Η γνώμη του 10%

του Λύο Καλοβυρνά

---

Βλάβη προκαλώ είτε πράττοντας είτε μην πράττοντας. Γι' αυτή την αμαρτία παράλειψης θαρραλέων πράξεων εγκαλώ τους διανοητές και τους πολιτικούς της Ελλάδας.

---

Στο τελευταίο W/E της Ελευθεροτυπίας η Αθηνά Γκόρου παίρνει συνέντευξη από τον Νικήτα Κακλαμάνη χωρίς να μασά τα λόγια της:

Μια κι εσείς, όπως ισχυρίζεστε, δεν είστε ψευτοδημοκράτης και ψευτοαστός, θα ήθελα να σας ρωτήσω το εξής: Προ καιρού δύο ομοφυλόφιλοι πολιτικοί από τη Γερμανία παντρεύτηκαν, ενώ και στη Βρετανία και τη βόρεια Ευρώπη πολλοί πολιτικοί παραδέχονται δημοσίως ότι είναι γκέι. Σας βρίσκουν σύμφωνο η δημοσιοποίηση και ο γάμος;

«Οι ενήλικοι είναι ελεύθεροι να επιλέγουν τον τρόπο ζωής τους. Το τυπικό δεν με ενδιαφέρει, ούτε ασχολήθηκα ποτέ.»
Γιατί κανείς έλληνας πολιτικός δεν έχει δηλώσει ότι είναι ομοφυλόφιλος; Όλοι στρέιτ είναι στο κοινοβούλιο;
«Να πάτε να τους ρωτήσετε.»
Εσείς θα το δηλώνατε δημόσια;
«Δεν ασχολούμαι με την προσωπική ζωή του διπλανού μου, ούτε καν αυτού στο διπλανό διαμέρισμα. Δεν αφορά κανέναν».

Τον τελευταίο μήνα σημειώθηκαν πολλές αυτοκτονίες γκέι εφήβων στις ΗΠΑ. Πιθανότατα και στην Ελλάδα να συμβαίνουν τέτοιες αυτοκτονίες, αλλά αφενός οι αυτοκτονίες υποαναφέρονται στη χώρα μας, λόγω του κοινωνικού στιγματισμού, αφετέρου είναι λιγότερο πιθανό να αναφερθεί η ομοφυλοφιλία ως αιτία. Πάντως το ότι τα γκέι παιδιά περνάνε δυσκολότερη εφηβεία, με υψηλότερα ποσοστά αυτοκτονιών, έχει αποδειχθεί μέσα από επιστημονικές έρευνες σε πολλές χώρες.

Οι αυτοκτονίες οδήγησαν ένα φίλο μου ν' αναρωτηθεί στον τοίχο του: «Πόσοι έφηβοι/ες γκέι και λεσβίες πρέπει να αυτοκτονήσουν ακόμη για να κάνουν coming out οι άνθρωποι του πνεύματος; Ο [τάδε διάσημος και καταξιωμένος Έλληνας συγγραφέας] τι περιμένει;» Στη συζήτηση που ακολούθησε πολλοί τον επέκριναν που ξεμπρόστιασε τον συγγραφέα (σιγά το νέο) επικαλούμενοι το απαραβίαστο της προσωπικής ζωής. Άλλοι πάλι του έδωσαν δίκιο, επειδή τα δημόσια πρόσωπα έχουν και δημόσιες ευθύνες. Ή έστω ηθικές υποχρεώσεις. Έχουν;

Το τι κάνω στην προσωπική μου ζωή δεν αφορά κανέναν, ακούμε συχνά. Ισχύει όμως; Δεν επηρεάζει η «προσωπική» ζωή ενός δημόσιου προσώπου τη δημόσια εικόνα του; Και με τη σειρά της, η δημόσια εικόνα δεν ασκεί επιρροές στην κοινωνία γενικότερα;

Το πόσο ιδιωτική είναι η «προσωπική ζωή» είναι συζητήσιμο ακόμη και νομικά, ειδικά όταν μιλάμε για πολιτικά πρόσωπα. Θ' αφήσω όμως τη νομική πλευρά κατά μέρος και θα πιάσω την ηθική. Είναι κοινός τόπος ότι γινόμαστε αυτοί που είμαστε μέσα από τη μίμηση και τον παραδειγματισμό. Γι' αυτό κόπτονται όλοι οι συντηρητικοί ταγοί για τα «κακά πρότυπα» από τα οποία «κινδυνεύουν» τα παιδιά μας. Επηρεαζόμαστε λοιπόν από πρότυπα και στερεότυπα από τα γεννοφάσκια μας.

Για τους γκέι της χώρας μας όλα τα πρότυπα είναι αρνητικά. Το γκέι παιδί καθώς μεγαλώνει, δεν έχει να προσβλέψει παρά στα διαδεδομένα, και εν πολλοίς άτοπα, αρνητικά στερεότυπα της ομοφυλοφιλίας: εμμονή στο σεξ, μοναξιά, κοινωνική απαξίωση, περιθώριο κ.ο.κ. Από πού να αντλήσει αυταξία ένα γκέι παιδί; Πώς να χτίσει μια θετική αυτοεικόνα, που θα το καθοδηγήσει στα βήματά του; Νομίζει πως όλοι οι γκέι γίνονται κομμωτές, στην καλύτερη περίπτωση. Ενώ αν γνωρίζει ότι υπάρχουν έλληνες ομοφυλόφιλοι βουλευτές, συγγραφείς, επιχειρηματίες κ.ο.κ., θα δει έμπρακτα ότι το μέλλον του προδιαγράφεται πιο ευοίωνο απ' όσο επιμένουν να παρουσιάζουν κάποιοι απολιθωμένοι κύκλοι.

Εδώ έγκειται η ευθύνη που έχουν τα δημόσια πρόσωπα: ποιούν ήθος. Δημόσιο ήθος. Μέσα από τις «προσωπικές» επιλογές τους δίνουν ένα γενικότερο στίγμα, προς μίμηση ή αποφυγή. Ποιο γκέι δημόσιο πρόσωπο στη χώρα μας έχει βγει να πει με παρρησία ότι είναι γκέι όχι με λόγια, αλλά ζώντας ανοιχτά ως ομοφυλόφιλος, ώστε με το παράδειγμά του να σταθεί φωτεινό πρότυπο για την υπόλοιπη κοινωνία; Μόνο ο Δημήτρης Παπαϊωάννου έρχεται στο νου. Οι υπόλοιποι/ες κάνουν την πάπια, στο ζωολογικό κήπο της «προσωπικής ζωής».

Από τους καλλιτέχνες που ασχολούνται μόνο με την τέχνη τους και δεν προβαίνουν σε βαρύγδουπες δηλώσεις για τα κοινά, περιμένω λιγότερα. Από τους πολιτικούς και τη διανόηση, αντιθέτως, που εκφέρουν γνώμη για την πορεία της κοινωνίας, το να αποσιωπούν την «προσωπική» τους ζωή είναι υποκριτικό. Διότι με τη στάση τους βλάπτουν.

Και εξηγώ τι εννοώ όταν λέω ότι βλάπτουν, με τη δυσμετάφραστη έννοια των αμαρτιών of commission or omission - διάπραξης ή παράλειψης. Βλάβη προκαλώ είτε πράττοντας είτε μην πράττοντας. Γι' αυτή την αμαρτία παράλειψης θαρραλέων πράξεων εγκαλώ τους διανοητές και τους πολιτικούς της Ελλάδας. Διότι κρυβόμενοι -και μάλιστα γελοιωδώς- πίσω από το φερετζέ της «προσωπικής ζωής» αφήνουν την κοινωνία εξίσου χάλια όπως τη βρήκαν.