Παιδιά, ομοφυλοφιλία και σεξουαλική διαπαιδαγώγηση: 18 βιβλία

Βιβλίο

Τι (πρέπει να) ξέρουν τα παιδιά για το σεξ; Με τόσο σεξ γύρω μας, οι έφηβοι είναι καλά ενημερωμένοι για το θέμα; Οι γονείς πώς (δεν) βοηθούν;

του Λύο Καλοβυρνά, αναδημοσίευση από το The Books' Journal

Το να πούμε ότι η εφηβεία είναι δύσκολη ηλικία περιττεύει. Για κάποιους εφήβους, ωστόσο, είναι ακόμη δυσκολότερη. Οι γκέι έφηβοι εμφανίζουν υψηλότερα ποσοστά αυτοκτονιών, όπως έχει αποδειχθεί μέσα από επιστημονικές έρευνες [1] σε πολλές χώρες. Σχετική έρευνα του Υπουργείου Παιδείας της Βόρειας Ιρλανδίας [2] βρήκε ότι τα παιδιά που είναι λεσβίες, γκέι ή τρανσέξουαλ έχουν:

• πέντε φορές περισσότερες πιθανότητες να χρειαστούν φάρμακα για κατάθλιψη·
• δυόμισι φορές περισσότερες πιθανότητες να προκαλούν αυτοτραυματισμούς·
• τουλάχιστον τρεις φορές περισσότερες πιθανότητες να κάνουν απόπειρα αυτοκτονίας.

Στην Ελλάδα δεν έχουν γίνει εκτενείς αντίστοιχες έρευνες ειδικά για τα ομοφυλόφιλα παιδιά, ενώ τα στατιστικά στοιχεία που αφορούν τις αυτοκτονίες είναι ελλιπή, καθώς οι αυτοκτονίες υποαναφέρονται λόγω του κοινωνικού στιγματισμού, πολύ δε περισσότερο οι περιπτώσεις αυτοκτονιών που οφείλονται σε κακοποίηση ή αποκλεισμό λόγω ομοφυλοφιλίας.

Παρόλ’ αυτά, σύμφωνα με τις υπάρχουσες ελληνικές έρευνες, τα ποσοστά εκφοβισμού εφήβων στα ελληνικά σχολεία είναι αυξημένα.[3] Η έρευνα που πραγματοποίησαν η καθηγήτρια του τμήματος Ψυχολογίας του Αριστοτέλειου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης Βασιλική Δεληγιάννη-Κουιμτζή και η επίκουρη καθηγήτρια του τμήματος Βρεφονηπιοκομίας ΑΤΕΙΘ Νατάσα Ψάλτη, στην πρωτοβάθμια εκπαίδευση το 8%-14% των μαθητών έχουν δεχτεί κάποιον τύπο εκφοβισμού από συμμαθητές τους, ενώ στη δευτεροβάθμια εκπαίδευση το ποσοστό κινείται στο 10%-13%. Οι 202 εκπαιδευτικοί που ρωτήθηκαν ανέφεραν πως το 68,5% των παιδιών στο δημοτικό δέχονται λεκτικό εκφοβισμό με τη μορφή κοροϊδίας (38,4% στη δευτεροβάθμια), το 45,1% είναι θύματα κοινωνικού αποκλεισμού (16% στη δευτεροβάθμια), 0% είναι δέκτες σεξουαλικών σχολίων (11,4% στη δευτεροβάθμια), 14% έχουν δεχθεί λεκτικό εκφοβισμό με τη μορφή διακρίσεων (10,9% στη δευτεροβάθμια), 29,7% των μαθητών είναι αποδέκτες σωματικής βίας (8% στη δευτεροβάθμια) και ποσοστό 14,8% έχουν δεχθεί εκφοβισμό με τη μορφή φημών που διαδίδονται (6,7% στη δευτεροβάθμια).[4]

Σύμφωνα με άλλη ελληνική έρευνα, λιγότερο από το 10% των εκπαιδευτικών αντιλαμβάνεται τον κοινωνικό αποκλεισμό που υφίστανται οι μαθητές τους, ενώ μόλις τρεις γονείς στους δέκα αντιλαμβάνονται ότι το παιδί τους βιώνει διακρίσεις στο σχολείο.[5]

Οι εν λόγω έρευνες δεν εξετάζουν συγκεκριμένα τις ομοφοβικές επιθέσεις που δέχονται οι γκέι έφηβοι, αλλά δε χρειάζεται κανένα νοητικό άλμα για να είμαστε βέβαιοι ότι οι γκέι έφηβοι είναι πολύ πιο ευάλωτοι σε τέτοιες διακρίσεις. Εξάλλου, το γκέι περιοδικό 10% λαμβάνει περίπου 15-25 τηλεφωνήματα και ημέιλ ετησίως από εφήβους που αντιμετωπίζουν σοβαρά προβλήματα αποδοχής από το περιβάλλον τους. Αρκετοί έφηβοι αναφέρονται και στην αυτοκτονία ως λύση, όπως δείχνουν τα παρακάτω ημέιλ:

«Παιδιά, εγώ είμαι έφηβος. Μόλις πριν λίγους μήνες έκλεισα τα 14 μου. Ξέρω εδώ και καιρό για την ομοφυλοφιλία μου, αλλά δεν έχω μιλήσει σε κανέναν ποτέ ως τώρα. Ειδικότερα τον τελευταίο καιρό έχω πέσει σε βαθιά κατάθλιψη. Όλοι με ενοχλούν και με κοροϊδεύουν στο σχολείο. Δεν κρύβω πως πολλές φορές μου έχει έρθει η τάση της αυτοκτονίας, αλλά δεν ξέρω τι να κάνω. Από την άλλη όμως σκέφτομαι και τους δικούς μου.. Αισθάνομαι πως είμαι ένα τίποτα και πως έχω αποτύχει σε αυτή τη ζωή..» Τάσος, 3 Νοεμβρίου 2010.

«3 koritsia sthn sxolh mou espasan ta pleura,maurisan ta matia mou kai me ekapsan me tsigaro epeidh eimai lesbia,h sxolh den tis timorise eipan pos eixan neura kai h psuxologos ths sxoleis den paradexetai ta ratsistika kinhtra,hthele mono na sigoureuth oti den yha tis mhnuso.» Lenia

Το 2009 ένας γκέι νέος 19 ετών από τη Θεσσαλονίκη στο πρώτο έτος του πανεπιστημίου αυτοκτόνησε εξαιτίας της ψυχολογικής, λεκτικής και σωματικής βίας που εισέπραττε από την οικογένειά του. Το περιστατικό μας γνωστοποιήθηκε από συνομήλικο φίλο του, ο οποίος αποτάθηκε στο 10% αναστατωμένος για ψυχολογική στήριξη αλλά και δημοσιοποίηση του γεγονότος.

Με δεδομένους τους αυξημένους κινδύνους που διατρέχει η γκέι νεολαία, τα βιβλία που είναι γραμμένα ειδικά για τους νέους συμβάλλουν στη λύση του προβλήματος ή το επιδεινώνουν; Σε αυτό το άρθρο παρουσιάζω την υπάρχουσα ελληνική βιβλιοπαραγωγή που απευθύνεται σε παιδιά 5-19 ετών, με ιδιαίτερη έμφαση στο πώς πραγματεύονται τη σεξουαλικότητα και δη την ομοφυλοφιλία.