βοήθησε να υπάρχουμε στο τώρα.

Εξοστρακίζοντας αυτά τα σημεία της τέχνης στο αχανές διάστημα της λήθης, χάνουμε την ευκαιρία να έχουμε μια πολύτιμη πηγή πληροφοριών που μπορεί να μας κάνει ακόμα πιό επίκαιρους. Αντιλαμβανόμενοι το πώς και το γιατί και αποφεύγοντας αφορισμούς, έχουμε έναν ισχυρό σύμμαχο για να μας συμβουλεύει στους νέους μας στόχους.

Η κοινωνία του 2020 διαφέρει απο εκείνη του 1980 όμως κάποια στιγμή, η εποχή μας θα πάρει κι αυτή με τη σειρά της τον δρόμο που πήραν όλες οι προηγούμενες εποχές. Είναι λογικό να θελήσουμε να γίνουμε παράδειγμα προς μελέτη για τους ανθρώπους του μέλλοντος που θα είναι ακόμη πιο επίκαιροι απο εμάς. Για να μπορέσει όμως το μέλλον να είναι επίκαιρο χρειάζεται να κατανοούμε τα σημερινά μας λάθη, όπως ακριβώς χρειάζεται να κατανοήσουμε και τα λάθη του παρελθόντος.